Μια φορά κι ένα καιρό, πολλά χρόνια πριν, ήταν ένα κοριτσάκι που όταν πήγαινε τέτοια εποχή, στο πατρικό του σπίτι στη Λαμία, έβλεπε τη γιαγιά του να ανασκουμπώνεται στη κουζίνα.
Κατσαρόλες, κουτάλες, σεντόνια, μαξιλαροθήκες και κρεβάτια επιστρατεύονταν, και όλοι ξέραμε ότι είχε έρθει η ώρα του τραχανά και της χυλοπίτας.
Όλοι ξέραμε ότι η γιαγιά θα γέμιζε τις μαξιλαροθήκες με τα κεντίδια, και κάθε κλωνάρι της οικογένειας θα είχε το δικό του μερτικό - εφόδιο στο χειμώνα που θα έμπαινε.
Τα χρόνια πέρασαν, το κοριτσάκι μεγάλωσε - αυτό μη το δέσετε και κόμπο - και κάθε χρόνο παρέα με τη γιαγιά να παρακολουθεί χαμογελαστή από ψηλά, σηκώνει μανίκια, στρωσίδια και άντρα από τα κρεβάτια, για να συνεχίσει τη παράδοση.
Τραχανάς
Θα χρειαστούμε:
- 5 κιλά γάλα πρόβειο
- 2 κιλά σταρένιο αλέυρι
- 1 κιλό σιμιγδάλι χοντρό
- αλάτι (τόσο όσο να σας αρέσει στην γεύση)
- σίτα- κόσκινο με χοντρές τρύπες*
Αν δεν θέλετε να βάλετε σταρένιο, βάλτε 3 κιλά σιμιγδάλι - εγώ βάζω και τα δύο, η γεύση είναι πιο γεμάτη, πιο παραδοσιακή)
...και:
Βράζουμε το γάλα σε μεγάλη κατσαρόλα και του προσθέτουμε το σταρένιο και το σιμιγδάλι, ανακατεύοντας συνεχώς με ξύλινη κουτάλα.
Προσθέτουμε και το αλάτι.
Το κατεβάζουμε από τη φωτιά και σκεπάζουμε την κατσαρόλα με βρεγμένο πανί.
Μόλις κρυώσει, το …. τσιμπάμε!
Παίρνουμε δηλαδή "τσιμπιές" μεγάλες από το μείγμα, τις απλώνουμε επάνω σε ένα καθαρό σεντόνι και αφήνουμε να ψιλοξεραθούν για μερικές ώρες.
Αν το αφήσουμε για την άλλη μέρα, ο τραχανάς μας θα είναι κάπως ξινός.
Αφού ξεραθούν οι τσιμπιές μας, οπλιζόμαστε με υπομονή και αρχίζουμε να τις τρίβουμε στη σίτα.
Απλώνουμε πάλι τον τριμμένο τραχανά στο σεντόνι μας και τον αφήνουμε να στεγνώσει τελείως.
Τον διατηρούμε σε μαξιλαροθήκη, βάζοντας μέσα και μερικά φύλλα δάφνης, έτσι ώστε να μη πάρει υγρασία και χαλάσει**
TIPS:
*Κολπάκι για όσες δεν έχουν καμία διάθεση να κατακόψουν τα ωραία τους χεράκια τρίβοντας στη σίτα.
Τρίψτε τον τραχανά στο μούλτι.
Θα είναι το ίδιο νόστιμος, απλά πιο "λεπτός", χωρίς εκείνα τα μικρά κομματάκια, που εμένα μου αρέσουν πολύ!
**Ελέγξτε αν είναι εντελώς στεγνός - σε αντίθετη περίπτωση, όταν αποθηκευθεί, υπάρχει κίνδυνος να μουχλιάσει.
Η αποθήκευση σε μαξιλαροθήκη ήταν τρόπος αποθήκευσης εκείνων των χρόνων, που τα περισσότερα υφάσματα ήταν βαμβακερά.
Σήμερα τα περισσότερα υφάσματα είναι συνθετικά και δεν είναι σωστός τρόπος αποθήκευσης.
Ο πιο σωστός τρόπος είναι σε γυάλινα βάζα, τα οποία τοποθετούμε σε σκοτεινό και χωρίς υγρασία, ντουλάπι της κουζίνας μας.
Χυλοπίτες
Χρειαζόμαστε:
- 1 κιλό γάλα
- μισό κιλό σιμιγδάλι ψιλό
- 3 κιλά περίπου αλεύρι από σιτάρι (ή όσο πάρει για να γίνει μια μαλακή και ελαστική ζύμη)
- 30 αβγά
- 1 κουταλιά σούπας περίπου αλάτι
Τι κάνουμε:
Ζυμώνουμε σε μεγάλη λεκάνη όλα τα υλικά μαζί και αφήνουμε τη ζύμη στην ησυχία της σκεπασμένη με πετσέτα περίπου για μια ώρα.
Ανοίγουμε σχετικά χοντρά τα φύλλα και τα απλώνουμε να στεγνώσουν κάπως.
Προσοχή όμως, να μην ξεραθούν!
Τα κόβουμε σε λωρίδες αν θέλουμε την κλασσική χυλοπίτα ή σε μικρά τετράγωνα κομματάκια τα τουτουμάκια.
Ένα ξύλο κοπής πήρε τη θέση του χάρακα για...επαγγελματικό αποτέλεσμα και η ρόδα που κόβουμε τη πίτσα έκανε τις άκρες της χυλοπίτας δαντελωτές.
Μόλις τελειώσουμε το κόψιμο, απλώνουμε τις χυλοπίτες μας όπου έχουμε ελεύθερο -π,χ σε τραπέζια
Τις αφήνουμε να στεγνώσουν πολύ καλά, περίπου 2-3 ημέρες.
Αν δεν στεγνώσουν τελείως, υπάρχει κίνδυνος να μουχλιάσουν.
Μαζεύουμε τις χυλοπίτες και τα τουτουμάκια μας και τα φυλάμε σε πάνινες μαξιλαροθήκες, έτσι ώστε να αερίζονται και να διατηρούνται**
