Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2020

Το ενδιαφέρον των επιστημόνων για τις επιθανάτιες εμπειρίες - NDE- near death experiences

Το καλοκαίρι του 2019 στο Newport Beach της Καλιφόρνια, έγινε το ετήσιο συνέδριο της Διεθνούς Ένωσης για Μελέτες ατόμων που βρέθηκαν ένα βήμα πριν το Θάνατο ( iands) , η οποία είναι μια επίσημη οργάνωση από το 1981. 
Τι κάνει το άτομο να πιστεύει ότι έχει δει πραγματικά την άλλη πλευρά; 
Γιατί η άλλη πλευρά που υποστηρίζουν ότι έχουν δει τα άτομα μοιάζει σχεδόν σε όλες τις αφηγήσεις;
Υπάρχει τρόπος για την επιστήμη να καταλάβει τι πραγματικά συμβαίνει;

Τα ευρήματα της έρευνας παρουσιάστηκαν από επιστήμονες, στο 5th European Academy of Neurology (EAN) Congress
Τα τελευταία χρόνια οι προσοχή πολλών επιστημόνων έχει σταφεί στις «μεταθανάτιες» εμπειρίες.
Η ταινία " Heaven Is for Real" του 2014 , που αναφέρεται σε ένα νεαρό αγόρι που είπε στους γονείς του ότι είχε επισκεφτεί τον παράδεισο ενώ είχε κάνει χειρουργική επέμβαση έκτακτης ανάγκης, έσπασε όλα τα ρεκόρ.
Το βιβλίο στο οποίο βασίστηκε, δημοσιεύτηκε το 2010, και έχει πουλήσει περίπου 10 εκατομμύρια αντίτυπα και πέρασε στη λίστα με τα best-seller των New York Times . 
Δύο πρόσφατα βιβλία από γιατρούς - Proof of Heaven , του Eben Alexander, ο οποίος γράφει για μια εμπειρία κοντά στο θάνατο που είχε, και To Heaven and Back, της Mary C. Neal, η οποία είχε NDE ενώ βυθίστηκε σε ένα ποτάμι μετά από ένα ατύχημα με καγιάκ – πέρσαν και αυτά στη λίστα.
The Boy Who Came Back From Heaven - Το αγόρι που επέστρεψε από τον παράδεισο: Μια αληθινή ιστορία είναι ένα βιβλίο με τις καλύτερες πωλήσεις του 2010
Οι επιθανάτιες εμπειρίες (NDE- near death experiences) αποτελούν ένα μυστηριώδες, σχεδόν «μυστικιστικού» χαρακτήρα φαινόμενο, όπου οι άνθρωποι βιώνουν περίεργα φαινόμενα ενώ βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ ζωής και θανάτου.
Μεταξύ αυτών έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ανθρώπων που έβλεπαν το σώμα τους από έξω ή που άκουγαν τι συνέβαινε στο περιβάλλον τους, "παραμόρφωση" χρόνου, παραισθήσεις διαφόρων ειδών κ.α.
Οι "NDErs"είναι άτομα που βρέθηκαν ένα βήμα πριν το θάνατο ή σε μια κατάσταση μεταξύ ζωής και θανάτου, όταν από κάποιο άσκημο συμβάν ή από κάποια ασθένεια απειλήθηκε η ζωή τους.
Ωστόσο παρατηρούνται και σε ανθρώπους που δεν διατρέχουν άμεσο κίνδυνο και παρατηρούνται περίπου στο 10% των ανθρώπων, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που αναλύει συμμετέχοντες από 35 χώρες
Τα νέα ευρήματα παρουσιάστηκαν στο 5ο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Νευρολογίας (EAN) από ερευνητές από το Rigshospitalet, το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης, το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, τη Δανία, το Κέντρο Έρευνας για το Εγκεφαλικό επεισόδιο, το Βερολίνο και το Νορβηγικό Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας, Τρόντχαιμ, Νορβηγία.
Οι εμπειρίες που αναφέρθηκαν συχνότερα από τους συμμετέχοντες στη μελέτη τους περιελάμβαναν: μη φυσιολογική αντίληψη χρόνου, το 87%, 
εξαιρετική ταχύτητα σκέψης, το 65%, 
εξαιρετικά ζωντανές αισθήσεις, το 63% και 
αίσθημα διαχωρισμού από το σώμα τους το 53%
Άλλοι πάλι είπαν πως ένιωσαν κάποια άλλη παρουσία πριν πέσουν για ύπνο ή κάποιον δαίμονα να κάθεται στο στήθος τους, ενώ κείτονταν σε παράλυση, ανίκανοι να κινηθούν.
Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό στην παράδοση ως "Μόρα", και που στην ιατρική ορολογία αναφέρεται ως υπνική παράλυση.
Η Παράλυση ύπνου, γνωστή επίσης ως Υπνική Παράλυση η Υπνοπαράλυση είναι μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από προσωρινή παράλυση του σώματος που συμβαίνει μετά το ξύπνημα ή -λιγότερο συχνά- στα αρχικά στάδια του ύπνου.
Φυσιολογικά, συνδέεται με τα κανονικά στάδια του ύπνου REM που αναγνωρίζονται και ως ατονία REM. 
Η παράλυση ύπνου συμβαίνει όταν ο εγκέφαλος ξυπνάει μετά από κατάσταση REM, αλλά η σωματική παράλυση παραμένει. 
Αυτό έχει ως συνέπεια ένα άτομο να καταλαβαίνει τι του συμβαίνει αλλά να μην μπορεί να κινηθεί. 
Επιπρόσθετα η κατάσταση μπορεί να επιφέρει και υπναγωγικές παραισθήσεις.
Η παράλυση ύπνου συμβαίνει φυσιολογικά κατά την διάρκεια του ύπνου REM προκειμένου κάποιος να μην κάνει και στην πραγματικότητα τις κινήσεις που "βλέπει" σε ένα όνειρο. 
Λίγα είναι γνωστά για την φυσιολογία της παράλυσης του ύπνου. 
Έχει προταθεί ότι η διαταραχή οφείλεται στη μετασυναπτική αναστολή των κινητικών νευρώνων στην περιοχή της γέφυρας στον εγκέφαλο. 
Συγκεκριμένα, χαμηλά επίπεδα μελατονίνης μπορούν να σταματήσουν το ρεύμα αποπόλωσης στα νεύρα, κάτι που εμποδίζει την ενεργοποίηση των μυών έτσι ώστε κάποιος να μην κινείται όταν ονειρεύεται. 
Το φαινόμενο ωστόσο δεν είναι συχνό και σε όσους παρατηρείται, η πλειοψηφία βιώνει αυτή την κατάσταση το πολύ μια ή δυο φορές στη ζωή τους
 Ορισμένα από τα άτομα που βιώνουν αυτή την κατάσταση υποφέρουν επίσης και από ναρκοληψία.
Οι ιστορίες που αφηγήθηκαν τα άτομα που εξετάστηκαν, είναι παρόμοιες με αυτές που ειπώθηκαν σε δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες βιβλία και σε χιλιάδες συνεντεύξεις με τους "NDErs", ή "εμπειρογνώμονες", όπως αυτοαποκαλούνται, τις τελευταίες δεκαετίες. 
Αν και οι λεπτομέρειες και οι περιγραφές ποικίλλουν μεταξύ των πολιτισμών, ο συνολικός δείκτης της εμπειρίας είναι εξαιρετικά παρόμοιος. 
Οι επιθανάτιες εμπειρίες ατόμων του δυτικού πολιτισμού είναι οι πιο μελετημένες. 
Πολλές από αυτές τις ιστορίες σχετίζονται με την αίσθηση του να επιπλέεις και να βλέπεις τη σκηνή γύρω από το ασυνείδητο σώμα σου ενώ περιφέρεσαι σε έναν όμορφο, άλλο κόσμο, ή η συνάντηση με πνευματικά όντα, μερικοί τα αποκαλούν αγγέλους ή με μια στοργική παρουσία που ορισμένοι αποκαλούν Θεό. 
Άλλοι συναντούν συγγενείς ή φίλους που έχουν χαθεί πολύ καιρό πριν.
Άλλοι έχουν την αίσθηση της σύνδεσης με όλη τη δημιουργία, καθώς και την αίσθηση συντριπτικής, υπερβατικής αγάπης, πριν τελικά ανακληθούν απρόθυμα, να αφήσουν αυτό το μαγικό κόσμο και να γυρίσουν πίσω στο σώμα τους. 
Πολλοί NDErs αναφέρουν ότι η εμπειρία τους δεν έμοιαζε με όνειρο ή ψευδαίσθηση, αλλά ήταν, όπως συχνά το περιγράφουν, «πιο πραγματική από την πραγματική ζωή». 
Και βέβαια σχεδόν όλοι έχουν έχουν αλλάξει βαθιά και τείνουν να αντιμετωπίζουν αλλιώς τα προβλήματα της καθημερινή ζωή.
Το ταξίδι είναι τόσο διαδεδομένο, γιατί είναι τόσο φιλόδοξο. Προσφέρει τη δυνατότητα διαφυγής και μεταμόρφωσης.

Η ομάδα στρατολόγησε 1.034 απλούς ανθρώπους από 35 χώρες μέσω μιας πλατφόρμας crowdsourcing online, για να εξαλείψει την προκατάληψη επιλογής και τους ρώτησε αν είχαν ποτέ NDE. 
Εάν απάντησαν «ναι», θα τους ζητούσαν περισσότερες λεπτομέρειες, χρησιμοποιώντας ένα λεπτομερές εργαλείο αξιολόγησης ερωτηματολογίων που ονομάζεται Greyson Near-Death Experience Scale, το οποίο ρωτά περίπου 16 συγκεκριμένα συμπτώματα.
Συνολικά 289 άτομα ανέφεραν NDE, και 106 από αυτά έφτασαν στο κατώφλι των 7 στην κλίμακα Greyson NDE, που επιβεβαιώνει ένα πραγματικό NDE .
Περίπου το 55% θεώρησε το NDE ως πραγματικά απειλητικό για τη ζωή τους και το 45% ως όχι απειλητικό για τη ζωή τους
Όσοι από αυτούς είχαν βαθμολογία 7 ή παραπάνω στην κλίμακα Greyson NDE, επιβεβαιωμένοι NDErs, το  53% ανέφερε μια ευχάριστη εμπειρία και 14% μια δυσάρεστη.
Με βάση τις γνώσεις που είχαν αποκτηθεί από προηγούμενες μελέτες, οι ερευνητές βρήκαν μια σχέση μεταξύ των NDEs και του ύπνου Rapid Eye Movement (REM) 

Ως το μοναδικό στάδιο ενός NDE που περιλαμβάνει την αντίληψη του φυσικού παρά του πνευματικού κόσμου, μια εμπειρία εκτός σώματος έχει τις περισσότερες δυνατότητες να πείσει τους σκεπτικιστές. 
Αν μπορούσατε να αποδείξετε ότι κάποιος είδε ή άκουσε πράγματα που η επιστήμη του εγκεφάλου λέει ότι δεν θα μπορούσε να έχει δει ή να ακούσει, θα έχετε, τουλάχιστον, απόδειξη ότι η κατανόησή μας για τον εγκέφαλο είναι ακόμη πιο ελλιπής από ό, τι νομίζαμε, και το πολύ, ένα σημάδι ότι ένα συνειδητό μυαλό μπορεί να υπάρχει εκτός από ένα ζωντανό σώμα.
Ο ύπνος REM (rapid eye movement) γνωστός και ως ύπνος γρήγορων κινήσεων των ματιών είναι το πέμπτο στάδιο του ύπνου και χαρακτηρίζεται από γρήγορες κινήσεις των ματιών, από εγκεφαλικά κύματα που δείχνουν ενεργοποιημένα και μοιάζουν με πολύ ελαφρύ ύπνο ή με την εγρήγορση, αλλά και από βαθιά χαλάρωση των μυών, παρόμοια με αυτή στο βαθύ ύπνο.

O ύπνος REM χωρίζεται σε δυο κατηγορίες: τονικός και αφασικός. 
Ο ύπνος REM χαρακτηρίζεται από έλλειψη νορεπινεφρίνης στον εγκεφαλικό φλοιό, στην οποία οφείλονται και τα χαρακτηριστικά των ονείρων.
Ο ύπνος REM στους ενήλικες συνήθως καταλαμβάνει το 20% με 25% του συνολικού ύπνου και διαρκεί για 90-120 λεπτά. 
Κατά τη διάρκεια ενός φυσιολογικού ύπνου, συνήθως βιώνουμε 4 με 5 περιόδους ύπνου REM, όσο προχωρά η νύκτα τόσο αυξάνεται και η περίοδος των σταδίων REM και μειώνεται ο βαθύς ύπνος. 
Κατά τις πρωινές ώρες, το περισσότερο μέρος του ύπνου αποτελείται από τον ελαφρύ ύπνο και από περιόδους REM. 
Η σχετική διάρκεια του ύπνου REM διαφέρει ανάλογα με την ηλικία. 
Σε ένα νεογέννητο ο ύπνος REM καταλαμβάνει το 80% του συνολικού ύπνου. 
Κατά την περίοδο REM, η δραστηριότητα των νευρώνων του εγκεφάλου είναι παρόμοια με εκείνη που υπάρχει τις ώρες που είμαστε ξύπνιοι, για αυτό τον λόγο ο ύπνος REM αποκαλείται και παράδοξος ύπνος. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν κυρίαρχα εγκεφαλικά κύματα κατά την διάρκεια ύπνου REM.
Ο οργανισμός έχει απόλυτη ανάγκη τον ύπνο τύπου REM. Εάν για διάφορους λόγους ο οργανισμός στερηθεί του ύπνου τύπου REM, τότε την επόμενη φορά που θα αποκοιμηθεί θα πάει πιο γρήγορα στο στάδιο REM, μειώνοντας τη διάρκεια των υπόλοιπων σταδίων.
Ο ύπνος REM είναι φυσιολογικά διαφορετικός απο τις άλλες περιόδους ύπνου, οι οποίες συνολικά αποκαλούνται μη REM ύπνος. 
Οι άνθρωποι που ξυπνούν από ύπνο REM μπορούν να θυμηθούν πολλά όνειρα, ενώ όσοι ξυπνούν από ύπνο μη REM θυμούνται ελάχιστα ή και καθόλου όνειρα.

Οι επιθανάτιες εμπειρίες είναι ίσως οι μόνες πνευματικές στιγμές που έχουμε την ευκαιρία να διερευνήσουμε με διεξοδικό, επιστημονικό τρόπο.
Ο επικεφαλής ερευνητής dr Daniel Kondziella, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, δήλωσε: 
"Το κεντρικό μας εύρημα είναι ότι επιβεβαιώσαμε τη σχέση επιθανάτιων εμπειριών με την εισβολή ύπνου REM. 
Αν και η συσχέτιση δεν είναι αιτιότητα, εντοπίζοντας τους φυσιολογικούς μηχανισμούς πίσω από την εισβολή ύπνου REM. σε εγρήγορση μπορεί να προωθήσει την κατανόησή μας για εμπειρίες κοντά στο θάνατο."
Ο Δρ Kondziella είπε ότι το ποσοστό επικράτησης των NDErs, κατά 10% ήταν υψηλότερο από ό, τι σε προηγούμενες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στην Αυστραλία, 8%) και τη Γερμανία, 4%. 
Είπε ότι αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από το γεγονός ότι είχαν διεξαχθεί σε επιζώντες από καρδιακή ανακοπή και όχι σε απλά άτομα, όπως σε αυτή τη μελέτη.
Ο Δρ Kondziella δήλωσε ότι η μελέτη επαναλαμβάνει τα ευρήματα μιας προηγούμενης μελέτης, η οποία είχε επικριθεί για επιλεκτική μεροληψία, αλλά η νέα μελέτη αντιμετώπισε αυτά τα πιθανά ελαττώματα με την πρόσληψη μέσω μιας πλατφόρμας crowdsourcing.
Κείμενο και επιμέλεια κειμένου:ntina