Σάββατο 13 Μαΐου 2023

Περί κατάθλιψης

...από την γιατρό dr Ελένη Τσουκαλή 
Γεια σας φίλες και φίλοι μου
Λίγες ημέρες πριν, σε άρθρο μου σας είχα πει ότι έρευνες έδειξαν πως η κατάθλιψη, όπως και το στρες, συνοδεύονται από μικρότερα τελομερή στα κύτταρά μας. 
Και πως τα παιδιά μητέρων που έπασχαν από κατάθλιψη έχουν και αυτά μικρότερα τελομερή, τα οποία οι ερευνητές παρατήρησαν πως συσχετίζονται σ΄ αυτά τα παιδιά με μεγαλύτερη έκκριση κορτιζόλης κατά το στρες. 
Έχει αρχίσει να διαφαίνεται δηλαδή στις έρευνες η σχέση μεταξύ στρες και κατάθλιψης...
Εδώ και δεκαετίες υπήρχε στην ιατρική κοινότητα η πεποίθηση πως η κατάθλιψη οφείλεται σε διαταραχή ορμονική στον εγκέφαλο, ειδικά της γνωστής ορμόνης σεροτονίνης. 
Οι φαρμακευτικές εταιρείες από το 1990 μπήκαν στο παιχνίδι προσφέροντας φάρμακα που υποτίθεται πως βοηθούν σε αυτή τη διαταραχή, τα γνωστά SSRIs (serotonin-reuptake inhibitors). 
Και οι γιατροί, καθοδηγούμενοι όπως πάντα από τις εταιρείες τους, όπως η Αμερικανική ψυχιατρική εταιρεία, συνιστούσαν και συνιστούν αυτά τα φάρμακα σαν θεραπεία στους ασθενείς τους.
Η δική μου άποψη για τα πράγματα διαφέρει όμως, γιατί οι γνώσεις μου για το στρες και  την σχετική μ΄ αυτό λειτουργία του εγκεφάλου, καθώς και η εμπειρία μου από τη βοήθεια που πρόσφερα σε αρκετά άτομα που είχαν το πρόβλημα αυτό, με έχουν οδηγήσει στο συμπέρασμα πως η κατάθλιψη δεν είναι μία «ασθένεια» αλλά απλά υπερλειτουργία του δρόμου που οδηγεί τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος στο κέντρο του στρες του εγκεφάλου, οδηγώντας σε αποδυνάμωση τον δρόμο προς το κέντρο της ανταμοιβής (έκκριση ντοπαμίνης).
Απλές ασκήσεις που εμποδίζουν την αντίδραση του στρες, οδηγούν σε βελτίωση των συμπτωμάτων, γιατί σιγά-σιγά ανοίγει και πάλι ο δρόμος που οδηγεί τα ερεθίσματα στον κέντρο της ανταμοιβής, ο οποίος είχε «χορταριάσει» από την αχρηστία, όπως λέει στο βιβλίο του ο νευροβιολόγος  Gerald Huther.
Υπήρχαν, βέβαια, και άλλοι επιστήμονες παγκόσμια που ισχυριζόντουσαν πως δεν υπάρχουν σαφείς αποδείξεις για τη συμμετοχή της σεροτονίνης στο θέμα της κατάθλιψης, αλλά η φωνή τους έπεφτε μέχρι τώρα στο κενό…
Πρόσφατα έγινε μία μεγάλη σχετική έρευνα και μελετήθηκαν όλες οι αποδείξεις που υπήρχαν σε ερευνητικές εργασίες μέχρι τώρα για τον ρόλο της χαμηλής σεροτονίνης στην κατάθλιψη, όπως επίσης και έρευνες κατά τις οποίες σε εθελοντές μειώθηκε με τεχνητό τρόπο η σεροτονίνη τους, αλλά αυτό δεν τους οδήγησε σε κατάθλιψη… 
Δεν βρέθηκε διαφορά ούτε σε έρευνες που μελέτησαν τα γονίδια που είναι υπεύθυνα για την λειτουργία της σεροτονίνης μεταξύ καταθλιπτικών και μη ατόμων.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα πως δεν υπάρχουν αποδείξεις για τον ρόλο της σεροτονίνης στην κατάθλιψη
Δηλώνουν πως έρευνες έχουν δείξει πως τα φάρμακα της κατάθλιψης έχουν περίπου την ίδια επιτυχία στη βελτίωσή της με το εικονικό φάρμακο (placebo) και πως η συμμετοχή της σεροτονίνης στο πρόβλημα είναι απλά μία υπόθεση και μόνον…

Χάρηκα πραγματικά με αυτή τη πρόσφατη έρευνα. 
Και για άλλη μια φορά τονίζω, πως η επιστήμη είναι συνεχής έρευνα, γιατί όσο ψάχνει κανείς τόσο βαθύτερα μπαίνει μέσα στο χάος του σύμπαντος και τη ζωής και τόσο ανακαλύπτει περισσότερα πράγματα. 
Τίποτα από όσα μαθαίνουμε στο πανεπιστήμιο δεν μένει ίδιο μετά από χρόνια… 
Όποιος αρνείται να το κατανοήσει αυτό, και δεν παρακολουθεί συνεχώς τις εξελίξεις, δυστυχώς μένει έξω από την επιστήμη του…
Με αγάπη