Ήμουν κλινικά νεκρός για δύο λεπτά. Να τι είδα.

Όταν ήμουν νεότερος ήμουν καλός στο κρίκετ. Αν νομίζετε ότι έχω έλλειψη μετριοφροσύνης μην ανησυχείτε. Δεν ήμουν τόσο καλός ώστε να αποφύγω το μπαλάκι του κρίκετ που μου το έστειλε ο αντίπαλος παίχτης κατευθείαν στην καρδιά. Η οποία σταμάτησε. Νεκρός.

Όχι αμέσως πάντως. Από ότι φαίνεται, έκανα 15 βήματα κατευθυνόμενος στα αποδυτήρια, οπότε όλοι πίστεψαν πως απλώς έφευγα από το γήπεδο. Μέχρι που κατέρρευσα.

Θυμάμαι μόνο τα πρώτα εκείνα βήματα. Και τον πόνο. Ό,τι πιο άσχημο είχα νιώσει (εκτός από τη φορά που μια φιλενάδα μου μου τη ράγισε στο πανεπιστήμιο συνεχόμενα χρόνια, αυτό όμως ήταν διαφορετικό είδος πόνου).

Όταν ξύπνησα λίγη ώρα αργότερα, ή να πω, όταν με εξανάγκασαν να ξυπνήσω λίγη ώρα αργότερα, από όσα μου είπαν, είχα ένα χαμόγελο σχηματισμένο στο πρόσωπό μου. Είχα βρεθεί σε ένα μέρος όπου οι περισσότεροι άνθρωποι πάνε μόνο για μια φορά στη ζωή τους. Ο πατέρας μου ανακουφίστηκε. Ήμουν πολύ μικρός για να με μείνω εκεί.

Ήμουν 12 ετών και είχε έρθει να με δει σε έναν αγώνα. Ο πατέρας μου ήταν καλός σ' αυτά, πάντα με στήριζε στα αθλητικά μου ενδιαφέροντα. Και να που τώρα ακολουθούσε το ασθενοφόρο που είχε κολλήσει στην κίνηση του Σίδνεϊ με προορισμό το νοσοκομείο (Royal North Shore). Καμία σειρήνα. Μετά από μισή ώρα έδειχνα σημάδια ζωής. Μέχρι που ξαφνικά άλλαξε η κατάσταση.

Ο πατέρας μου είπε λίγο αργότερα, όταν έπαθα τη δεύτερη καρδιακή προσβολή, ότι έκανε ό,τι μπορούσε να μην καβαλήσει τη διαχωριστική νησίδα και να ακολουθήσει το ασθενοφόρο που «ούρλιαζε» στη λάθος πλευρά του δρόμου. Μέχρι να μας προλάβει μετά από μια ώρα ή κάπου τόσο, ήμουν συνδεδεμένος με το μηχάνημα που κάνει PING! (αναφορά σε ταινία των Monty Python) στην Εντατική, όπου έμεινα για αρκετές μέρες.

Όταν ξύπνησα χάρηκα που τον είδα, όπως και τη μητέρα μου αλλά και την υπόλοιπη οικογένειά μου που είχε σπεύσει στο πλευρό μου. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που θα είχα αφήσει πίσω, και παρότι τους αγαπούσα με όλη μου την πληγωμένη καρδιά, μπορώ να πω μετά βεβαιότητας ότι δε θα μου έλειπαν, αν είχα μείνει σε εκείνο το μέρος που μπήκα αρχικά.

Δεν είμαι άκαρδος, αλλά μιλάμε για θάνατο, ή τουλάχιστον, την εμπειρία μου με τον παρολίγον θάνατό μου. Αυτοί θα υπέφεραν από το θάνατό μου, όχι εγώ. Δε θα ένιωθα κάτι ώστε να μου λείπουν. Ήταν το τέλος της ζωής μου και ό,τι είχα ζήσει μέχρι εκείνο το σημείο. Ήταν το τέλος στιγμών όπως όταν ο μπαμπάς μου με πήγαινε το Σάββατο για σπορ, όταν η μαμά μου με έβαζε στα γόνατά της και οδηγούσε στα τελευταία μέτρα το αυτοκίνητο για να το βάλει στο γκαράζ, όταν γελούσα και έπαιζα με τον αδερφό μου και την αδερφή μου. Η μπαλιά αυτή (στο κρίκετ) που έχασα ήταν το τέλος όλων
.
Και παρόλα αυτά δεν ήταν. Μάλιστα, απλώς το τέλος των ημερών μου στο κρίκετ .

Υπάρχουν τόσα κλισέ γύρω από το θάνατο. Ο δικός μου δεν είχε κάτι το ξεχωριστό, πέρα από το γεγονός ότι επέστρεψα από το θάνατο. Κι ενώ χαίρομαι που συνέβη αυτό, θα ήμουν πολύ ευτυχισμένος αν είχα μείνει. Σε εκείνο το μέρος δεν είχα τη δυνατότητα μετάνοιας, θλίψης, ή αγανάκτησης για πράγματα που δεν πρόλαβα να κάνω. Δεν είχα καμία δυνατότητα να σκέφτομαι πράγματα συνειδητά. Το μόνο που ένιωθα ήταν ζεστασιά και ασφάλεια.

Όμως βίωσα το θάνατο μόνο για δύο λεπτά. Ίσως στο τρίτο λεπτό έρχεται εκείνος ο άνδρας με την πιρούνα και αρχίζει να σε μαλώνει για όλα τα δεινά που έχεις προκαλέσει, που δεν ήταν και πολλά όταν ήσουν 12 ετών, εκτός από το ότι έκλεψα τις κάρτες ποδοσφαίρου του James Nicholson και έκανα αμαρτωλές σκέψεις για την καθηγήτρια της Φυσικής μου με το βαθύ ντεκολτέ.

Το μόνο που μπορώ να πω είναι πως το διάσημο φως (που όλοι λένε ότι βλέπεις) ήταν λαμπερό, αλλά δε μπορώ να καταλάβω αν ήταν λαμπερό μπαίνοντας ή βγαίνοντας, και μιας και οι μόνοι που έχουν καταφέρει να το περιγράψουν σαν «φωτεινό» είναι μόνο όσοι κατάφεραν να γυρίσουν για να το περιγράψουν, πολύ φοβάμαι ότι η μαρτυρία μου είναι τόσο αναξιόπιστη όσο η δική τους και θα πρέπει να περιμένετε τη σειρά σας για να το ανακαλύψετε.

Η σύντομη εμπειρία μου της μετά θάνατον ζωής μου άλλαξε τη ζωή. Ήμουν το ψάρι που ξαναπέταξαν στον ωκεανό γιατί δεν ήταν αρκετά μεγάλο. Και παρότι έφτασα μόνο μέχρι το λόμπι στο... ξενοδοχείο του θανάτου -που ελπίζω πως είναι πέντε αστέρων- νιώθω πως είδα αρκετά ώστε να ξέρω πως ο θάνατος είναι μάλλον η πιο ξεκούραστη πόζα που θα πάρεις ποτέ. Είναι γαλήνη. Σκέτη γαλήνη. Δεν έχεις τίποτα να φοβάσαι εκτός από το δρόμο που θα ακολουθήσεις μέχρι να φτάσεις εκεί και την ευημερία των ανθρώπων που αγαπάς και θα αφήσεις πίσω σου.

Όταν έρθει η μπάλα του κρίκετ στη δική σας περίπτωση, αυτοί είναι που θα θυμούνται όσα εσείς ξεχνάτε. Οπότε αγαπήστε τους με όλη σας την καρδιά όσο ακόμα χτυπά δυνατά.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στη HuffPost Australia και μεταφράστηκε στα ελληνικά.
huffingtonpost.gr
https://twitter.com/harrisonwriter

Πώς αναπτύσσουμε φόβο μέσα από τα τραύματα των άλλων

Μελέτη δείχνει ότι όταν παρακολουθούμε εξ αποστάσεως τραυματικά γεγονότα, όπως τρομοκρατικές επιθέσεις, ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που «ανάβουν» και όταν βιώνουμε οι ίδιοι ένα τραύμα

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλό μας όταν βλέπουμε άλλους ανθρώπους να βιώνουν τραύμα ή πόνο, όπως για παράδειγμα όταν κατακλυζόμαστε από εικόνες τρομοκρατικών χτυπημάτων σαν το τελευταίο στο Μάντσεστερ;
Μια νέα μελέτη ερευνητών του Ινστιτούτου Καρολίνσκα στη Σουηδία που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Νature Communications» δίνει την απάντηση καθώς έδειξε ότι σε τέτοιες περιπτώσεις ενεργοποιούνται οι ίδιες ακριβώς περιοχές που «ανάβουν» όταν νιώθουμε πόνο και εμείς οι ίδιοι.
Ωστόσο, από τη μελέτη προέκυψε επίσης ότι ο καθένας μας έχει διαφορετικό βαθμό «ευαισθησίας» σε ό,τι αφορά το να μαθαίνει τον φόβο μέσω άλλων.
Σε κάθε περίπτωση, «κλειδί» της όλης διαδικασίας... διδασκαλίας του φόβου «εξ αποστάσεως» φαίνεται να είναι το σύστημα ενδογενών οπιοειδών του εγκεφάλου.

Το να βλέπουμε άλλους να βιώνουν πόνο ή άγχος αποτελεί μια διαδικασία που μας παρέχει σημαντικές πληροφορίες σχετικά με επικίνδυνα πράγματα και καταστάσεις που θα έπρεπε να αποφεύγουμε.
Ωστόσο κάποιες φορές είναι πιθανό να αναπτύξουμε φόβο για καταστάσεις οι οποίες, λογικά, δεν είναι επικίνδυνες.
Το σύστημα οπιοειδών έχει ως καθήκον να απαλύνει τον πόνο και τον φόβο, όμως δεν λειτουργεί το ίδιο αποτελεσματικά σε όλους τους ανθρώπους, γεγονός που μπορεί να αποτελεί μια από τις αιτίες για τις οποίες κάποια άτομα αναπτύσσουν αγχώδη σύνδρομα μόνο κοιτώντας άλλους ανθρώπους να βιώνουν τραύμα.

Μετατραυματικό στρες... εξ αποστάσεως
«Κάποιοι άνθρωποι είναι υπερευαίσθητοι σε αυτή τη μορφή κοινωνικής μάθησης.Η μελέτη μας δείχνει ότι το σύστημα ενδογενών οπιοειδών επηρεάζει το πόσο ευαίσθητοι είμαστε και μπορεί να εξηγήσει γιατί κάποια άτομα εμφανίζουν διαταραχή μετατραυματικού στρες μόνο παρακολουθώντας άλλα άτομα να βιώνουν τραυματικά γεγονότα.Μετά από τρομοκρατικές επιθέσεις τα ευαίσθητα αυτά άτομα μπορεί συνεχώς να φοβούνται υπέρμετρα ακόμη και αν τα ίδια δεν ήταν παρόντα στην επίθεση» σημειώνει ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Γιαν Χάακερ, ερευνητής στο Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης του Ινστιτούτου Καρολίνσκα.

Στο πλαίσιο διπλής τυφλής δοκιμής οι ερευνητές τροποποίησαν τη χημεία του εγκεφάλου σε 22 υγιείς εθελοντές χρησιμοποιώντας μια φαρμακευτική ουσία η οποία μπλοκάρει το σύστημα οπιοειδών.
Παράλληλα, 21 εθελοντές έλαβαν μη δραστική εικονική ουσία.
Ολοι οι συμμετέχοντες παρακολούθησαν στη συνέχεια ένα βίντεο στο οποίο άλλα άτομα υποβάλλονταν σε ηλεκτροσόκ.

«Αναβαν» οι περιοχές του... προσωπικού πόνου
Ο εγκέφαλος υπό φυσιολογικές συνθήκες «ενημερώνει» τη γνώση του σχετικά με τον κίνδυνο με βάση το αν εκπλησσόμαστε κάθε φορά.
Ωστόσο όταν στη μελέτη το σύστημα οπιοειδών είχε μπλοκαριστεί, οι εθελοντές συνέχιζαν να αντιδρούν σαν να εκπλήσσονταν παρότι γνώριζαν ότι θα έβλεπαν κάποιον να υποβάλλεται σε ηλεκτροσόκ.
Σε ό,τι αφορούσε τη λειτουργία του εγκεφάλου, αυτή αυξανόταν σε περιοχές όπως η αμυγδαλή, η περιυδραγωγός φαιά ουσία και ο θάλαμος, γεγονός που μαρτυρεί ότι εμπλέκονταν οι ίδιες περιοχές που εμπλέκονται και στην περίπτωση που το ίδιο το άτομο βιώνει πόνο.
Παράλληλα φάνηκε να αυξάνεται η επικοινωνία μεταξύ αυτών αλλά και άλλων περιοχών του εγκεφάλου οι οποίες έχουν συνδεθεί στο παρελθόν με την ικανότητα του ανθρώπου να κατανοεί τις εμπειρίες και τις σκέψεις των άλλων ανθρώπων.

«Οταν οι συμμετέχοντες στο πείραμα βρέθηκαν οι ίδιοι αντιμέτωποι με απειλητικά ερεθίσματα τα οποία είχαν προηγουμένως συνδεθεί με τον πόνο άλλων ανθρώπων, εμφάνιζαν εντονότερη εφίδρωση και έδειχναν περισσότερο φόβο σε σύγκριση με εκείνους που είχαν λάβει εικονική ουσία.
Αυτά τα συμπτώματα ήταν μάλιστα ορατά ακόμη και τρεις ημέρες μετά το επεισόδιο κοινωνικής μάθησης» αναφέρει ο επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας Αντρέας Ολσον, λέκτορας το Τμήμα Κλινικής Νευροεπιστήμης του Καρολίνσκα.

Τα νέα ευρήματα συνεισφέρουν στην καλύτερη κατανόηση της ψυχολογίας του φόβου.
Οι ερευνητές ελπίζουν ότι μελλοντικά θα οδηγήσουν σε αποτελεσματικότερη, πιο εξατομικευμένη φροντίδα των ατόμων με αγχώδεις διαταραχές.
tovima.gr

Κουνούπια: Το κόλπο πριν βγείτε έξω για να μην σας τσιμπάνε

Φυσικά, ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε τα τσιμπήματα των κουνουπιών είναι να μην έρχεστε καθόλου σε επαφή μαζί τους, δηλαδή να μην βγαίνετε από το σπίτι σας! Φυσικά κάτι τέτοιο είναι άτοπο.

Μπορείτε, όμως, να προστατευθείτε από τα κουνούπια ακολουθώντας κάποιες απλές και βασικές οδηγίες. Τα κουνούπια είναι πιο δραστήρια από το σούρουπο έως την αυγή και σε θαμνώδη περιοχές και κοντά σε λιμνάζοντα νερά.
Η Αμερικανική Ένωση καταπολέμησης κουνουπιών (American Mosquito Control Association - AMCA) παραθέτει χρήσιμες λύσεις για να αποτρέψετε την αναπαραγωγή των κουνουπιών κοντά στο σπίτι σας και για να τα “αποθαρρύνετε” από το να σας τσιμπάνε:
-Νερό: Τα κουνούπια χρειάζονται νερό για να αναπαραχθούν, οπότε, εάν φροντίζετε να αποστραγγίζετε προσεκτικά όλες τις πηγές στάσιμου νερού γύρω από το σπίτι και την αυλή σας, (μπολ νερού για το κατοικίδιο, υδρορροές, σκουπίδια κ.λπ.)
-Ντύσιμο: Φοράτε ανοιχτόχρωμα, φαρδιά ρούχα, μακρυμάνικα μπλουζάκια και μακριά παντελόνια, καπέλα, και κάλτσες.
-Αντικουνουπικά προϊόντα για το δέρμα: Είναι καλύτερα να αποφεύγετε εκείνα που είναι χημικά απωθητικά. Προτιμήστε μερικές τις φυσικές εναλλακτικές λύσεις.
Το να έχετε γλάστρες με κατιφέδες στον χώρο που κάθεστε είναι ένα φυσικό απωθητικό για τα άντομα, επειδή τα άνθη του αναδίδουν ένα άρωμα που αντιπαθούν. Ένας απλός ανεμιστήρας μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να κρατήσετε τα κουνούπια μακριά σας.
Τα φυτά κρατούν το κλειδί για την απώθηση των κουνουπιών με ασφάλεια
Ευτυχώς, υπάρχουν εξαιρετικά αποτελεσματική απωθητικά κουνουπιών στην αγορά με φυσικά βοτανικά έλαια και εκχυλίσματα που είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα χημικά εντομοαπωθητικά, αλλά δεν έχουν καθόλου δυνητικά επιβλαβείς παρενέργειες. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε το δικό σας απωθητικό χρησιμοποιώντας:
-Αιθέριο έλαιο φύλλων κανέλας (μια μελέτη διαπίστωσε ότι είναι πιο αποτελεσματικό από πολλά χημικά απωθητικά κουνουπιών)
-Καθαρό έλαιο βανίλιας αναμεμειγμένο με ελαιόλαδο
-Κάντε ντους με σαπούνι citronella και στη συνέχεια βάλτε 100% καθαρό αιθέριο έλαιο citronella στο δέρμα σας
-Αιθέριο έλαιο Catnip (σύμφωνα με μια μελέτη, το έλαιο αυτό είναι 10 φορές πιο αποτελεσματικό από το γνωστό εντομοαπωθητικό DEET)
-Αιθέριο έλαιο ευκαλύπτου: Αυστραλιανή έρευνα του έδειξε ότι ένα μείγμα με 32% έλαιο ευκαλύπτου παρέχει περισσότερο από 95% προστασία από τα κουνούπια για τρεις ώρες, σε σύγκριση με μείγμα 40% DEET που έδωσε 100% για επτά ώρες.
Χρησιμοποιήστε μια φυσική φόρμουλα που περιέχει ένα συνδυασμό από citronella, αιθέριο έλαιο λεμονόχορτου, αιθέριο έλαιο μέντας και βανιλίνη για να απωθήστε τα κουνούπια από το δέρμα σας, όπως συνιστάται σε άρθρο του Ιουνίου 2014 στο AlterNet.
Η επιπλέον θειαμίνη τα απωθεί
Έρευνα από τη δεκαετία του 1960 έδειξε ότι η λήψη βιταμίνης Β1 (θειαμίνη) μπορεί να είναι αποτελεσματική ενάντια στα τσιμπήματα των κουνουπιών. Ωστόσο, μελέτες από τότε δεν έχουν δώσει σαφή αποτελέσματα.
Η θεωρία αυτή υποστηρίζει ότι λαμβάνοντας περισσότερη βιταμίνη Β1 από όση το σώμα σας απαιτεί, προκαλεί την απομάκρυνσή της μέσω των ούρων και του ιδρώτα στο δέρμα σας.
Η βιταμίνη Β1 παράγει μια μυρωδιά που τα θηλυκά κουνούπια φαίνεται να βρίσκουν ενοχλητική. Θυμηθείτε ότι μόνο τα θηλυκά κουνούπια σας τσιμπάνε, όχι τα αρσενικά!
Αυτή η βιταμίνη είναι υδατοδιαλυτή και δεν υπάρχει κίνδυνος τοξικότητας, ακόμα και σε υψηλές δόσεις, οπότε είναι ένα σχετικά ασφαλές μέτρο πρόληψης.
Η δρ Janet Starr Hull συνιστά τη λήψη ενός δισκίου βιταμίνης Β1 την ημέρα από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο, για να σας κάνει λιγότερο “ελκυστικούς” στα κουνούπια.
πηγή:iatropedia.gr
photo:hybridpestcontrol.com

Το ισχυρότερο αντιβιοτικό τώρα 25.000 φορές πιο δυνατό

Η βανκομυκίνη τροποποιήθηκε για τρίτη και καθοριστική φορά και μετατράπηκε ξανά σε «υπερόπλο» ενάντια στα παθογόνα

Η βανκομυκίνη χρησιμοποιείται εδώ και περίπου 60 χρόνια ενάντια σε υπερανθεκτικούς μικροοργανισμούς, όπως ο MRSA, όμως τα βακτήρια είχαν αρχίσει σταδιακά να της αντιστέκονται. H νέα τροποποίησή της την καθιστά και πάλι «υπερόπλο», λένε οι ερευνητές

Η βανκομυκίνη, αντιβιοτικό που θεωρείται η «ύστατη λύση», όταν όλα τα άλλα έχουν αποτύχει να αντιμετωπίσουν κάποιον παθογόνο μικροοργανισμό, τροποποιήθηκε και έγινε έως 25.000 φορές ακόμη πιο ισχυρή, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο Proceedings of the National Academy of Sciences αμερικανοί ερευνητές.

Πρόκειται για μια άκρως ενθαρρυντική εξέλιξη, καθώς τα τελευταία χρόνια ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποιεί για μια διαφαινόμενη σοβαρή απειλή ενάντια στη δημόσια υγεία, επειδή τα μικρόβια μεταλλάσσονται και αναπτύσσουν ολοένα μεγαλύτερη αντίσταση ακόμη και στα πιο ισχυρά αντιβιοτικά, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της βανκομυκίνης.

Χωρίς φόβο αντίστασης

Όμως, οι επιστήμονες του Τμήματος Χημείας του Ινστιτούτου Ερευνών Scripps στην Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Ντέιλ Μπόγκερ, δήλωσαν ότι «οι γιατροί μπορούν να χρησιμοποιούν τη νέα τροποποιημένη μορφή βανκομυκίνης χωρίς να φοβούνται ότι θα εμφανισθεί αντίσταση σε αυτή».

Η βανκομυκίνη χρησιμοποιείται εδώ και περίπου 60 χρόνια ενάντια σε υπερανθεκτικούς μικροοργανισμούς, όπως ο MRSA, όμως τα βακτήρια είχαν αρχίσει σταδιακά να της αντιστέκονται. Είχαν προηγηθεί δύο τροποποιήσεις του εν λόγω αντιβιοτικού από τους επιστήμονες και τώρα έγινε μία τρίτη και καθοριστική, που φαίνεται να αποκαθιστά το ρόλο της ως «υπερόπλο» κατά των μικροβίων.

Στα εργαστηριακά τεστ η νέα βανκομυκίνη εξόντωσε εντερόκοκκους VRE που ήταν ανθεκτικοί στις προηγούμενες μορφές της. Το αντιβιοτικό διατήρησε σχεδόν την ίδια αποτελεσματικότητα μετά από 50 «γύρους» έκθεσης στο συγκεκριμένο επικίνδυνο βακτήριο. Τα περισσότερα από τα υπόλοιπα αντιβιοτικά συνήθως εξασθενούν μετά από λίγους «γύρους».

Διαθέσιμο σε μια πενταετία

Θα πρέπει να ακολουθήσουν δοκιμές σε ζώα και ανθρώπους και οι ερευνητές εκτιμούν ότι, αν όλα πάνε καλά, το νέο αντιβιοτικό θα είναι διαθέσιμο σε περίπου πέντε χρόνια. Προηγουμένως, όμως, θα πρέπει να βρεθεί ένας πιο γρήγορος και πιο φθηνός τρόπος για να παράγεται η νέα μορφή του αντιβιοτικού, καθώς η τωρινή μέθοδος περιλαμβάνει 30 διαδοχικά βήματα.
tovima.gr

Το Παράδοξο του Χρόνου

Παρελθόν, παρόν και μέλλον.
Μια αίσθηση γραμμικότητας, ένας παγιωμένος νόμος αιτιότητας.
Ή μήπως όχι;
Είναι δυνατόν να αλλάξουμε το παρελθόν;
Είναι δυνατόν το μέλλον και όσα δεν έχουν ακόμα συμβεί, να επηρεάζουν με παράδοξους τρόπους το παρόν μας;
«Ισως», είναι η απάντηση που μας προσφέρουν τα σχετικά παραψυχολογικά ευρήματα!

Της Μαριλένας Αβραάμ-Ρέπα 
 «Tι θα συνέβαινε αν μπορούσαμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο και να επιδράσουμε καταλυτικά σε αυτό που θεωρούμε ως «παρελθόν»;», αναρωτιέται ο W. Braud (2000). «Η ιδέα αυτή ακούγεται μάλλον εξωφρενική», συμπληρώνει, «όμως μια σωρεία ευρημάτων φαίνεται να την επιβεβαιώνει» (Braud, 2000). Ακολούθως, δυο τομείς παραψυχολογικής έρευνας έρχονται να φωτίσουν την παράδοξη αυτή περιοχή της οπισθοδρομικής χρονικής επίδρασης: Η μελέτη της ψυχοκίνησης και της εξω-αισθητηριακής αντίληψης.

Επιδρώντας στο παρελθόν: Οπισθοδρομική Ψυχοκίνηση (retro-pk)
Η έννοια της ψυχοκίνησης αναφέρεται στη συνειδητή ή ασυνείδητη ανθρώπινη επίδραση επί ενός συστήματος με μη «φυσικά» (ή συμβατικώς γνωστά) μέσα, με αποτέλεσμα μια αλλαγή στη λειτουργία, σύσταση ή κατάστασή του (Irwin & Watt, 2007).

Πιο συγκεκριμένα, το φαινόμενο διακρίνεται στη μάκρο και μίκρο – ψυχοκίνηση (macro/ micro-pk), με την πρώτη κατηγορία να περιλαμβάνει ευρείας κλίμακας «ορατά» φαινόμενα, όπως είναι το «νοερό» λύγισμα κουταλιών, η κίνηση μιας πυξίδας με «τη σκέψη» ή η θεραπεία ασθενειών μέσω της προσευχής και του διαλογισμού, και τη δεύτερη κατηγορία να περιγράφει τις περιπτώσεις υποδόριας επίδρασης επί ορισμένων (ηλεκτρονικών, μαγνητικών, κ.α.) συστημάτων, η οποία και απαιτεί εφαρμογή στατιστικών μεθόδων προκειμένου να εξακριβωθεί (Irwin & Watt, 2007).

Στο πλαίσιο αυτό, το 1971, ο Helmut Schmidt, θεωρητικός φυσικός, προβαίνει σε μια εντυπωσιακή και παντελώς παράδοξη παρατήρηση. Πιο συγκεκριμένα, με τη βοήθεια ενός γεννήτορα τυχαίων αριθμών, παράγει και καταγράφει σε μια κασέτα μια σειρά από τυχαίες δυαδικές ακολουθίες του ενός και του μηδενός, ενώ κανείς, συμπεριλαμβανομένου του ιδίου, δεν είναι παρόν. Μετά από αρκετή ώρα, το καταγεγραμμένο υλικό αναπαράγεται στα πλαίσια ψυχοκινητικού πειράματος, και τα υποκείμενα καλούνται να επηρεάσουν ψυχοκινητικά την συσκευή προς μια ορισμένη κατεύθυνση (Braud, 2000).

Σημειώνουμε πως, καθώς η κασέτα είναι προ-εγγεγραμένη, η αλληλουχία των ψηφίων αναμένεται να είναι συγκεκριμένη και –λογικά- να μην επιδέχεται αλλαγών. Εντούτοις, το 1976 ο ίδιος ερευνητής ανακοινώνει πως τα υποκείμενα επηρέασαν την προ-παραχθείσα ακολουθία διαδικών αριθμών, επιδρώντας ψυχοκινητικά στο… παρελθόν! (Braud, 2000).

Συνεχίζοντας, σε παρόμοια ευρήματα έχουν καταλήξει έρευνες στις οποίες τα υποκείμενα καλούνταν να επιδράσουν νοητικά σε αναπνευστικές, καρδιολογικές και άλλες φυσιολογικές καταγεγραμμένες μετρήσεις, που είχαν όμως συμβεί στο παρελθόν (Braud, 2000).

Συνοψίζοντας, η περιπλοκότητα του ζητήματος έγκειται στο γεγονός πως οι ερευνητές που είχαν αποθηκευμένες και φυλαγμένες σε ασφαλή και μη προσβάσιμο χώρο αρκετές κόπιες των αρχικών, «απαρατήρητων» δεδομένων, με στόχο την μεταγενέστερη σύγκριση, βρέθηκαν προ εκπλήξεως όταν αντιλήφθηκαν πως το πρωτογενές εκείνο υλικό (παρελθόν), συμφωνούσε με το επακόλουθο πειραματικό υλικό (μέλλον) (Braud, 2000).

Πιθανές ερμηνείες
Βάσει των παραπάνω, είναι εύλογο να αναρωτηθούμε αναφορικά με το κατά πόσον τα εκάστοτε υποκείμενα όντως μετέβαλαν το εκάστοτε υλικό ή κατά πόσον απλά «μάντεψαν» τα σχετικά προπαραχθέντα μοτίβα. Στην δεύτερη περίπτωση, μιλάμε για το λιγότερα «εξωτικό», αλλά περισσότερο λογικοφανές φαινόμενο της μαντείας ή ενόρασης (Irwin & Watt, 2007). Στην πρώτη περίπτωση, από την άλλη πλευρά, αναφέρονται δυο πιθανές εκδοχές: Είτε τα υποκείμενα τροποποίησαν το παρελθόν, αλλάζοντας την αρχική σύσταση των γεγονότων, είτε τα υποκείμενα δεν τροποποίησαν την παρελθοντική κατάσταση των γεγονότων, αλλά αντίθετα, η μεταγενέστερη υποκειμενική βούληση, προσδοκίες ή συνειδητότητα, ήταν αυτή που δημιούργησε τα παρελθόντα γεγονότα εξ’ αρχής!

Στο σημείο αυτό, ο ίδιος ο Schmidt (1993), αλλά και ο Braud (2000) φαίνονται να τάσσoνται υπέρ της δεύτερης ερμηνείας, υποστηρίζοντας πως «δεν μπορούμε να αλλάξουμε το παρελθόν. Υπό την έννοια αυτή ό,τι έγινε έγινε. Αν, για παράδειγμα, ένα χαρτί είναι διάτρητο, δεν μπορούμε να εξαλείψουμε τις τρύπες! Αυτό που μπορούμε, όμως, να κάνουμε είναι να καθορίσουμε στο “εδώ και τώρα” εάν το χαρτί αυτό θα ήταν ή δεν θα ήταν διάτρητο εν τη γεννέσει του! Με λίγα λόγια, οι παρούσες δυναμικές επηρεάζουν τις πιθανότητες εμφάνισης ή απουσίας ενός γεγονότος. Συνεπώς, τα παρελθόντα γεγονότα λειτουργούν σαν να «προαισθάνονται» τι θα κάνουμε αργότερα, και να προσαρμόζονται αναλόγως».

Συμπερασματικά, πιθανώς η ψυχοκίνηση να λειτουργεί με βάση τους κβαντικούς νόμους, επηρεάζοντας μόνο τις πιθανότητες των εν δυνάμει αποτελεσμάτων, αφήνοντας ανέπαφες τις έννοιες της ενέργειας, της συμμετρίας ή της ορμής, και προϋποθέτοντας μια κατάσταση προθύστερης μη παρατήρησης, δηλαδή «αβεβαιότητας» (Schmidt, 1993). Υπό την έννοια αυτή, πολλοί θεωρητικοί συμπεραίνουν πως η στιγμή της παρατήρησης ενός συμβάντος είναι σπουδαιότερη από την αρχική στιγμή της γέννησής του, επιδρώντας καταλυτικά στην τελική του «δομή» (Hootkooper, 2002). Από την άλλη πλευρά, αναπάντητα παραμένουν ερωτήματα όπως «Τι συνιστά “παρατήρηση”», ή «Ποιος είναι ο τελικός “παρατηρητής”;» (Hootkooper, 2002).

Το μέλλον επιδρά στο παρόν: Πρόγνωση και προαισθήματα
Συνεχίζοντας, ο δεύτερος σχετικός τομέας έρευνας είναι αυτός της εξω-αισθητηριακής αντίληψης, και ειδικότερα της πρό-γνωσης και προ-αίσθησης (Radin, 2000).

Στο πλαίσιο αυτό, η πρό-γνωση, θεωρούμενη ως συνειδητή γνωστική δραστηριότητα, (precognition) αναφέρεται στην «ανώμαλη» γνώση ενός επικείμενου συμβάντος που δεν μπορεί- λογικώς- να προβλεφθεί ή να εξηγηθεί με «φυσικά μέσα» (π.χ. ένα όνειρο που παρέχει σαφείς πληροφορίες για το μέλλον, ή ένας χρησμός). Από την άλλη πλευρά, το προ-αίσθημα (premonition), αναφέρεται επίσης σε ένα μελλοντικό, μη λογικά προβλέψιμο γεγονός, αφορά όμως στην συναισθηματική/ βιωματική του πρόσληψη (π.χ. ανεξήγητη αγωνία) (Bem, 2011).

Στο πλαίσιο αυτό, χαρακτηριστική είναι μια σειρά πειραμάτων του Klintman (1983-84), στα οποία ο χρόνος αντίδρασης των υποκειμένων (παρόν) σε ένα έργο αναγνώρισης χρωματικών κηλίδων (Stroop Task), μειωνόταν (αντιδρούσαν, δηλαδή, γρηγορότερα) όταν μετά την παρουσίαση και αναγνώριση του χρώματος των κηλίδων αυτών, παρουσιαζόταν βιαστικά σε μία καρτέλα το σωστό όνομα των κηλίδων (μέλλον), σε σχέση με τη συνθήκη κατά την οποία το -μεταγενέστερα παρουσιαζόμενο- όνομα δεν ήταν το σωστό. Με λίγα λόγια, το φαινόμενο αυτό περιγράφει μια χρονικά αντίστροφη επίδραση του μέλλοντος στο παρόν (Braud, 2000)!

Συνεχίζοντας, το παράδοξο της όλης υπόθεσης αφορά στη διάσταση του χρόνου (βλ. παραβίαση γραμμικότητας), καθώς και στην παραβίαση της συμβατικής αρχής της αιτιότητας, σύμφωνα με την οποία το αίτιο προηγείται πάντοτε του αποτελέσματος (Schmidt, 1993).

Πιο συγκεκριμένα, ένα γεγονός μπορεί να θεωρηθεί ως το «αίτιο» που γεννά ως «αποτέλεσμα» μια σειρά από πληροφορίες αναφορικά με τη φύση του (όπως το που, πότε και γιατί συνέβη). Υπό την έννοια αυτή, εάν κάποιος αποκτήσει πρόσβαση σε μελλοντικές και –επί του παρόντος- ανύπαρκτες πληροφορίες (αποτέλεσμα), τότε το αίτιο (μελλοντικό γεγονός) φαίνεται πως έπεται, δρώντας αντίστροφα στο χρόνο (Schmidt, 1993). Με άλλα λόγια, ενώ η πρό-γνωση και το προ-αίσθημα συνιστούν προ-ληπτικές λειτουργίες, είναι δηλαδή φαινόμενα που προηγούνται της εμφάνισης ενός μελλοντικού γεγονότος, το ίδιο το μελλοντικό γεγονός φαίνεται να ασκεί μια οπισθοδρομική επίδραση στο παρόν (Irwin & Watt, 2007).

Εναλλακτικά, μια διαφορετική θεωρία υποστηρίζει πως η πρόγνωση ίσως να στηρίζεται σε έναν μεικτό μηχανισμό (τυχαίας) «πρόβλεψης» ενός μελλοντικού γεγονότος, το οποίο και ύστερα συμβαίνει μέσω ενός μηχανισμού ψυχοκινητικής επίδρασης του υποκειμένου (Schmidt, 1993).

Συμπεράσματα
Καταλήγοντας, τα παραπάνω δεδομένα μοιάζουν, καταρχήν, να θίγουν ορισμένες παγιωμένες αντιλήψεις. Στο πλαίσιο αυτό, ο Dean Radin (2000), υπογραμμίζει πως η διαδεδομένη υπόθεση πως το αίτιο προηγείται του αποτελέσματος, είναι γενικώς χρηστική, αλλά όχι απόλυτη, καθώς αντίστοιχα ευρήματα υποδηλώνουν την ύπαρξη και μιας εναλλακτικής –οπισθοδρομικής- αιτιότητας, με το αίτιο να έπεται του αποτελέσματος! Επιπλέον, ο ίδιος μελετητής αποφαίνεται πως ευρήματα όπως τα εν λόγω, τείνουν να επιβεβαιώνουν εμπράκτως διάφορες «εξωφρενικές» υποθέσεις της θεωρητικής φυσικής και σε μακρο-κοσμικό επίπεδο.

Υπό την ίδια έννοια, διάφορα άλλα «ανεξήγητα» φαινόμενα όπως αυτά της συγχρονικότητας αλλά και του déjà vu, θα μπορούσαν ίσως να εξηγηθούν με επιστημονικούς όρους, υπό την προϋπόθεση μιας σφαιρικότερης θέασης του χρόνου και της αιτιότητας (Braud, 2000∙ Radin, 2000).

Από την άλλη πλευρά, πριν προβούμε σε κάποιο συμπέρασμα, πρέπει να έχουμε κατά νου πως πολλές απόπειρες επανάληψης των σχετικών πειραμάτων έχουν αποτύχει πολλάκις(Braud, 2000). Επιπρόσθετα, πολλοί ερευνητές κατακρίνουν τις σχετικές έρευνες για σαθρό μεθοδολογικό υπόβαθρο, ή απόκρυψη διαψευστικών ευρημάτων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία ψευδών εντυπώσεων (Irwin & Watt, 2007). Οπως και να έχει, όλα τα παραπάνω φαίνονται ικανά να διαταράξουν τη δεδομένη κοσμοθεωρία μας, γεννώντας κομβικά ερωτήματα για τη φύση, τους περιορισμούς αλλά και τις δυνατότητες της «πραγματικότητας», καθώς και για την επίδραση που ασκούν οι παρούσες προσδοκίες και αποφάσεις μας στο μέλλον, αλλά και στο παρελθόν!

Who is Who: Η Μαριλένα Αβραάμ-Ρέπα είναι ψυχολόγος (Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών) με μεταπτυχιακό στην «Υπερπροσωπική Ψυχολογία και Σπουδές Συνειδητότητας» από το πανεπιστήμιο του Northampton στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο κλάδος της ειδικεύεται σε επιστημονικά, και συχνά περιθωριοποιημένα, ζητήματα όπως η παραψυχολογία και η πνευματικότητα, αλλά και σε πιο συμβατικά, όπως οι σύγχρονες νευροψυχολογικές προσεγγίσεις και η φιλοσοφία του νου.
Αναφορές
Bem, D. J. (2011). Feeling the future: Experimental evidence for anomalous retroactive influences on cognition and affect. Journal of Personality and Social Psychology , 1-19.
Braud, W. (2000). Wellness implications of retroactive influence: Exploring an outrageous hypothesis. Alternative Therapies in Health and Medicine , 6 (1), 37-48.
Hootkooper, J. M. (2002). Arguing for an observational theory of paranormal phenomena. Journal of Scientific Exploration , 16 (2), 171–185.
Irwin, H. J., & Watt, C. A. (2007). An introduction to parapsychology. North Carolina: McFarland&Company, Inc., Publishers.
Radin, D. (2000, 07 31). Time-reversed human experience: Experimental evidence and implications. Ανάκτηση 2014, από Esalen Draft
Schmidt, H. (1993). Non-causality as the earmark of psi. Journal of Scientific Exploration , 7 (2), 125-132.
http://www.metafysiko.gr/?p=8503