The X-Files, 'My Struggle': Όταν την 'άκουσε' ο Mulder

Ηλίας Αναστασιάδης 

Όσα είδαμε στο πρώτο επεισόδιο της επιστροφής των X-Files.

Το κείμενο περιέχει spoilers που μπορούν να ταράξουν την ισορροπία σε πάνω από έναν πλανήτη.

σε μια επιστροφή που δικαίως εξελίχτηκε σε πολύβουο happening, γιατί όπως έγραψε και ο Θοδωρής στις Σημειώσεις του, για το X-Files μιλάμε, για μια από τις 3-4 σειρές που άλλαξαν την τηλεόραση, το πρώτο επεισόδιο αυτής της μίνι σειράς των έξι έχει περάσει πια στα χέρια της κυβερνοσφαίρας για ανάλυση.

Μετά από κάθε επεισόδιο αυτής της δεσμίδας των έξι, θα αναλύουμε εδώ όσα είδαμε επί της οθόνης, με ελεύθερους συνειρμούς για το μέλλον της, καθώς και για το πότε (και το αν) ο πράκτορας Mulder θα ξαναφορέσει το κοστούμι, γιατί με τα ανοιχτά τζάκετ και την ατημέλητη φάση του, είναι θέμα χρόνου να τον φωνάξει κάποιος στο δρόμο 'Hank'.

Η σειρά έκανε πρεμιέρα αποκλειστικά στο FOX, τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, ενώ το δεύτερο επεισόδιο θα μεταδοθεί την Τρίτη 26 Ιανουαρίου στις 06.15 ταυτόχρονα με την πρώτη προβολή στην Αμερική και σε επανάληψη στις 21.50. Τα υπόλοιπα επεισόδια θα προβάλλονται κάθε Τρίτη.

Γνωστός προύχοντας, είδα την πρεμιέρα στην Τεχνόπολη, κατά τη διάρκεια του event με τα πιο φανταστικά φώτα στην ιστορία των events, που διοργάνωσε το FOX για τα X-Files.

Ορκίζομαι ότι είδα ένα UFO εκεί τριγύρω.

Καλησπέρα, εσείς τι μου γίνεστε;

Η νέα εποχή(;) X-Files ανοίγει με ένα τρίλεπτο voice-over του Fox Mulder, ο οποίος συνοδεύεται από σημαίνουσες στιγμές της προσωπικής του ιστορίας όπως η απαγωγή της 12χρονης αδερφής του, τα πρώτα μεροκάματα στο FBI, η σχέση του με την Dana Scully και τέσσερις-πέντε γλυκές φωτογραφίες  από σοβαρά X-Files του παρελθόντος.

Λίγο πριν πέσουν οι τίτλοι της πρώτης μας νιότης με αυτό το μυστηριακό 'του-ρου-ρού' του Mark Snow, ο Mulder έχει προλάβει να αναρωτηθεί: “Are they really a hoax? Are we truly alone? Or are we being lied to?”.

Γρήγορα γρήγορα, μεταφερόμαστε στο New Mexico του 1947, στα χρόνια που είχαν προλάβει να παιχτούν μόνο τρία Μουντιάλ, φαντάσου.

Σε μια τοποθεσία-φιλέτο για να συντριβεί ένα ΑΤΙΑ, βλέπουμε ένα ΑΤΙΑ να συντρίβεται και έναν νεαρό γιατρό-φαντάρο να οδηγείται από έναν παράγοντα της κυβέρνησης στο σημείο του δυστυχήματος.

Πλησιάζοντας τον ιπτάμενο δίσκο, θα δει έναν εξωγήινο να σέρνεται μακριά απ' το χαμό, αλλά μέχρι να ανοίξει το στόμα του, οι κυβερνητικοί θα γεμίσουν τρύπες την πλάτη του άτυχου πλάσματος.

Το άτυχο πλάσμα θα πεθάνει.

Αυτή είναι μια φοβερή ευκαιρία να αντιστοιχήσω εξωγήινους και καρχαρίες και να σημειώσω πως παρά την ανηλεή προπαγάνδα εναντίον τους, ο άνθρωπος τους έχει βλάψει περισσότερο απ' όσο αυτοί τον άνθρωπο.

Δεν θα το κάνω όμως, θα κρατηθώ.

Μετά το μακέλεμα του εξωγήινου, επιστρέφουμε στο σήμερα και στο νοσοκομείο με το πιο μητερατερεζικό όνομα στον κόσμο, το Our Lady of Sorrows στην πρωτεύουσα Washington.

Εκεί η Dana Scully αποδεικνύει ότι έχει σπάσει περισσότερο απ' τον Mulderβοηθάει παιδιά που έχουν γεννηθεί χωρίς αυτιά.

Κατά τη διάρκεια της βάρδιας, της τηλεφωνεί ο Skinner, ο οποίος ψάχνει τον Mulder αλλά δεν μπορεί να τον βρει πουθενά, για να τον ενημερώσει ότι τον ψάχνει κάποιος Tad O'Malley.

Η Scully αναλαμβάνει να πασάρει την πληροφορία στον -όπως προκύπτει- ακριβοθώρητο Mulder.

Κύριε O'Malley, χαραμίζεστε μακριά από την ελληνική τηλεόραση

Ο Ο'Malley είναι ο Jeff Winger του Community, το οποίο σαν νέο έχει πολλή πλάκα για μένα που αυτόν τον καιρό ξαναβλέπω τη δεύτερη σεζόν Community.

Ένθερμος συνωμοσιολόγος με τη δική του συνωμοσιολογική εκπομπή στην τηλεόραση που πληρώνει καλά αν κρίνω από τη λιμουζίνα και το ελικόπτερό(!) του, ο O'Malley θέλει να συναντήσει τους θρυλικούς πράκτορες των X-Files, γιατί χωρίς μετριοφροσύνες πιστεύει ότι είναι έτοιμος να ρίξει φως στην πιο διαβολική συνωμοσία όλων των εποχών.

Πριν τσιμπήσει τους Mulder και Scully με τη λιμουζίνα, το reunion των δύο θρύλων είναι το πιο κάζουαλ που θα μπορούσαμε να δούμε.

Η Scully φτάνει πρώτη στο κέντρο, ο Mulder έρχεται με UBER (δηλαδή πόσο X-Files 2015 μ.Χ.), λένε δυο άβολες κουβέντες και τσουπ, ο O'Malley κλέβει τις εντυπώσεις πηδώντας έξω από τη λιμουζίνα και καλώντας τους μέσα.

Στη λιμουζίνα μιλάνε πολύ.

Ο Tad προσπαθεί να γίνει παλιόφιλος, αλλά γίνεται άβολος, και αραδιάζει μεγάλες στιγμές της καριέρας του στο να ξεσκεπάζει το Κακό Κράτος.

Τους πηγαίνει στο σπίτι της Sveta, μιας νεαρής κοπέλας που ισχυρίζεται ότι έχει απαχθεί από εξωγήινους περισσότερες φορές απ' όσες έχεις πάει γήπεδο τα τελευταία δύο χρόνια.

Η πόρτα ανοίγει και ξεπροβάλλει η Sveta.

ΚΑΙ Η SVETA ΕΙΝΑΙ Η NINA SERGEEVNA ΑΠΟ ΤΟ AMERICANS, ΔΗΛΑΔΗ ΠΑΙΖΕΙΣ ΜΑΖΙ ΜΟΥ CHRIS CARTER; ΣΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ ΘΑ ΒΑΛΕΙΣ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΜΟΥ; (Το Americans είναι η άλλη σειρά που χωρίς κανέναν σοβαρό λόγο βλέπω αυτόν τον καιρό, μαζί με το Community).

(Σα) στο σπίτι της, η Sveta εξηγεί τη θλιβερότητα και τον πόνο του να σε απαγάγουν κάθε λίγο και λιγάκι οι εξωγήινοι παίρνοντάς και τα εξωγήινα έμβρυα που κουβαλάς.

Μετά, λέει ότι, μ' αυτά και μ' αυτά, έχει εξωγήινο DNA.

H Scully συμπάσχει, γνωρίζει καλά από τέτοιες καταστάσεις.

Ο Mulder ίσα που σπάει λίγο το σβέρκο και της λέει κάτι τύπου“Εχμ, γιατί δεν είστε ήδη στο νοσοκομείο με μια σύριγγα στο χέρι (της Sveta);” Και η παρέα σπάει.

Τα αγόρια φεύγουν για ένα μυστικό εργαστήριο που είναι ο άσος στο μανίκι του O'Malley για να εκθέσει το Κακό Κράτος και τα κορίτσια πηγαίνουν για εξετάσεις.

Και τώρα, Ράδιο ARVύλα

Σε ένα εργαστήριο που απέξω μοιάζει με γήπεδο του NBA, ο Mulder ακούει τα πάντα να γκρεμίζονται μέσα του, όταν οι επιστήμονες του δείχνουν ένα ARV (Alien Replica Vehicle) που καίει μηδέν, τίποτα, κοπανιστό αέρα. Χρησιμοποιεί τη Zero Point Energy που εκλάπη χωρίς περιστροφές από ΑΤΙΑ που προσέκρουσαν άτσαλα στη Γη.

Επιπλέον, τα ARV έχουν τη δυνατότητα να εξαφανίζονται.

Ο Άνθρωπος Έκλεψε τη Γνώση του Εξωγήινου.

ΚΑΤΑΛΑΒΕΣ φίλε μου καρχαρία;

Ο Mulder φανερά δεν μπορεί να διαχειριστεί την πληροφορία, ιδρώνει, ανεβάζει σφυγμούς και τρέχει ακάλεστος στο σπίτι της Sveta.

Η Sveta παραδέχεται ότι την απήγαγαν άνθρωποι (και ουχί εξωγήινοι) και τη φόρτωναν σε ARVs και ο πράκτορας με το χαλαρό τζάκετ κοντεύει να μείνει στον τόπο.

Φανερά ανήσυχος, τηλεφωνεί στη Scully, την ώρα που τσουγκρίζει το ποτήρι της με τον O'Malley.

Γιατί πίνουν κάτι σαμπάνιες.

ΣΤΗ ΛΙΜΟΥΖΙΝΑ ΤΟΥ!

(Πρότερη, κουλ ατάκα αντιπερισπασμού της Scully στον O'Malley, λίγες μέρες πριν τις σαμπάνιες).

Με τα πολλά, κατεβαίνει από το όχημα του ευκατάστατου Λιακόπουλου από το Ohio, του λέει “τι είναι αυτά που λες Mulder;”, της λέει “Dana, μας έχουν αποπροσανατολίσει τόσα χρόνια, αλλά δεν πειράζει, τώρα έχουμε τη Sveta, το κλειδί για τα πάντα!”.

Εν τω μεταξύ, τα αποτελέσματα των εξετάσεων φτάνουν στα χέρια της και ζητάει από τη νοσοκόμα επανεξέταση συγκεκριμένων δεικτών, γιατί προφανώς κάτι δεν βγάζει νόημα.

Στη συνέχεια, ο Mulder συναντά τον Skinner στα κεντρικά του FBI και συνειδητοποιεί ότι τα Χ-Files δεν υπάρχουν πια στο γραφείο του.

Το μόνο που υπάρχει είναι τα μολύβια στο ταβάνι.

Αργά το ίδιο βράδυ, κατακεραυνωμένος απ' τις ιστορικές αποκαλύψεις (που μεταξύ μας, δεν είναι και ΤΟΣΟ ιστορικές ρε συ Mulder, δηλαδή τόσα είδαν τα μάτια σας τόσα χρόνια, δεν γίνεται να τα ακυρώνεις έτσι), ο πράκτορας συναντά έναν γεράκο σε ένα έρημο πάρκο.

Ο γεράκος είναι ο γιατρός που ήταν μπροστά στην εκτέλεση του εξωγήινου το 1947. Από το context προκύπτει ότι οι δυο τους έχουν πιει σίγουρα δυο τρεις καφέδες στο παρελθόν. “Κατάλαβα ότι μας κορόιδευαν”, του λέει.

Ο συμπαθής γεράκος γνέφει καταφατικά, αλλά δεν του το δίνει λυτρωτικά. “Είσαι σχεδόν εκεί. Είσαι κοντά”, του λέει και χάνεται στη νύχτα.

Μετά από έναν ατέλειωτο μονόλογο του O'Malley με θεατές τους δύο πράκτορες και τη Sveta στο σπίτι της τελευταίας , στο οποίο ο άβολος Tad χωράει Patriot Acts, George W. Bush και Ψυχρό Πόλεμο καθαρίζοντας με έννοιες όπως μομέντουμ και ενδιαφέρον, η Scully ανακοινώνει ότι τα αποτελέσματα των εξετάσεων της Sveta βγήκαν αρνητικά. Sveta, δεν έχεις εξωγήινο dna.

Μέχρι νεοτέρας.

Βροχή ΑΤΙΑ, αστεροειδών, αντικειμένων, εξελίξεων

Αφού μας λυπήθηκε ο O'Malley και οι δημιουργοί και δεν τέλειωσε το επεισόδιο με τον φονικό μονόλογο, βλέπουμε την επόμενη μέρα τη Sveta να δηλώνει στα ΜΜΕ ότι ο Tad την πίεζε να πει ψέματα ότι είχε τάχα απαχθεί από εξωγήινους.

Ο Mulder μυρίζεται αίμα και τρέχει στο σπίτι της για να την προστατέψει.

Την ίδια στιγμή, τα τανκς μπαίνουν στο εργαστήριο των ARVs που είδαμε νωρίτερα και το ανατινάζουν.

Το website του Ο'Malley δεν λειτουργεί πια και εφόσον δεν υπάρχουν πια αποδείξεις για τίποτα, ο Mulder και η Scully, η Scully και ο Mulder αποφασίζουν να κυνηγήσουν την αλήθεια ξανά.

“Έχουμε κι ένα παιδί μαζί”, λέει συγκινημένη η Scully, αφήνοντας μισάνοιχτο το παράθυρο ενός το δίχως άλλο επικού cameo του γιου τους, William, κατά τη διάρκεια της μίνι σειράς.

Η Sveta -που μετά την επανεξέταση των δεικτών που δεν πίστευε η Scully, αποδείχτηκε ότι έχει και παραέχει εξωγήινο DNA- τρέχει να δραπετεύσει με το αυτοκίνητό της, αλλά σε έναν δρόμο-φιλέτο για να σου συμβούν κακά πράγματα, της συμβαίνει το πιο κακό απ' όλα.

Ένα UFO στέκεται πάνω από το κεφάλι της και ανατινάζει το αυτοκίνητο.

Η Sveta δεν πρόλαβε ποτέ να απομακρυνθεί.

Το επεισόδιο τελειώνει με την επανεμφάνιση του Cigarette Smoking Man, που καταπώς φαίνεται δεν σκοτώθηκε στο φινάλε της 9ης σεζόν της σειράς, αλλά τη γλίτωσε με μερικά -εμφανή- καψίματα στο πρόσωπό του.

“Έχουμε ένα προβληματάκι”, λέει σε κάποιον στο τηλέφωνο. “Άνοιξαν ξανά τα X-Files”.

Και ο Mulder έχει άρρωστα νεύρα.

.........................

Θυμίζουμε! Η σειρά έκανε πρεμιέρα αποκλειστικά στο FOX, τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου, ενώ το δεύτερο επεισόδιο θα μεταδοθεί την Τρίτη 26 Ιανουαρίου στις 06.15 ταυτόχρονα με την πρώτη προβολή στην Αμερική και σε επανάληψη στις 21.50. Τα υπόλοιπα επεισόδια θα προβάλλονται κάθε Τρίτη. Το κανάλι FOX είναι διαθέσιμο στην Ελλάδα μέσω Nova, OTE TV, Vodafone TV και Cyta Hellas, ενώ όλα τα νέα επεισόδια θα είναι διαθέσιμα on-demand, μέσω FOX Play.

πηγή:http://www.oneman.gr

“Το μεγάλο σορτάρισμα”, μια εξαιρετική ανατομία της κρίσης

«Οι ανώτερες τάξεις αυτής της χώρας τη βίασαν.Γαμήσατε κόσμο. Χτίσατε ένα κάστρο για να γδέρνετε τον κοσμάκη» (Έισμαν, ρεπουμπλικανικής πολιτικής προέλευσης, εκ των πρωταγωνιστών του μεγάλου σορταρίσματος).

ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΒΑΤΙΚΙΩΤΗ:https://leonidasvatikiotis.wordpress.com/

Από το 2007 ακόμη, όταν οι οικονομικές σελίδες του διεθνούς Τύπου ξεχείλιζαν από ρεπορτάζ για την αγορά υποβαθμισμένων στεγαστικών δανείων, υπήρχαν αναφορές σε κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου τα οποία έγκαιρα είχαν επενδύσει στην καταστροφή που θα ξέσπαγε και κέρδισαν μυθικά ποσά.

Ωστόσο, αυτό που έμενε στον αναγνώστη ήταν πως ακόμη κι αυτή η εξαιρετικά ολιγομελής ομάδα απλώς έτυχε να κερδίσει.

Σε μια χαοτική αγορά όπου τζογάρεται ακόμη κι η ατμοσφαιρική θερμοκρασία, με το μοναδικό ερώτημα να αφορά το αν και μέχρι ποιού ποσού θα βρεις αντισυμβαλλόμενο, οι κερδισμένοι της αγοράς ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης απλώς και μόνον έτυχε να βρεθούν στη σωστή θέση του στοιχήματος. Λάθος!

Η γοητεία της εξαιρετικής ταινίας «Το μεγάλο σορτάρισμα», που στηρίζεται στο ομώνυμο κι εξίσου καταπληκτικό βιβλίο (εκδ. Παπαδόπουλος) του Μάικλ Λιούις (το οποίο διαβάζεται μονομιάς), πηγάζει από την παραστατικότητα, την ακρίβεια, την εκτενή περιγραφή με την οποία δείχνει ότι οι μεγάλοι κερδισμένοι έγκαιρα διείδαν τη φούσκα και την υποκείμενη απάτη.

Ο Γκρεγκ Λίπμαν, ο Μάικ Μπέρι, ο Στιβ Έισμαν, οι Τσάρλι Λέντλει και Τζέιμι Μάι κι ο Μπεν Χόκετ, γύρω από τους οποίους περιστρέφεται η αφήγηση κι οι οποίοι πιάνουν όλη τη γκάμα των επενδυτών, με μεγέθη που ξεκινούν από την Ντόιτσε Μπανκ και καταλήγουν σε επίπεδα γκαράζ μπάντας, δεν έβαλαν ένα τυχαίο στοίχημα, προσδοκώντας στην κατάρρευση μιας ορθολογικής κατά τ’ άλλα αγοράς. «Αν η αγορά λειτουργούσε έστω και λίγο ορθολογικά θα είχε καταρρεύσει πολύ νωρίτερα», παρατηρεί κάποια στιγμή ο συγγραφέας. (σελ. 250).

Αντίθετα, οι προαναφερθέντες είδαν το οφθαλμοφανές.

Είχαν το “ταλέντο” να κοιτάξουν εκεί που οι άλλοι απαξιούσαν, στην ίδια την πραγματικότητα και τα απλά νούμερα. Και είχαν το χάρισμα, την οξυδέρκεια, τη διεισδυτική ματιά και τα τεχνικά εργαλεία να αντιληφθούν έγκαιρα πώς η αγορά κατοικίας τη δεκαετία του 2000 χτιζόταν στην …άμμο.

«Περισσότεροι από δέκα, λιγότεροι από είκοσι – πόνταραν απροκάλυπτα ενάντια σε ολόκληρη την αγορά subprime ενυπόθηκων δανείων, μια αγορά πολλών τρισεκατομμυρίων, και κατά προέκταση ενάντια στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Αυτό καθαυτό το γεγονός ήταν αξιοσημείωτο: η καταστροφή ήταν προβλέψιμη, κι όμως μόνο μια χούφτα άνθρωποι το αντιλαμβάνονταν», γράφει το βιβλίο (σελ. 150).

Λογαριασμός ύψους 1 τρισ. δολ.

Έτσι, οδηγηθήκαμε σε μια καταστροφή που σύμφωνα με την αποτίμηση του ΔΝΤ ανήλθε στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια. Και μιλάμε μόνο για τα αμερικάνικης προέλευσης στοιχεία ενεργητικού της αγοράς ενυπόθηκων δανείων χαμηλής εξασφάλισης.

Δεν συμπεριλαμβάνονται ούτε οι αλυσιδωτές αντιδράσεις (βλ. Ελλάδα) ούτε το κοινωνικό κόστος με τις εξώσεις, εντός των ΗΠΑ. Σε αυτό το λογαριασμό περιλαμβάνονται όμως τα 37,4 δισ. ευρώ που έχασε η UBS και τα 9 δισ. δολ. που έχασε η Morgan Stanley, από το τμήμα ενός διαπραγματευτή, στον οποίο «επιτράπηκε να παραιτηθεί τον Οκτώβριο του 2007 εισπράττοντας πολλά εκατομμύρια δολάρια».

Τι ήταν αυτό που είδαν οι πρωταγωνιστές του μεγάλου σορταρίσματος και το οποίο διέφυγε από όλες τις μεγάλες τράπεζες;

Δύο πράγματα.

Το πρώτο ήταν πως η ρήτρα ενεργοποίησης του κυμαινόμενου επιτοκίου, μετά τη διετή περίοδο χάριτος, στα στεγαστικά δάνεια που χορηγούσαν αδιακρίτως σε δανειολήπτες με πολύ χαμηλά εισοδήματα (μεξικάνους μετανάστες, πόρνες, κ.λπ.) ισοδυναμούσε με ωρολογιακή βόμβα.

«Αν η πρώτη πράξη της χορήγησης δανείων μειωμένης εξασφάλισης ήταν παράξενη, η δεύτερη πράξη ήταν τρομακτική.

Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ένας ετήσιος τζίρος 30 δισ. δολαρίων θεωρούνταν εξαιρετικός για την αγορά των subprime δανείων.

Το 2000 είχαν δοθεί subprime ενυπόθηκα δάνεια ύψους 130 δισ. δολ., και τα 55 από αυτά είχαν μετατραπεί σε ενυπόθηκα ομόλογα.

Το 2005 τα subprime δάνεια θα έφταναν τα 625 δισ. δολάρια, με τα 507 από αυτά να διοχετεύονται σε ενυπόθηκα ομόλογα…

Η αγορά των subprime δανείων ανθούσε παρά το γεγονός ότι τα επιτόκια ανέβαιναν – πράγμα που ήταν τελείως παράλογο.

Ακόμη πιο σκανδαλώδες ήταν το γεγονός ότι οι όροι των δανείων άλλαζαν με τρόπους που αύξαναν την πιθανότητα επισφάλειας.

Το 1996 το 65% των subprime δανείων ήταν σταθερού επιτοκίου, πράγμα που σήμαινε ότι μπορεί ο τυπικός δανειολήπτης με χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα να πιανόταν κορόιδο, αλλά τουλάχιστον ήξερε με βεβαιότητα πόσα χρωστούσε κάθε μήνα μέχρι να ξεπληρώσει το δάνειο.

Το 2005 το 75% των subprime δανείων ήταν κάποιας μορφής κυμαινόμενου επιτοκίου, συνήθως σταθερού για τα πρώτα δύο χρόνια» (σελ. 48).

Σημαντικότερο δε ήταν πώς η έκρηξη της φούσκας μπορούσε να προσδιοριστεί χρονικά: το 2007!

Μακριά από μας…

Το δεύτερο που διέκριναν οι «μεγάλοι σορτάκηδες», αφορούσε το πακετάρισμα των προβληματικών δανείων σε συνθετικά ομόλογα, με τέτοιο τρόπο ώστε συνειδητά και προσχεδιασμένα ο τοξικός τους χαρακτήρας να αποκρύβεται.

«Οι πρώτες εταιρείες του subprime κλάδου είχαν βουλιάξει εξ αιτίας του μικρού ποσοστού δανείων που είχαν κρατήσει στα βιβλία τους.

Η αγορά θα μπορούσε να διδαχτεί κάτι απλό: μη χορηγείτε δάνεια σε ανθρώπους που δεν μπορούν να τα ξεπληρώσουν.

Αντιθέτως διδάχτηκε κάτι περίπλοκο: μπορείτε να συνεχίσετε να χορηγείτε αυτά τα δάνεια, απλώς μην τα κρατάτε στα βιβλία σας. Χορηγήστε τα δάνεια, έπειτα πουλήστε τα στα τμήματα σταθερού εισοδήματος των μεγάλων τραπεζών επενδύσεων της Γουόλ Στριτ, που με τη σειρά τους θα τα κάνουν πακέτο, θα τα μετατρέψουν σε ομόλογα και θα τα πουλήσουν σε επενδυτές». (σελ. 49)

Το έγκλημα ολοκληρώθηκε χάρη στην εθελοτυφλία των εταιρειών αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας (εξαιρετικό το τρίκ του σκηνοθέτη που εμφανίζει την υπεύθυνη του οίκου να φοράει μεγάλα μαύρα γυαλιά) και τη μόχλευση που επέτρεπε στις επενδυτικές τράπεζες να δανείζουν όλο και μεγαλύτερα ποσά για τα χρήματα που είχαν στη διάθεσή τους.

«Μόνο στα πέντε προηγούμενα χρόνια η μόχλευση της Bear Sterns είχε πάει από το 20:1 στο 40:1. Της Merrill Lynch είχε πάει από το 16:1 το 2001 στο 32:1 το 2007.

Η Morgan Stanley και η Citigroup βρίσκονταν πλέον στο 33:1, η Goldman Sachs φάνταζε συντηρητική στο 25:1 – όμως η Goldman είχε το χάρισμα να κουκουλώνει τον πραγματικό βαθμό μόχλευσής της. Για να φαλιρίσει οποιαδήποτε από αυτές τις εταιρείες αρκούσε μια πολύ μικρή πτώση της αξίας των στοιχείων ενεργητικού της». (σελ. 301).

Η αφήγηση τόσο του βιβλίου όσο και της ταινίας μπορεί να περιστρέφεται γύρω από 6 άτομα, από τα πλέον εμμονικά και εκκεντρικά που μπορεί να συναντήσει κανείς στη ζωή του όπως ο Μάικλ Μπέρι («ο νους του δεν είχε εύκρατη ζώνη: ή δινόταν αποκλειστικά σε ένα αντικείμενο ή δεν ενδιαφερόταν καθόλου γι’ αυτό», σελ. 62), ωστόσο οι δραματουργικές ανάγκες δεν παράγουν μελό.

Ούτε καν στην ταινία όπου έξυπνες σκηνοθετικές παρεμβάσεις αναδεικνύουν συνεχώς τον κοινωνικό αντίκτυπο και τα σαθρά θεμέλια όλης της αγοράς.

Με αυτό τον τρόπο, το κοινωνικό δράμα και το οικονομικό έγκλημα που διενεργήθηκε με επίκεντρο την αγορά κατοικίας δεν προσωποποιείται, δεν απλοποιείται, διευκολύνοντας την αναζήτηση εξιλαστήριων θυμάτων και απαλλάσσοντας τους θύτες από ηθικά διλήμματα.

Σύγκρουση συμφέροντος

Στο βιβλίο υπάρχει πλήθος αναφορών που δείχνει στον αναγνώστη τις μόνιμες εστίες αστάθειας.

«Απ’ όλες τις συγκρούσεις συμφερόντων στο εσωτερικό  των εταιρειών διαπραγμάτευσης ομολόγων της Γουόλ Στριτ, αυτή ήταν εκείνη που προκάλεσε τη μεγαλύτερη καταστροφή και συζητήθηκε λιγότερο από κάθε άλλη:

Όταν μια εταιρεία στοιχηματίζει σε μετοχές και ομόλογα για ίδιο λογαριασμό την ίδια στιγμή που διαμεσολαβεί στις συναλλαγές των πελατών της με αυτούς τους τίτλους, βρίσκεται υπό μεγάλη πίεση να χρησιμοποιήσει τους πελάτες της για την εξυπηρέτηση των δικών της συμφερόντων». (σελ. 272).

Ή, σε άλλο σημείο (επιλέγοντας την πιο αθώα αντίφαση) αναφέρει:

«Οι άνθρωποι της αμερικάνικης αγοράς μετοχών λαμβάνουν αποφάσεις στα στενά όρια της αμερικάνικης αγοράς μετοχών· οι άνθρωποι της ιαπωνικής αγοράς ομολόγων λαμβάνουν αποφάσεις στα στενά όρια της ιαπωνικής αγοράς ομολόγων· και ούτω καθεξής. “Υπάρχουν πράγματι άνθρωποι που δεν κάνουν τίποτε άλλο από το να επενδύουν σε ομόλογα ευρωπαϊκών εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης από τον κλάδο υγείας” λέει ο Τσάρλι.

“Δε νομίζω ότι το πρόβλημα εντοπίζεται μόνο στα χρηματοπιστωτικά.

Νομίζω ότι η στενότητα ενδιαφερόντων είναι κοινό γνώρισμα της σύγχρονης πνευματικής ζωής.

Δε γίνεται καμιά απόπειρα ολοκλήρωσης”.

Οι χρηματοπιστωτικές αγορές πληρώνουν πάρα πολλούς ανθρώπους εξαιρετικά καλά για τη στενή γνώση και εμπειρία τους, και ελάχιστους ανθρώπους – μη ικανοποιητικά – για να παρέχουν τη γενική, παγκόσμια εικόνα που είναι απαραίτητη για την κατανομή κεφαλαίων στις διάφορες αγορές» (σελ. 157)

Στο κενό έπεσαν οι προσπάθειες των πρωταγωνιστών να αποκαλύψουν την απάτη.

Τόσο η αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC) όσο κι ο Τύπος (Wall Street Journal και New York Times) παρότι ενημερώθηκαν έγκαιρα αρνήθηκαν να ασχοληθούν με το θέμα

Το μεγαλύτερο προτέρημα του βιβλίου ωστόσο δεν είναι οι γενικεύσεις, αλλά η λεπτομερής περιγραφή των όσων συνέβησαν στην αμερικανική αγορά.

Η εξιστόρησή τους μάλιστα δεν ακυρώνει μια θαυμάσια ισορροπία μεταξύ λογοτεχνίας και ρεπορτάζ από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.

Σε αυτό το πλαίσιο οι ελάχιστες γενικεύσεις που πραγματοποιεί έχουν ξεχωριστή βαρύτητα.

Όπως για παράδειγμα η παρατήρησή για τη σχέση των χρηματιστηρίων με την πραγματική οικονομία, όταν ξεκαθαρίζει ότι από το 1980 και μετά «εξελίχθηκε από διαφορά ως προς το μέγεθος σε διαφορά ως προς τη φύση».

Το επίτευγμα του Μάικλ Λιούις τελειώνει με …χάπι εντ. «Και όλοι τους πλούτισαν», αναφέρει προς το τέλος του βιβλίου (σελ. 336).

Ο λόγος γίνεται για τους διευθύνοντες συμβούλους των μεγάλων εταιρειών της Γουόλ Στριτ, που βρίσκονταν στη μεριά των χαμένων.

«Όλοι τους, χωρίς καμιά εξαίρεση, είτε οδήγησαν τις εισηγμένες εταιρείες τους στη χρεοκοπία, είτε σώθηκαν από τη χρεοκοπία χάρη στην παρέμβαση της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών. Και όλοι τους πλούτισαν»! Σε βάρος των αμερικανών φορολογούμενων.

Κράτος, ο μεγάλος πατερούλης

Η περιγραφή των όσων ακολούθησαν από το σκάσιμο της φούσκας σοκάρει:

«Η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ προχώρησε στο σκανδαλώδες και άνευ προηγουμένου μέτρο να αγοράσει επισφαλή subprime ενυπόθηκα ομόλογα απευθείας από τις τράπεζες.

Μέχρι τις αρχές του 2009 οι κίνδυνοι και οι ζημίες που σχετίζονταν με τις επισφαλείς επενδύσεις, αξίας άνω του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων, είχαν μεταβιβαστεί από τις μεγάλες εταιρείες της Γουόλ Στριτ στον αμερικανό φορολογούμενο…

Αυτό το νέο καθεστώς –τζάμπα χρήμα για τους καπιταλιστές, ελεύθερες αγορές για όλους τους υπόλοιπους- σε συνδυασμό με το λίγο πολύ άμεσο ξαναγράψιμο της χρηματοπιστωτικής ιστορίας  εκνεύρισε κάθε λογής ανθρώπους..

Οι ισχυρότεροι και πιο ακριβοπληρωμένοι άνθρωποι του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κλάδου είχαν περάσει στην ανυποληψία και χωρίς την κρατική παρέμβαση όλοι τους θα είχαν μείνει άνεργοι· κι όμως, αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι εκμεταλλεύονταν το κράτος για να πλουτίσουν» (σελ. 342-343).

ΥΓ. Μια από τις πολλές απορίες που δημιουργεί η προσεκτική ανάγνωση του βιβλίου σχετίζεται με τη Γερμανία.

Το βιβλίο βρίθει αναφορών για την έκθεση των Γερμανών στα τοξικά ομόλογα. «Όποτε τον ρωτούσαμε ποιος αγόραζε αυτά τα σκατά» λέει ο Βίνι, «πάντα έλεγε: “Το Ντίσελντορφ”» (σελ. 103).

Σε έναν άλλο διάλογο ο ίδιος πωλητής της Deutsche Bank, Γκρεκ Λίπμαν, που «εισέπραξε για τις υπηρεσίες του 47 εκ. δολάρια, αν και τα 24 εκ. ήταν σε δεσμευμένες μετοχές, τις οποίες δεν μπορούσε να ρευστοποιήσει παρά μόνο αν έμενε στη Deutsche Bank για μερικά ακόμη χρόνια» (σελ. 335) καθώς ένα τμήμα Ανθρώπινων Πόρων δε χάνει ποτέ τέτοιο κελεπούρι, ερωτάται: «μιλάμε για μια κατάσταση όπου κάποιος χάνει και κάποιος κερδίζει. Ποιός είναι στην άλλη πλευρά; Ποιος είναι ο ηλίθιος;». Και απαντάει: «Το Ντίσελντορφ. Κάτι βλάκες Γερμανοί.

Παίρνουν στα σοβαρά τους οίκους αξιολόγησης.

Πιστεύουν στους κανόνες» (σελ. 135). Παρόλα αυτά η Γερμανία κατάφερε να περάσει από τη βροχή και να μη βραχεί, αξιοποιώντας έναν άλλο νόμο της αγοράς που αναφέρεται στο βιβλίο: «όποιος έχει το χρυσό γράφει και τους κανόνες»! Έγκαιρα και κυρίως χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες βρήκε άλλους ηλίθιους, για να χρησιμοποιήσουμε τη φράση του στελέχους της Deutsche Bank, να τους φορτώσει την κρίση. Μήπως έχετε κάποιους υπόψη σας;

Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά στην ιστοσελίδα Kommon.gr

Το Big Short εξηγεί γιατί δεν έχεις ευρώ στην τσέπη

Το οικονομικό βιβλίο που μας άνοιξε τα μάτια για την κρίση. Εμάς και του Brad Pitt που το κάνει ταινία.
Δεν έχω διαβάσει ποτέ πριν οικονομικό βιβλίο στην ζωή μου.
Και μάλλον δεν πρόκειται να διαβάσω ποτέ ξανά.
Δεν υπάρχει λόγος.
Το Μεγάλο Σορτάρισμα (όπως είναι ο τίτλος του στα ελληνικά) μου έδωσε να καταλάβω για πρώτη φορά πλήρως τι στο διάολο συμβαίνει.
Σε εμένα, σε σένα και τον άστεγο της διπλανής πυλωτής.
Περίπου τέσσερις μήνες το είχα και καθόταν στο ράφι, περιμένοντας να βρω την κατάλληλη ευκαιρία να το επιστρέψω στον φίλο και γείτονα υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος που σχεδόν με είχε υποχρεώσει να του δώσω μια ευκαιρία.
Κάποια στιγμή που είχα ξεμείνει από περιοδικά το άνοιξα.
Δυο μερόνυχτα μετά -και αρκετές ώρες γκρίνια από την γυναίκα μου για το γεγονός ότι δεν έδινα σημασία σε τίποτα άλλο γύρω μου - το τελείωσα.
Τα μάτια μου με πόναγαν φρικτά.
Ίσως επειδή τα κούρασα διαβάζοντας μανιωδώς. Ίσως επειδή για πρώτη φορά ήταν εντελώς ανοιχτά.
Σε πρώτο επίπεδο το The Big Short εξηγεί γιατί έσκασε η φούσκα της αμερικάνικης κτηματαγοράς το 2008.
Και πως αυτό το μεμονωμένο γεγονός οδήγησε στην παγκόσμια κρίση που λουζόμαστε όλοι αυτή την στιγμή.
Στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα καθαρόαιμο αστυνομικό θρίλερ που χρησιμοποιεί ως άξονες τις ιστορίες ενός αθυρόστομου αναλυτή, ενός αντικοινωνικού γιατρού με ταλέντο στα οικονομικά και δυο άφραγκων πιτσιρικάδων που διέγνωσαν πρώτοι -ήδη από το 2005- την παράνοια αυτού που πρόκειται να μας συμβεί.
Όλοι οι παραπάνω κατάφεραν, ο καθένας με τον τρόπο του, να φτιάξουν τα εργαλεία και μετά να ποντάρουν τα ρέστα τους (περιουσία, φήμη, πνευματική υγεία) στο σπάσιμο της μεγαλύτερης φούσκας που έχει δει ποτέ ο πλανήτης.
Η οποία και στηρίχτηκε σε ένα όργιο παραφροσύνης και απληστίας που δεν θα πιστεύεις ποτέ ότι είναι δυνατόν να συνέβη στα αλήθεια.
Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει ο Ριχάρδος Λαμπίρης (σ.σ. το τραπεζικό στέλεχος που σχεδόν με ‘τάισε’ το βιβλίο και μανιώδης αναγνώστης οικονομικής ιστορίας)
‘Πρόκειται για μια πολύ εμπεριστατωμένη ματιά των κομβικών γεγονότων και του κυρίαρχου τρόπου σκέψης που επικρατούσε πριν και κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης, γραμμένα με ένα τρόπο που επιτρέπει και στον πιο οικονομικά αδαή να κατανοήσει περίπλοκες καταστάσεις και ειδικευμένους όρους’.
Εγώ αυτό που σου υπόσχομαι είναι ότι δεν πρόκειται να βαρεθείς λεπτό, αφού ο συγγραφέας (Michael Lewis, πρώην εργαζόμενος στην Wall Street) είναι κάτι παραπάνω από ταλαντούχος.
Άλλωστε τον ξέρεις ήδη.
Είναι αυτός που μας ‘ξεφτίλισε’ ως έθνος γράφοντας το περιβόητο άρθρο για την μονή Βατοπεδίου στο Vanity Fair.
Ενώ πάνω σε δικά του βιβλία στηρίχτηκαν το περσινό The Blind Side με την Sandra Bullock και το φετινό Moneyball με τον Brad Pitt.
Μάλιστα ο τελευταίος δήλωσε τόσο εντυπωσιασμένος από το The Big Short, που έχει ήδη τσιμπήσει τα δικαιώματα για να το μεταφέρει προσεχώς στο κινηματογράφο.
Όσον αφορά τι θα σου μείνει διαβάζοντας το, αυτό είναι καθαρά θέμα οπτικής. Εγώ π.χ. κόλησσα με το γεγονός ότι ένας Μεξικανός εργάτης με εισόδημα $14.000 ευρώ (μαζεύοντας πορτοκάλια) βρέθηκε το 2006 να του ανήκουν πέντε σπίτια στην Καλιφόρνια. Όλα με δάνεια στα οποία δεν χρειάστηκε να πληρώσει ούτε καν προκαταβολή.
Επειδή ακριβώς το μόνο που ένοιαζε τις τράπεζες και την Wall Street είναι να πάρουν στα χαρτιά το δάνειο, να το μοντάρουν πάνω σε ένα περίπλοκο χρηματιστηριακό προϊόν, να το δώσουν στους παρακατιανούς της Moody’s και των υπόλοιπων οίκων αξιολόγησης (σ.σ τους οποίους οι υπόλοιποι αντιμετωπίζουν ως παρκαδόρους) και μετά να το πουλήσουν στους πελάτες τους (σ.σ. τους οποίους επίσης αντιμετώπιζαν ως πρόβατα).
Η το γεγονός ότι δεν υπήρχαν πάνω από πέντε άνθρωποι στον πλανήτη που μπορούσαν να σου πουν τι ακριβώς περιείχε ένα συγκεκριμένο χρηματιστηριακό προϊόν.
Την ίδια ώρα που έκαναν συναλλαγές δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων πάνω σε αυτό.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι διαβάζοντας το The Big Short θα θυμώσεις, σε σημείο του να σου έρθουν δάκρυα στα μάτια. Γιατί σου δίνει την δυνατότητα να ανοίξεις με αντικλείδι και να δεις την μαύρη καρδιά της Wall Street και των ανθρωποειδών που τριγυρνούν εκεί.
Μπροστά τους, ο κινηματογραφικός Gordon Gekko είναι καλόγρια.

Και ο Βελζεβούλ παπαδοπαίδι.

........................

πηγή:http://www.oneman.gr/keimena/diabasma/to-big-short-ekshgei-giati-den-exeis-eyrw-sthn-tseph.1708485.html