Τετάρτη 4 Οκτωβρίου 2017

Η επίδραση αρχετυπικών ιδεών στον σχηματισμό φυσικο-επιστημονικών θεωριών στον Κέπλερ -αυτο-εισήγηση.

Βόλφγκανγκ Πάουλι -Wolfgang Pauli
Παρ’ όλο που το αντικείμενο της παράδοσης είναι ιστορικό, δεν πραγματεύεται μιαν απαρίθμηση και μόνον επιστημονικο-ιστορικών δεδομένων κι ούτε την εκτίμηση πρωτίστως ενός μεγάλου φυσικού ερευνητή, αλλά τη σαφήνιση συγκεκριμένων απόψεων για τη γέννηση και την ανάπτυξη φυσικο-επιστημονικών εννοιών και θεωριών με τη βοήθεια ενός ιστορικού παραδείγματος.
Σε αντίθεση προς την καθαρά εμπειρική αντίληψη, σύμφωνα με την οποίαν οι φυσικοί νόμοι μπορούν να συναχθούν με βεβαιότητα απ’ το εμπειρικό και μόνον πρακτικά υλικό, έχει ξανατονισθή πρόσφατα από πολλούς φυσικούς ο ρόλος της κατεύθυνσης της προσοχής και της διαίσθησης στις υπερβαίνουσες γενικώς κατά πολύ τη γυμνή εμπειρία, αναγκαίες για τη διατύπωση ενός συστήματος φυσικών νόμων, μιας επιστημονικής δηλαδή θεωρίας, έννοιες και ιδέες. 
Απ’ τη σκοπιά αυτής της μη καθαρά εμπειρικής αντίληψης γεννιέται τώρα το ερώτημα, ποια να ήταν λοιπόν η γέφυρα, που παρήγαγε μια σχέση (μιαν επαφή) ανάμεσα στις αισθητηριακές απ’ τη μια μεριά αντιλήψεις και τις έννοιες απ’ την άλλην πλευρά. 
Φαίνεται το πλείστον ικανοποιητικό, να εισάγουμε σ’ αυτό το σημείο το αίτημα μιας διαφεύγουσας απ’ την ελεύθερη βούλησή μας τάξης του κόσμου (Kosmos), που είναι διαφορετική απ’ τον κόσμο των φαινομένων. 
Είτε μιλάει κανείς για «συμμετοχή των φυσικών πραγμάτων στις ιδέες» είτε για μια «συμπεριφορά των μεταφυσικών, αληθινών δηλαδή καθ’ εαυτά πραγμάτων», η σχέση μεταξύ αισθητηριακής αντίληψης και ιδέας μένει μια συνέπεια του γεγονότος, ότι τόσο η ψυχή αυτού που αναγνωρίζει όσο και εκείνο που αναγνωρίσθηκε με την αντίληψη υποτάσσονται σε μιαν αντικειμενικά εσκεμμένη τάξη. 
Κάθε επιμέρους γνώση αυτής της τάξης στη φύση οδηγεί σε μια διατύπωση δηλώσεων, οι οποίες αφορούν απ’ τη μια μεριά στον κόσμο των φαινομένων, τα υπερβαίνουν όμως απ’ την άλλη, χρησιμοποιώντας «εξιδανικευτικά» γενικές λογικές έννοιες. 
Το συμβάν της εννόησης της φύσης καθώς και η κατάσταση ευτυχίας, την οποίαν αισθάνεται κατά την εννόηση, τη συνειδητοποίηση δηλαδή μιας νέας γνώσης ο άνθρωπος, φαίνεται συνεπώς να βασίζεται σε μιαν αλληλοκάλυψη προϋπαρχουσών εσωτερικών εικόνων της ανθρώπινης ψυχής (Psyche) με εξωτερικά αντικείμενα και τη συμπεριφορά τους. 
Αυτή η αντίληψη της φυσικής γνώσης ανάγεται ως γνωστόν στον Πλάτωνα και αντιπροσωπεύεται με πολύ σαφή τρόπο και απ’ τον Κέπλερ. 
Ο οποίος μιλά στην πραγματικότητα για ιδέες, που είναι προϋπάρχουσες στον Θεό και είχαν συν-δημιουργηθή μέσα στην ψυχή ως το ομοίωμα του Θεού. 
Αυτές τις αρχικές εικόνες, τις οποίες θα μπορούσε να αντιληφθή με τη βοήθεια ενός έμφυτου ενστίκτου η ψυχή, τις ονομάζει ο Κέπλερ αρχετυπικές . 
Η συμφωνία με τις εισαχθείσες απ’ τον καθηγ. Γιουνγκ στη σύγχρονη ψυχολογία, λειτουργούσες ως «ένστικτα της παρουσίασης» «αρχικές εικόνες» ή αρχέτυπα είναι πολύ εκτεταμένη. 
Προσκομίζοντας η σύγχρονη ψυχολογία την απόδειξη, ότι κάθε εννόηση είναι μια μακροχρόνια λειτουργία, που προετοιμάζεται επί πολύ πριν την ορθολογική διατυπωσιμότητα του περιεχομένου της συνείδησης μέσω λειτουργιών στο ασυνείδητο, κατηύθυνε πάλι την προσοχή στην προσυνειδητή, αρχαϊκή βαθμίδα της γνώσης. 
Στη βαθμίδα αυτή υπάρχουν στη θέση των σαφών εννοιών εικόνες με ισχυρό συγκινησιακό περιεχόμενο (αξία), που δεν διανοούνται, αλλά θεώνται τρόπον τινά απεικονιστικά. 
Καθόσον είναι αυτές οι εικόνες μια «έκφραση για μια διαισθανθείσα, άγνωστη όμως ακόμα κατάσταση (πραγμάτων)», μπορούν να χαρακτηριστούν σύμφωνα με τον διατυπωμένο απ’ τον καθηγ. Γιουνγκ ορισμό του συμβόλου και ως συμβολικές. 
Ως διευθετούντες διαχειριστές και πλάστες σ’ αυτόν τον κόσμο των συμβολικών εικόνων, λειτουργούν τα αρχέτυπα ως η αναζητούμενη γέφυρα μεταξύ των αισθητηριακών αντιλήψεων και των ιδεών και είναι συνεπώς μια απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία (γένεση) μιας φυσικο-επιστημονικής θεωρίας. 
Πρέπει να φυλαχθή ωστόσο κανείς απ’ το να μεταθέση αυτό το a priori (το πρότερο) της γνώσης στη συνείδηση και να το συσχετίση με συγκεκριμένες, ορθολογικά διατυπώσιμες ιδέες.
Ο Johannes Kepler (1571-1630) είναι ιδιαίτερα κατάλληλος για τον σκοπό της απεικόνισης της σχέσης μεταξύ αρχετυπικών ιδεών και φυσικο-επιστημονικών θεωριών, καθώς παριστάνουν οι ιδέες του μιαν ενδιάμεση βαθμίδα μεταξύ της πιο πρώιμης, μαγικο-συμβολικής και της σύγχρονης, ποσοτικο-μαθηματικής περιγραφής της φύσης. 
Τα σημαντικώτερα συγγράμματά του (αναφερόμενα στη συνέχεια με τους επισυναπτόμενους αριθμούς) είναι:
1) Mysterium Cosmographicum, 1η έκδ. 1596, 2η έκδ. 1621.
2) Ad Vittelionem Paralipomena, 1604.
3) De Stella nova in pede serpentarii, 1606.
4) De motibus stellae Martis, 1609.
5) Tertius interveniens, 1610.
6) Dioptrice, 1611.
7) Harmonices mundi (5 βιβλία), 1619.
8) Epitome astronomiae Copernicanae, 1618 – 1621 .
Θα επισημάνουμε εν συντομία, ότι οι τρεις περίφημοι νόμοι του Κέπλερ για την κίνηση των πλανητών, πάνω στους οποίους στήριξε αμέσως μετά (1687) τη θεωρία του της βαρύτητας ο Νεύτων (Newton), δεν ήταν αυτό, το οποίο έχει αναζητήσει αρχικά ο Κέπλερ. 
Είναι ένας γνήσιος πνευματικός απόγονος των Πυθαγορείων, που είχε γοητευτή απ’ την παλαιά ιδέα της μουσικής των σφαιρών και που αναζητούσε παντού αρμονικές αναλογίες, στις οποίες είχε τοποθετηθή γι’ αυτόν όλη η ωραιότητα. 
Στις ύψιστες αξίες ανήκει γι’ αυτόν η γεωμετρία, της οποίας οι προτάσεις (οι αρχές) «υφίστανται απ’ την αιωνιότητα (αιώνια) στο πνεύμα του Θεού». 
Η βασική αρχή του είναι «Geometria est archetypus pulchritundis mundi» (η γεωμετρία είναι το αρχέτυπο της ωραιότητας του κόσμου).
Μετά από ένα σύντομο βιογραφικό σκίτσο θα σχολιαστή διεξοδικά η ιεραρχική διάταξη των αρχετυπικών ιδεών του Κέπλερ. 
Στην ύψιστη θέση βρίσκεται η αθέατη τριαδική χριστιανική θεότητα. 
Η ωραιότερη εικόνα, που παριστάνει την ίδια τη μορφή τού είναι του Θεού, είναι για τον Κέπλερ η τρισδιάστατη σφαίρα. Λέει ήδη στο νεανικό του έργο (1) :
"Το ομοίωμα του τρισυπόστατου Θεού υπάρχει στη σφαίρα, του Πατέρα δηλαδή στο κέντρο, του Υιού στην επιφάνεια και του Αγίου Πνεύματος στη συμμετρία του συσχετισμού μεταξύ σημείου και ενδιάμεσου χώρου ή περιφέρειας"
Έχει κατασκευαστή μ’ αυτό μια συνάρτηση της Τριάδος με το τρισδιάστατο του χώρου. 
Η πορευόμενη απ’ το κέντρο προς την επιφάνεια κίνηση ή εκπόρευση (ακτινοβολία) – μια εικόνα, που επαναλαμβάνεται πάντα σ’ αυτόν σε στενή σύνδεση με τους νεοπλατωνικούς (ιδιαίτερα τον Πλωτίνο) – είναι γι’ αυτόν το σύμβολο της δημιουργίας, ενώ η κυρτωμένη επιφάνεια πρέπει να παριστάνη το αιώνιο Είναι του Θεού. 
Είμαστε κοντά, στο να συνδέσουμε το πρώτο με την εξωσκόπηση, και το τελευταίο με την ενδοσκόπηση. 
Αποδεικνύεται από μεταγενέστερα συγγράματά του, ότι θεωρεί ο Κέπλερ ως το αμέσως μετά τις ιδέες στο θεϊκό πνεύμα κατώτερο ομοίωμα του Θεού στον υλικό κόσμο τα ουράνια σώματα με τον ήλιο ως κέντρο, που πραγματοποιούν άλλη μια φορά τη σφαιρική εικόνα της Τριάδος, αν και λιγότερο τέλεια απ’ αυτήν. 
Ο ήλιος στο κέντρο ως πηγή του φωτός και της θερμότητας και δι’ αυτού της ζωής είναι ιδιαιτέρως κατάλληλος γι’ αυτόν, να περιγράψη τον Θεό-Πατέρα. 
Η ιδέα αυτής της αναλογίας πρέπει να υποτεθή ως αρχικά διαθέσιμη στον Κέπλερ. 
Επειδή θεάται τον ήλιο και τους πλανήτες μ’ αυτήν την αρχετυπική εικόνα στο βάθος, πιστεύει με θρησκευτικό πάθος στο ηλιοκεντρικό σύστημα. 
Αυτή η ηλιοκεντρική πίστη τον παροτρύνει κατόπιν, να αναζητά τους αληθινούς νόμους της αναλογίας της κίνησης των πλανητών ως την αληθινή έκφραση της ωραιότητας της δημιουργίας.
Αναφορικά προς την αργότερα συζητημένη σύγκρουση του Κέπλερ με τον Fludd ως τον εκπρόσωπο της παραδοσιακής αλχημείας είναι σημαντικό, ότι το σύμβολο του Κέπλερ, που έχει κοινή με τον χαρακτηρισθέντα ως μαντάλα απ’ τον καθηγ. Γιουνγκ τύπο τη σφαιρική μορφή, δεν περιέχει κανενός είδους αναφορά σε κάποιον αριθμό τέσσερα ή τετράδα. Συνδέεται ίσως αυτό με την έλλειψη μιας χρονικής συμβολικής στη σφαιρική εικόνα του Κέπλερ. 
Η ευθύγραμμη, στρεφόμενη μακριά απ’ το κέντρο κίνηση είναι η μοναδική, που περιέχεται στο σύμβολο του Κέπλερ˙ καθόσον συλλαμβάνεται αυτή απ’ την επιφάνεια της σφαίρας, μπορεί να χαρακτηρίση κανείς ως στατικό το σύμβολο. 
Αφού δεν έχει παρασταθή ποτέ εικονικά μ’αυτόν τον ιδιαίτερο τρόπο η Τριάδα μπροστά στον Κέπλερ και βρίσκεται ο Κέπλερ στην αρχή της φυσικοεπιστημονικής εποχής, μπορούμε να υποθέσουμε, ότι συμβολίζει μια στάση ή ψυχική συμπεριφορά η μαντάλα του, που εκτεινόμενη πολύ πιο πέρα σε σημασία απ’ το πρόσωπα (Person) του Κέπλερ, παράγει (γεννά) εκείνη τη φυσική επιστήμη, που ονομάζουμε σήμερα κλασσική. Από ένα εσωτερικό κέντρο, φαίνεται να κινείται προς τα έξω στον υλικό κόσμο με την έννοια μιας εξωσκόπησης η ψυχή, στον οποίον είναι αυτόματο σύμφωνα με μιαν προθέαση κάθε τι που συμβαίνει, έτσι ώστε να περιβάλη ησυχάζον τρόπον τινά με τις ιδέες του αυτόν τον υλικό κόσμο το πνεύμα.
Η επόμενη βαθμίδα στην ιεραρχική τάξη του Κόσμου (Kosmos) του Κέπλερ είναι οι μοναδικές ψυχές . 
Αποδίδει όχι μόνο στον άνθρωπο, αλλά, στηριγμένος στη διδασκαλία του Αρχείου (Archeus) του Παράκελσου, και στους πλανήτες μιαν τέτοια μοναδική ψυχή. 
Αφού έχει χάσει για τους κοπερνικάνους την ιδιαίτερή της θέση η γη, πρέπει να αποδώση και σ’ αυτήν μιαν ψυχή, την anima terrae (ψυχή της γης), ο Κέπλερ.
 Πρέπει να εκφράζεται και ως διαμορφώνουσα ικανότητα (facultas formatrix) στην ενθύμηση και έχει διανοηθή υπεύθυνη για τα μετεωρικά φαινόμενα. 
Είναι η μοναδική ψυχή, ως ομοίωμα του Θεού, απ’ τη μια ένα σημείο, απ’ την άλλη ένας κύκλος για τον Κέπλερ: anima est punctum qualitativum (η ψυχή είναι ένα ποιοτικό σημείο). Ποιες λειτουργίες της ψυχής αποδίδονται στο κεντρικό σημείο και ποιες άλλες στον περιφερειακό κύκλο, εξηγείται σε παραθέσεις χωρίων (7). 
Μ’ αυτήν την εικόνα της ψυχής ως σημείο κι επίσης ως κύκλο συναρτώνται οι ιδιαίτερες απόψεις του Κέπλερ για την αστρολογία (πρβλ. ιδιαιτέρως το 5). 
Η αιτιολόγηση της αστρολογίας βρίσκεται για τον Κέπλερ στην ικανότητα της μοναδικής ψυχής, να αντιδρά με τη βοήθεια του «ενστίκτου» (“instictus”) σε ορισμένες αρμονικές αναλογίες, που αντιστοιχούν σε ειδικές ορθολογικές κατανομές (διαιρέσεις) του κύκλου. 
Αναλογικά προς την αίσθηση της ευφωνίας στη μουσική, πρέπει να έχη μιαν ειδική ικανότητα αντίδρασης για τις αναλογίες των γωνιών η ψυχή, τις οποίες σχηματίζουν η μια με την άλλη οι ακτίνες φωτός που φθάνουν απ’ τ’ αστέρια, ιδίως τους πλανήτες, πάνω στη γη. Θέλει να αναγάγη λοιπόν την αστρολογία σε οπτικές αντηχητικές ενέργειες με την έννοια της φυσικοεπιστημονικής αιτιότητας ο Κέπλερ. 
Αυτή η αντήχηση στηρίζεται πάλι σύμφωνα μ’ αυτόν, στο ότι γνωρίζει για τις αρμονικές αναλογίες η ψυχή, επειδή είναι με τη μορφή του κύκλου ένα ομοίωμα του Θεού. 
Δεν είναι τ’ αστέρια η αιτία των αστρολογικών επενεργειών κατά τον Κέπλερ, αλλ’ οι μοναδικές ψυχές με την ειδικά επιλεκτική δυνατότητα αντίδρασής τους σε ορισμένες αναλογίες. Καθώς συλλαμβάνει απ’ τη μια τις επιδράσεις του υλικού κόσμου αυτή η δυνατότητα, και βασίζεται απ’ την άλλη σε μιαν απεικόνιση του Θεού, γίνονται αυτές οι μοναδικές ψυχές, η anima terrae και η anima hominis, ουσιαστικοί φορείς της παγκόσμιας αρμονίας (harmonia mundi) στον Κέπλερ.
Οι θεωρήσεις του Κέπλερ για την παγκόσμια αρμονία προκάλεσαν τον αντίλογο του επιφανούς γιατρού και ροδοσταυρίτη Robert Fludd στην Οξφόρδη, που δημοσίευσε ως εκπρόσωπος της παραδοσιακής ερμητικής (αλχημιστικής) φιλοσοφίας μια σφοδρή πολεμική ενάντια στη «Harmonia mundi» του Κέπλερ. 
Ο πνευματικός «αντίκοσμος», με τον οποίον συγκρούστηκε εδώ ο Κέπλερ, είναι μια αρχαϊκο-μαγική περιγραφή της φύσης, που κορυφώνεται σ’ ένα μετουσιωτικό μυστήριο. 
Ο Fludd ξεκινά από δυό πολικές (πολικά αντίθετες) βασικές αρχές, την ερχόμενη από επάνω φωτεινή αρχή της μορφής και την ανερχόμενη από κάτω σκοτεινή αρχή της ύλης . 
Σύμφωνα με την ακριβή συμμετρία τού επάνω και κάτω είναι ο κόσμος το είδωλο/αντικαθρέφτισμα του αθέατου, τριαδικού Θεού, που αποκαλύπτεται σ’ αυτόν. 
Ανάμεσα σ’ αυτές τις δυό πολικές δυνάμεις λαμβάνει χώρα ένας μόνιμος αγώνας: από κάτω απ’ τη γη αναπτύσσεται όπως ένα δέντρο η υλική πυραμίδα, όπου η ύλη καθίσταται προς τα επάνω λεπτότερη˙ ταυτόχρονα αναπτύσσεται από επάνω προς τα κάτω με την κορυφή πάνω στη γη η σχηματική/τυπική πυραμίδα ακριβώς εν είδει ειδώλου προς την υλική. 
Στο μέσον, τη σφαίρα του ήλιου, όπου ισορροπούν ακριβώς αυτές οι δυό πολικά αντίθετες αρχές, γεννιέται στο μυστήριο του χυμώδους (;) γάμου το infans solaris/παιδί του ήλιου, που παριστάνει ταυτόχρονα την απελευθερωμένη απ’ την ύλη παγκόσμια ψυχή. 
Στηριγμένες στις αρχαίες πυθαγόρειες ιδέες αποφέρουν στον Fludd οι αναλογίες των μερών/τμημάτων αυτών των πυραμίδων την παγκόσμια μουσική, όπου παίζουν τα εξής απλά μουσικά διαστήματα τον βασικό ρόλο:
Δισδιαπασών = Διπλή οκτάβα, Proportio quadruple 4 : 1
Διαπασών = Οκτάβα, “ dupla 2 : 1
Διαπέντε = Πέμπτη, “ sesquialtera 3 : 2
Διατεσσάρων = Τετάρτη, “ sesquitertia 4 : 3
Σαφηνίζεται αυτό με πολλά σχήματα.
Επιτέθηκε προφανώς με τόση σφοδρότητα ο Fludd στον Κέπλερ, επειδή αισθάνθηκε, ότι παρ’ όλην την κοινή αφετηρία όμοιων αρχετυπικών ιδεών ήταν ο Κέπλερ το παιδί ενός πνεύματος, που παριστούσε μια σοβαρή απειλή για τον αρχαϊκό, μυστηριακό κόσμο του Fludd. 
Ενώ ανήκει για τον Κέπλερ στην αντικειμενική επιστήμη αυτό, το οποίο έχει αποδειχθή ποσοτικά μαθηματικά, έχει για τον Fludd μόνον εκείνο μιαν αντικειμενική σημασία, το οποίο συνδέεται άμεσα με τα αλχημιστικά ή ροδοσταυρικά μυστήρια. 
Γι’ αυτό απορρίπτει τις παρασταθείσες με τα «Διαγράμματα» (“Diagrammata”) του Κέπλερ ποσότητες ως «βρώμικη ουσία» και αναγνωρίζει μόνον τα ιερογλυφικά του σχήματα ( “picturae”, “aenigmata” ) ως αληθινή συμβολική έκφραση της «εσωτερικής φύσης» της παγκόσμιας αρμονίας. 
Καταμαρτυρά επίσης στον Κέπλερ, ότι έχει μεταθέσει (μετατοπίσει) πολύ ισχυρά την παγκόσμια αρμονία στο υποκείμενο, και την έχει αφαιρέσει έτσι απ’ τον υλικό κόσμο, αντί να την αφήση στην κοιμώμενη στην ύλη anima mundi. 
Απέναντι σ’ αυτό αντιπροσωπεύει σαφώς ο Κέπλερ τη σύγχρονη άποψη, ότι η ψυχή τού αναγνωρίζοντος ανθρώπου υπάρχει στη φύση.
Έχει κανείς γενικώς την εντύπωση, ότι ο Fludd βρίσκεται συνεχώς εν αδίκω, όπου αναμιγνύεται σε μιαν αστρονομική ή φυσική συζήτηση. 
Φαίνεται ωστόσο πως έχει η πολεμική μεταξύ Fludd και Κέπλερ και για τους σύγχρονους σημασία. 
Μια σημαντική νύξη περιέχει π.χ. η εγερθείσα ενάντια στον Κέπλερ μομφή του Fludd «με εξαναγκάζεις, να υπερασπιστώ το κύρος του Quaternium (τετραγώνου) – cogis me ad defendam dignitatem quaternarii». 
Αυτό είναι για τους σύγχρονους ένα σύμβολο για μιαν πληρότητα του βιώματος , που δεν είναι δυνατή εντός του φυσικοεπιστημονικού τρόπου παρατήρησης, και στην οποίαν υπερτερεί η αρχαϊκή άποψη, που αποπειράται να εκφράση και τις συγκινήσεις και αισθηματικές αποτιμήσεις της ψυχής με τις συμβολικές της εικόνες, απέναντι στην επιστημονική άποψη.
Θα δοκιμάσουμε να συνδέσουμε στο τέλος αυτήν την εμφανισθείσα στον 17ον αιώνα προβληματική με την υπάρχουσα γενικώς σήμερα επιθυμία για μια μεγαλύτερη ενότητα της κοσμοθεωρίας μας. 
Θα προτείνουμε κατ’ αρχάς, να λάβουμε υπ’ όψιν τη σημασία της επιστημονικής βαθμίδας της γνώσης για το γίγνεσθαι των επιστημονικών ιδεών, παραβάλλοντας στην αναζήτηση των φυσικοεπιστημονικών γνώσεων προς τα έξω μιαν αναζήτηση αυτών των γνώσεων προς τα μέσα. 
Ενώ έχει η πρώτη ως αντικείμενο την προσαρμογή των γνώσεών μας στα εξωτερικά αντικείμενα, θά ’πρεπε να αποκαλύπτη η τελευταία τις αρχετυπικές εικόνες που προκάλεσαν τη γένεση των επιστημονικών μας εννοιών. 
Θα μπορούσε (θα ήταν επιτρεπτό) να επιτευχθή μόνο μέσω και των δυό ερευνητικών κατευθύνσεων μια πληρότητα της εννόησης.
Θα επισημανθή κατόπιν, ότι η σύγχρονη μικροφυσική έχει οδηγήσει στο να κατέχουμε μεν σήμερα φυσικές επιστήμες, καμμιάν όμως φυσικο-επιστημονική κοσμοθεωρία. 
Θα μπορούσε όμως να διευκολυνθή έτσι, ακριβώς μια πρόοδος στην κατεύθυνση προς μιαν ενοποιημένη γενική κοσμοθεωρία, στην οποίαν οι φυσικές επιστήμες είναι μόνον ένα μέρος. 
Η σύγχρονη κβαντοφυσική έχει δηλαδή ξαναπροσεγγίση την τετραγωνική άποψη, η οποία αντιπαρατέθηκε πολεμικά τον 17ον αιώνα στην αναφυόμενη φυσική επιστήμη, καθ’ όσον λαμβάνει υπ’ όψιν με ικανοποιητικώτερο τρόπο τον ρόλο του παρατηρητή εντός της φυσικής, απ’ ό,τι η κλασσική φυσική. 
Σε αντίθεση προς τον «αποσπασμένο παρατηρητή» της τελευταίας, αξιώνει η πρώτη μιαν ανεξέλεγκτη αλληλεπίδραση μεταξύ παρατηρητή ή μέσου παρατήρησης και παρατηρούμενου συστήματος σε κάθε μέτρηση, με το οποίο γίνεται ακατόρθωτη η προϋποτιθέμενη προσδιοριστική αντίληψη των φαινομένων στην κλασσική φυσική. 
Η εκλέγουσα παρατήρηση, που διακόπτει το παρερχόμενο σύμφωνα με προκαθορισμένους κανόνες παιχνίδι, μπορεί να παρομοιαστή σύμφωνα με την άποψη της σύγχρονης φυσικής ως ουσιωδώς μη αυτόματο συμβάν (συμβαίνον) με μια δημιουργία στον μικρόκοσμο ή και με μια μετουσίωση (μεταβολή) με μη προβλεπόμενο αποτέλεσμα.
Ο οδηγών σε θρησκευτικό μετουσιωτικό βίωμα αντίχτυπος της γνώσης στον γνωρίζοντα, για τον οποίον δίνει εκτός απ’ την αλχημεία και η ηλιοκεντρική ιδέα διδακτικά παραδείγματα, υπερβαίνει ωστόσο τις φυσικές επιστήμες και μπορεί να εννοηθή μόνο με σύμβολα, που εκφράζουν τόσο εικονικά τη συγκινησιακή, αισθηματική πλευρά του βιώματος, ενώ βρίσκονται και σε ζωντανή σχέση προς τη συνολική γνώση της εποχής και προς την πραγματική λειτουργία της γνώσης. 
Επειδή έχει αποξενωθή ακριβώς η εποχή μας απ’ τη δυνατότητα μιας τέτοιας συμβολικής, θα μπορούσε να έχη ιδιαίτερο ενδιαφέρον, να ανατρέξουμε σε μιαν άλλην εποχή, στην οποίαν ήταν βέβαια ξένες οι έννοιες της επονομασθείσης κλασσικής από εμάς τώρα επιστημονικής μηχανικής, που μας δίνει όμως τη δυνατότητα, να προσκομίσουμε την απόδειξη για την ύπαρξη συμβόλων με μιαν ταυτόχρονα θρησκευτική και φυσικοεπιστημονική λειτουργία.
Ευχαριστία
Αυτή η αυτο-εισήγηση μιας διάλεξης του Βόλφγκανγκ Πάουλι εκδόθηκε στην Ετήσια Έκθεση 1947/1948 του Ψυχολογικού Ομίλου Ζυρίχης (σ. 37-44), που το διοικητικό του συμβούλιο χορήγησε την έγκριση προς ανατύπωση.
amethystosbooks.blogspot.gr

Προσέξτε την καρδιά σας

Παγκοσμίως, 1 στους 10 ανθρώπους ηλικίας 30-70 ετών πεθαίνουν πρόωρα από καρδιαγγειακά νοσήματα,
συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων,
αλλά τα καλά νέα είναι ότι τουλάχιστον το 80% αυτών των πρόωρων θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί ή να αναβληθεί.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καρδιάς στις 29 Σεπτεμβρίου, η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία επισημαίνει ότι η καρδιαγγειακή νόσος σήμερα ευθύνεται για το θάνατο 17,5 εκατομμυρίων ανθρώπων ετησίως και μέχρι το 2030 αυτός ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί και να φθάσει τα 23 εκατομμύρια.
Παγκοσμίως, 1 στους 10 ανθρώπους ηλικίας 30-70 ετών πεθαίνουν πρόωρα από καρδιαγγειακά νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων, αλλά τα καλά νέα είναι ότι τουλάχιστον το 80% αυτών των πρόωρων θανάτων θα μπορούσε να αποφευχθεί ή να αναβληθεί.
Όπως αναφέρουν οι Έλληνες καρδιολόγοι, μπορούμε όλοι και στην Ελλάδα να «μοιραστούμε τη δύναμη» και να εμπνεύσουμε τις οικογένειες, τους φίλους και τους συνανθρώπους μας να κάνουν μικρές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους που μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην υγεία της καρδιάς.
 Για το λόγο αυτό η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία μας συμβουλεύει:
- Υιοθετήστε έναν πιο δραστήριο τρόπο ζωής
- Έχετε ως στόχο τουλάχιστον 30 λεπτά μέτριας έντασης δραστηριότητα πέντε φορές την εβδομάδα.
- Θυμηθείτε ότι ακόμη και μικρά πράγματα όπως η ανάβαση μιας σκάλας ή η αποβίβαση από το λεωφορείο λίγο νωρίτερα μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
- Σταματήστε το κάπνισμα
- Aυτό είναι το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε την υγεία της καρδιάς σας.
- Αν χρειάζεστε βοήθεια, μιλήστε με έναν επαγγελματία υγείας.
- Επιλέξτε μια ισορροπημένη διατροφή
- Προσπαθήστε να τρώτε 5 μερίδες (περίπου μια χούφτα) φρούτων και λαχανικών την ημέρα
- Αφήστε τα παιδιά σας να συμμετέχουν στο μαγείρεμα για να μάθουν για την υγιεινή διατροφή.
- Ελέγχετε τακτικά την αρτηριακή σας πίεση

Τριχόπτωση: Για να μην τα χάσετε!

Τούφες στο νιπτήρα, στη χτένα ή στο μαξιλάρι και κεφαλή που παραπέμπει σε… κρανίου τόπο;
Η τριχόπτωση αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εφιάλτες και των δύο φύλων, καθώς η εμφάνισή της συχνά συνοδεύεται από μειονεξία και μειωμένη αυτοπεποίθηση.
Ωστόσο, η έγκαιρη διάγνωση και η ενδεδειγμένη θεραπεία μπορούν να δώσουν λύση στο πρόβλημα…

Περίπου 5.000.000 τρίχες βρίσκονται στο ανθρώπινο σώμα, καλύπτοντας όλα τα μέρη του, εκτός από τις παλάμες, τα χείλη και τα πέλματα.
Από αυτές, 100.000-150.000 αποτελούν την αγέρωχη κόμη μας.
Μπορεί η πληθώρα τριχών στο υπόλοιπο σώμα να κάνει - τις γυναίκες κυρίως - να δυσανασχετούν, ωστόσο αμφότερα τα φύλα είναι περήφανα για τα πυκνά και λαμπερά μαλλιά τους.
Έτσι, όταν αυτά τείνουν να αραιώσουν, ο φόβος της τριχόπτωσης επηρεάζει άμεσα την ψυχική τους υγεία.
Τα υγιή μαλλιά, άλλωστε, αποτελούσαν ανέκαθεν σύμβολο ρώμης και αρρενωπότητας για τους άνδρες, σεξουαλικότητας και θηλυκότητας για τις γυναίκες.
Τα μαλλιά εκφύονται ανά ομάδες 1-4 τριχών, που ονομάζονται τριχοθυλάκια και περιβάλλονται από προστατευτικό, συνεκτικό ιστό κολλαγόνου, ενώ η αντοχή και η δύναμη του στελέχους της τρίχας οφείλεται στην πρωτεΐνη κερατίνη.
Η πτώση των τριχών δεν αποτελεί απαραίτητα παθολογικό πρόβλημα, καθώς κάθε τρίχα έχει διάρκεια ζωής περίπου 1.000 - 2.000 ημερών.
Η αύξηση, εξέλιξη, πτώση και ανάπλαση των τριχών πραγματοποιείται σε έναν καθορισμένο κύκλο, του οποίου διακρίνουμε τρεις φάσεις (αναγενής, καταγενής και τελογενής φάση). 
Στην πρώτη, οι τρίχες του τριχωτού της κεφαλής αναπτύσσονται και αυξάνονται κατά 1,5-2,5 εκατοστά το μήνα.
Η δεύτερη φάση αποτελεί ουσιαστικά το μεταβατικό στάδιο, κατά το οποίο η τρίχα σταματά να αναπτύσσεται.
Κατά την τελογενή φάση, διάρκειας  δύο έως τριών μηνών,  οι τρίχες πέφτουν και αντικαθίστανται από καινούργιες.
Ο κάθε θύλακας είναι ανεξάρτητος και έχει τον δικό του κύκλο ζωής.
Γι’ αυτό άλλωστε δεν πέφτουν ταυτόχρονα όλα μας τα μαλλιά.
Ωστόσο, καθημερινά, χάνουμε - κατά μέσο όρο- 50 με 150 τρίχες.
Όταν ο ρυθμός επανέκφυσης των τριχών δεν αντισταθμίζει την πτώση τους, τότε το άτομο εμφανίζει παθολογική τριχόπτωση, παροδική, ή μόνιμη.
Οι παράγοντες που «πυροδοτούν» την παροδική- κυρίως- τριχόπτωση είναι πολλοί.
Έτσι, η αραίωση των μαλλιών μπορεί να οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές (υποθυρεοειδισμός, εμμηνόπαυση), φαρμακευτική αγωγή (χημειοθεραπεία), «βάναυσες» δίαιτες που οδηγούν σε ανεπάρκεια πρωτεϊνών, ιχνοστοιχείων, μετάλλων, βιταμινών κ.ά., χρόνιες ασθένειες, εγχειρήσεις καθώς και σε έντονο στρες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντίνο Δ. Βέρρο, Δερματολόγο, κανείς δεν γνωρίζει τα πραγματικά αίτια της διάχυτης αλωπεκίας, της πιο συχνής- συνήθως παροδικής- απώλειας μαλλιών.
Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να απομονώσουμε κάποια αίτια που συχνά «πυροδοτούν» την τριχόπτωση.
Ωστόσο, όταν γίνεται λόγος για την ανδρογενετική αλωπεκία -την κοινή φαλάκρα- η κληρονομικότητα είναι, μέχρι σήμερα, το μόνο αποδεδειγμένο αίτιο.
Σημάδια των καιρών
Με τα πρωτοβρόχια, συχνά παρατηρούμε όχι μόνο αυξημένη πτώση των κίτρινων φύλλων, αλλά και των τριχών.
Πράγματι, το φθινόπωρο παρατηρείται αυξημένη τριχόπτωση.
Ωστόσο, δεν παρουσιάζεται σε όλους και δεν αποτελεί παθολογικό γεγονός.
Ενώ φυσιολογικά αποπίπτουν καθημερινά 50-150 τρίχες, το φθινόπωρο, αλλά και την άνοιξη σε μερικούς, η απόπτωση πλησιάζει το ανώτατο όριο των 150 τριχών.
Αν και τα ακριβή αίτια της εποχιακής τριχόπτωσης δεν έχουν πλήρως διαλευκανθεί, πιθανολογούνται αλλαγές στα επίπεδα ορμονών, όπως η προλακτίνη και η μελατονίνη.
Πρόκειται για παράγοντες που προκαλούν μεταβολές στον κύκλο ζωής των μαλλιών και επηρεάζονται από τις εποχιακές διακυμάνσεις της έντασης της ηλιακής ακτινοβολίας.
Αντιμετώπιση
Κάθε φορά που μας μένουν τα μαλλιά στο χέρι, ο εφιάλτης της τριχόπτωσης ορθώνεται μπροστά μας.
Δεν χρειάζεται, ωστόσο, να μας πιάνει πανικός, ούτε όμως να παραβλέπουμε τα συμπτώματα.
Μια επίσκεψη στον δερματολόγο επιβάλλεται, προτού να είναι αργά.
Άλλωστε, η αλωπεκία μπορεί να είναι σταδιακή, αλλά είναι και «ύπουλα» επιταχυνόμενη.
Η κλινική εξέταση που έπεται της λήψης πλήρους ιατρικού ιστορικού του ασθενούς από τον ειδικό, μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή διάγνωση.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, οι δερματολόγοι προχωρούν σε εξειδικευμένες εξετάσεις, ανάμεσα στις οποίες είναι η βιοψία και το τριχοριζόγραμμα. Απαραίτητες είναι και οι αιματολογικές εξετάσεις, προκειμένου να ελεγχθεί αν ο πάσχων παρουσιάζει ορμονικές διαταραχές ή έλλειψη σε βασικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, μέταλλα κ.ά.
Μετά τη διάγνωση, ακολουθεί η αντιμετώπιση του προβλήματος, η οποία μπορεί να είναι «παρηγορητική» ή και δραστική.
Στην πρώτη κατηγορία ανήκει το γνωστό «καμουφλάρισμα», που δεν είναι άλλο από τη χρήση περούκας ή την επιλογή κατάλληλου χτενίσματος, χρώματος, περμανάντ κ.ά., προκειμένου τα μαλλιά να δείχνουν πλουσιότερα.
Ωστόσο, οι γυναίκες με αρχόμενη αλωπεκία θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές, καθώς όλες οι παραπάνω  κοσμετολογικές μέθοδοι κάνουν τα ήδη εύθραυστα μαλλιά ακόμα  πιο ευαίσθητα.
Στις περιπτώσεις μη αναστρέψιμης αλωπεκίας, η αντικατάσταση των μαλλιών με χειρουργικές μεθόδους είναι δυνατή, παρόλο που η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται πιο συχνά στους άνδρες.
Η εν λόγω τεχνική έχει συνήθως καλά αποτελέσματα, ωστόσο πρόκειται για μια μακροχρόνια διαδικασία, η οποία απαιτεί πολλές ιατρικές επισκέψεις  ή χειρουργικές επεμβάσεις αλλά έχει και μεγάλο κόστος.
Η φαρμακευτική είναι μία ακόμη μέθοδος αντιμετώπισης της αλωπεκίας (χρησιμoποιούνται κυρίως η μινοξιδίλη και η φιναστερίδη).
Αν, ωστόσο, πίσω από την αλωπεκία «κρύβεται» κάποια άλλη νόσος, ορμονικό πρόβλημα, έλλειψη σιδήρου κ.ά, τότε γίνεται αντιληπτό πως πρέπει να αντιμετωπιστεί η αιτία και όχι το σύμπτωμα. 
Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη μακροχρόνια υγεία των μαλλιών.
Η πλούσια κόμη απαιτεί, μεταξύ άλλων, σίδηρο, κυστεΐνη, βιοτίνη, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ψευδάργυρο, βιταμίνη Α, παντοθενικό οξύ κ.ά.
Φροντίστε λοιπόν να λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες από τα παραπάνω στοιχεία και δεν θα... χάσετε!
μύθοι σχετικά με την τριχόπτωση
Τίποτα από τα παρακάτω... 
δεν αληθεύει! 
Καπέλα, περούκες και κράνη προκαλούν τριχόπτωση.
Τα κοντά μαλλιά ή το ξυρισμένο κεφάλι «δυναμώνουν» την τριχοφυία.
Η πυτιρίδα οδηγεί στη φαλάκρα.
Υπάρχουν ειδικά καλλυντικά που σταματούν την τριχόπτωση.
Η φαλάκρα είναι ένδειξη υψηλής ευφυίας ή πνευματικότητας.
Η ανδρογενετική αλωπεκία αφορά μόνο τους άντρες.
Υπάρχει θεραπεία της ανδρογενετικής αλωπεκίας.

Επτά «ανέξοδοι» τρόποι για να νικήσετε την κατάθλιψη

Γράφει η Ρίτα Βελώνη
Αν η συνεχιζόμενη οικονομική κρίση σας έχει βάλει στόχο  και τελευταία, νοιώθετε τις  ψυχικές και σωματικές σας αντοχές  να σας εγκαταλείπουν, προλάβετε τα χειρότερα, με  τις  παρακάτω δοκιμασμένες  συνταγές  αυτό-βοήθειας, που σας προτείνουν οι ειδικοί.
Στη χώρα µας, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Πανελλήνιο Συνέδριο Εσωτερικής Παθολογίας: το 25% των ανδρών και το 33% των γυναικών (περίπου 850.000 Έλληνες και 1,1 εκατ. Ελληνίδες) πάσχουν από ήπια έως σοβαρής μορφής κατάθλιψη.
Όμως και από τις δυο έρευνες που πραγματοποίησε η Ελληνική Εταιρεία Θετικής Ψυχολογίας (Ε.Ε.ΘΕ.ΨΥ.) στον ελληνικό πληθυσμό ( με 8.000 περίπου συμμετέχοντες ηλικίας από 17 ετών έως 60) προέκυψε ότι: 1 στους 2 έχουν συμπτώματα κατάθλιψης, 1 στους 4 έχουν και κατάθλιψη και άγχος, ενώ από κείνους, οι οποίοι επηρεάστηκαν από την κρίση (47% του πληθυσμού) το 59% εμφανίζει κατάθλιψη και το 50,7 υπερβολικό στρες. Σύμφωνα επίσης με μελέτη της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, οι γυναίκες εμφανίζονται πιο ευάλωτες από τους άντρες, πιθανότατα γιατί βάλλονται περισσότερο από την κρίση.
Πριν λοιπόν η γενικευμένη ανασφάλεια σας «πάρει από κάτω», προλάβετε την επιδείνωση της κατάστασης σας, όχι με ψυχοφάρμακα, αλλά με τις παρακάτω 7 δοκιμασμένες συνταγές αυτό-βοήθειας.

Συνταγές αυτό-βοήθειας
1. Σηκωθείτε από τον καναπέ και ασκηθείτε
Η σωματική άσκηση, βοηθάει όχι μόνο στην καλή φυσική σας κατάσταση, αλλά και στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης. Και αυτό γιατί παράγονται στον εγκέφαλο ενδορφίνες, δηλαδή ουσίες, που μειώνουν τον σωματικό και ψυχικό πόνο και προκαλούν ευφορία.
Ευρήματα μελετών δείχνουν ακόμα, ότι οι άνθρωποι που γυμνάζονται, εμφανίζουν λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης από εκείνους που δεν ασχολούνται με κάποια φυσική δραστηριότητα, και αυτό ισχύει για όλες τις ηλικίες.

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Ο τύπος άσκησης που συστήνεται για τη μείωση της κατάθλιψης είναι κυρίως το βάδισμα, το χαλαρό τρέξιμο, το ποδήλατο, το κολύμπι κλπ.
Επίσης και η άσκησης με βάρη, μπορεί να επιφέρει θετικά αποτελέσματα.
Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν οι επιστήμονες από το Ινστιτούτο Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης του Κέντρου Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης και το Τμήμα Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: «οποιαδήποτε μορφή άσκησης και αν επιλέξετε, θα πρέπει να την επαναλαμβάνετε 3-5 φορές την εβδομάδα, για να δράσει ευεργετικά στον οργανισμό».

2. Δώστε προτεραιότητα στον ύπνο
Σε όλους έχει συμβεί σε «δύσκολες» περιόδους της ζωής μας να δυσκολευόμαστε να αποκοιμηθούμε, να ξυπνάμε στη διάρκεια της νύχτας ή πολύ νωρίς το πρωί.
Αυτό γίνεται επειδή το στρες «καταλαμβάνει» το μυαλό μας και επηρεάζει τη δυνατότητά μας να κοιμηθούμε.
Ειδικά η πολύ πρωινή αφύπνιση μπορεί να είναι σύμπτωμα έντονης θλίψης ή και κατάθλιψης που έχει πιο έντονα συμπτώματα το πρωί, γι’ αυτό η αφύπνιση συνοδεύεται και από κακή διάθεση.

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Αν και ο καθένας έχει διαφορετικές ανάγκες για ύπνο, οι ειδικοί συστήνουν: να έχετε τακτικές ώρες ύπνου, αποφεύγοντας τα άσκοπα ξενύχτια, τα οποία, επιδεινώνουν την κατάσταση.
Επίσης, να δοκιμάσετε κασέτες και τεχνικές χαλάρωσης, συμπεριλαμβανομένου του διαλογισμού. Προτείνουν ακόμα να κρατήσετε για ένα χρονικό διάστημα «ημερολόγιο», στο οποίο θα καταγράφετε τις ώρες που κοιμηθήκατε, ώστε να έχετε τη σχετική εικόνα.

3. Ελέγχετε την αναπνοή σας
Υπάρχουν διάφορες τεχνικές αναπνοής που βοηθούν την αυτοσυγκέντρωση και την διατήρηση ψυχικής ηρεμίας. Αφιερώστε, λοιπόν, λίγα λεπτά κάθε μέρα κάνοντας αναπνευστικές ασκήσεις.
Η αναπνοή πρέπει να γίνεται χαμηλά στην κοιλιά και να είναι χαλαρή και συνεχόμενη.

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Μια από τις αναπνευστικές ασκήσεις που συστήνονται είναι: να ξαπλώνετε στο κρεβάτι με τα γόνατα λυγισμένα και τα πέλματα να ακουμπούν σταθερά στο στρώμα, τοποθετώντας ένα ελαφρύ βιβλίο στο στομάχι σας.
Στη στάση αυτή εισπνεύστε βαθιά και προσπαθήστε να «ανεβάσετε» το βιβλίο προς τα πάνω, φουσκώνοντας ουσιαστικά την κοιλιά σας. Στη συνέχεια, εκπνεύστε ήρεμα και προσπαθήστε να «κατεβάσετε» το βιβλίο, «ρουφώντας» το στομάχι σας.
Επαναλάβετε 10 -12 φορές, εισπνέοντας λίγο πιο βαθιά σε κάθε επανάληψη, χωρίς όμως να αισθανθείτε κούραση.

4. Αναπτύξτε τη δημιουργικότητά σας
Πολλές έρευνες έχουν αποδείξει ότι η κατάθλιψη είναι πιο συχνή στα άτομα που εξασκούν καλλιτεχνικά ή επιστημονικά επαγγέλματα (ερευνητές, ηθοποιοί, εικαστικοί, μουσικοί συγγραφείς κ.α). Επίσης ότι η τέχνη είναι λυτρωτική και θεραπευτική σε όλους τους πάσχοντες από ψυχικά νοσήματα( ανεξαρτήτου επαγγέλματος).

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Γενικά η χρήση της εικαστικής τέχνης (ζωγραφική, γλυπτική, πηλός, κολάζ) , θεωρείται μέθοδος που βοηθά ιδιαίτερα ένα καταθλιπτικό άτομο να αποβάλλει τα άγχη και τις εσωτερικές του συγκρούσεις, να αναπτύξει τη δημιουργική του ικανότητα, αλλά και να επικοινωνήσει καλύτερα με το περιβάλλον του.

5. Οργανώστε την ημέρα σας
Είναι σημαντικό για όσους πάσχουν από κατάθλιψη, να διατηρούν μια καθημερινή ρουτίνα στο πρόγραμμά τους, καθώς αυτό βοηθάει να αποφεύγεται η παραμονή στο σπίτι, που μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα.
Κάτι τέτοιο, άλλωστε δείχνει σε εσάς και στους άλλους ότι εάν είστε σε θέση να βάζετε σε σειρά τις ασχολίες μια ημέρας, θα μπορέσετε και να ανακάμψετε.

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Να κάνετε αυτό που σας ευχαριστεί περισσότερο και όχι κάτι που το βλέπετε σαν αγγαρεία. Π.χ να πάτε για ψώνια, να δείτε τους φίλους σας, να περπατήσετε στην εξοχή ή να ακολουθήσετε ό,τι άλλο περιλαμβάνει το πρόγραμμά σας, χωρίς ωστόσο, να γεμίζετε ασφυκτικά το χρόνο σας και να προγραμματίζετε περισσότερα από όσα μπορείτε να διαχειριστείτε.
Και να θυμάστε:
Σημασία έχει να μην μείνετε σε απραξία και ακόμα να διατηρήσετε την επικοινωνία με εκείνους για τους οποίους νοιάζεστε και που νοιάζονται για σας.

6. Ανεβάστε τη σεροτονίνη σας, με την κατάλληλη διατροφή
Κανένα τρόφιμο δεν αποτελεί μαγική συνταγή για την καταπολέμηση της κατάθλιψης, αλλά ορισμένα μπορεί να επηρεάσουν τη διάθεσή σας περισσότερο από άλλα. Για παράδειγμα, οι τροφές που είναι πλούσιες σε πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και βιταμίνη C ενισχύουν τα επίπεδα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ενός νευροδιαβιβαστή που συνδέεται με τη διάθεση (του ίδιου στον οποίον στοχεύουν και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα).

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Τα φρούτα και τα λαχανικά (πλούσια σε βιταμίνη C), τα δημητριακά, οι πατάτες, το ψωμί ολικής άλεσης, τα όσπρια, το μαύρο ρύζι, τα μακαρόνια (υδατάνθρακες), όπως και το κοτόπουλο, η γαλοπούλα, ο σολομός (πρωτεΐνες), έχουν την ιδιότητα να ισορροπούν το νευρικό σύστημα. Επίσης, έρευνες έχουν δείξει ότι τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βρίσκονται στα ψάρια και τα συμπληρώματα ιχθυελαίου, μπορεί να βοηθήσουν στη μάχη κατά της κατάθλιψης.

7. Υιοθετήστε ένα κατοικίδιο
Πολυετής έρευνα της Ολλανδέζας ψυχολόγου Μαρί Εντερς Σλέγκερ, από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, έδειξε ότι όσοι έχουν στο σπίτι τους ένα κατοικίδιο (σκύλο ή γάτα), έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη, ενώ σε άτομα με ήδη πρόβλημα κατάθλιψης, η απόκτηση ενός τετράποδου φίλου λειτουργεί καταλυτικά.

Τι θα με βοηθήσει περισσότερο:
Σύμφωνα με την κ. Σλέγκερ: «Δεν είναι τυχαίο που λένε ότι ο σκύλος είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου.
Στην προκειμένη περίπτωση, η επικοινωνία, που θα αναπτυχθεί ανάμεσα σας και η συναισθηματική υποστήριξη που θα σας προσφέρει ο πιστός αυτός φίλος χωρίς ανταλλάγματα, βοηθά ιδιαίτερα την ψυχολογία σας, αλλά και το μυαλό σας να ξεφεύγει από τα προβλήματα και τις κακές σκέψεις.
Επιπλέον η συγκατοίκηση με ένα σκύλο, σας παρακινεί να σηκωθείτε από τον καναπέ, να βγείτε μαζί έξω, να παίξετε στο κοντινό πάρκο κ.α».

«Cinema therapy» η νέα θεραπεία
Την 7η τέχνη επιστρατεύουν τελευταία οι ψυχολόγοι διεθνώς, για την αντιμετώπιση του άγχους, της ανασφάλειας και της κατάθλιψης.
Η νέα μορφή θεραπείας που λέγεται «κινηματογραφοθεραπεία» ή «cinema therapy» έχει αρχίσει να εφαρμόζεται και στη χώρα μας από εξειδικευμένους ψυχολόγους θεραπευτές σε ομάδες ανθρώπων που επιθυμούν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της καθημερινότητάς τους. Σύμφωνα με τους θεραπευτές ψυχολόγους, η ταινία βοηθάει άτομα που δυσκολεύονται να κατανοήσουν κάποιο πρόβλημά τους να το δουν και να το αναγνωρίσουν σε έναν κινηματογραφικό χαρακτήρα στην οθόνη και να παρακινηθούν να κάνουν κι εκείνα την αλλαγή. Επίσης, όπως αναφέρει η κ. Ελίνα Πανταλέων, συμβουλευτική ψυχολόγος. το «cinema therapy» διευκολύνει τη θεραπευτική σχέση που θα δημιουργηθεί για να μπορεί κανείς να εμπιστευτεί τις δικές του ανησυχίες, οι οποίες ταυτίζονται με αυτό που είδε στην ταινία.

Πρέπει να ξέρετε:
* Υπάρχουν διάφορες μορφές κατάθλιψης, που διαχωρίζονται ανάλογα με την ένταση και την διάρκεια των συμπτωμάτων.
Οι πιο συχνές είναι: η λεγόμενη μείζων κατάθλιψη (η οποία χρειάζεται οπωσδήποτε ψυχολογική και φαρμακευτική θεραπεία) και η δυσθυμία, μια πιο ήπιας μορφής κατάθλιψη, που επίσης απαιτεί προσοχή (περίπου το 25% των ασθενών που εκδηλώνουν μείζονα κατάθλιψη έπασχαν προηγουμένως από δυσθυμία).
* Η μείζων κατάθλιψη είναι αυτή που επηρεάζει όλες τις καθημερινές δραστηριότητες του πάσχοντα, τον κάνει να τα βλέπει όλα «μαύρα» και φτάνει σε σημείο να χάσει κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή .
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος της μείζονος κατάθλιψης είναι η αυτοκτονία.
*Η δυσθυμία (ήπιας μορφής κατάθλιψη), δεν εμφανίζει τάσεις αυτοκτονίας, όμως υπονομεύει και αυτή αργά και σταθερά τη ζωή και την λειτουργικότητα του ατόμου .
Και τα άτομα με δυσθυμία ανταπεξέρχονται στις καθημερινές τους δραστηριότητες με δυσκολία, χωρίς ποτέ να νιώθουν ιδιαίτερα καλά.

Που να απευθυνθώ ;
Στο 1034, τη γραμμή βοηθείας για την κατάθλιψη, που λειτουργεί από το πρόγραμμα «αντι-στίγμα» του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨ).
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 21:00 .
Η Γραμμή (στην οποία απαντούν κατάλληλα εκπαιδευμένοι ψυχολόγοι) παρέχει:
Ψυχολογική υποστήριξη
Συμβουλευτική
Ενημέρωση για την κατάθλιψη και γενικότερα για τα προβλήματα ψυχικής υγείας
Παραπομπή στις διαθέσιμες δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας που βρίσκονται στην περιοχή διαμονής του ενδιαφερομένου.
Σχετικό link: http://www.epipsi.gr/Service_all/service/A7.php
Να θυμάστε:
* Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι με απαισιόδοξη προσωπικότητα, που έχουν την τάση να βλέπουν την αρνητική πλευρά της ζωής, είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και τα άτομα με μία πιο «θετική στάση» απέναντι στη ζωή δεν κινδυνεύουν από τη νόσο.
* H χρήση και η κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών μπορεί να αποδειχθεί καταστροφική στα άτομα με κατάθλιψη. Το αλκοόλ και τα ναρκωτικά επηρεάζουν τη χημεία του εγκεφάλου και μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στις σχέσεις, την εργασία σας και άλλες πτυχές της ζωής. Είναι, επίσης, επικίνδυνα όταν συνδυάζονται με ορισμένα αντικαταθλιπτικά.

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΤΕΣΤ ΤΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

Εάν αισθάνεστε κακή διάθεση, νιώθετε λύπη ή ότι κάτι δεν πάει καλά με το εαυτό σας, δείτε αν παρουσιάζετε συμπτώματα κατάθλιψης, απαντώντας στις ακόλουθες ερωτήσεις των ειδικών της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Νευρολογικών Εταιριών (ΕFNS):
Εμφανίζετε διαταραχές στην όρεξη (ανορεξία- βουλιμία);
Έχετε συμπτώματα σωματικής και ψυχικής κόπωσης, καθώς και προβλήματα αϋπνίας (συνήθως ξυπνάτε μέσα στη νύχτα και δεν μπορείτε να ξανακοιμηθείτε) ;
Αισθάνεστε μόνιμη θλίψη, την οποία δεν μπορείτε να ξεπεράσετε, ακόμα και με τη βοήθεια των πολύ δικών σας ανθρώπων;
Ακόμη και τα πιο θετικά και αισιόδοξα πράγματα, όπως οι χαρές της οικογένειας ή των φίλων, οι αγαπημένες διασκεδάσεις, τα δώρα μοιάζουν να έχουν χάσει το νόημά τους; .
Σας συμβαίνει συχνά, αυτά ακριβώς τα ευχάριστα να σας «πλακώνουν» ακόμη περισσότερο, επειδή δεν μπορείτε να τα χαρείτε;
Έχετε γίνει ένα άτομο μονόχνοτο, οξύθυμο, που νευριάζει με το παραμικρό;
Τα πιο απλά πράγματα στο σπίτι ή στη δουλειά, όπως η σκέψη «τι πρέπει να ψωνίσω για σήμερα;», σας φαίνονται δύσκολα ή ακατόρθωτα;
Δεν νιώθετε καμία ευχαρίστηση από τη ζωή σας;
Αισθάνεστε συνεχώς ότι δεν αξίζετε και περνούν από το μυαλό σας σκέψεις θανάτου ή αυτοκαταστροφής;
Προσοχή: (Αν σκέφτεστε επανειλημμένως το θάνατο ή την αυτοκτονία, επικοινωνήστε με το γιατρό σας ανεξαρτήτως με το τι απαντήσατε στις άλλες ερωτήσεις ).
fractalart.gr

6 απίστευτα πράγματα που διαισθάνονται οι σκύλοι

Eίναι γνωστό ότι οι σκύλοι έχουν την ικανότητα να διαισθανθούν πολλά πράγματα όσον αφορά τις ανθρώπινες συμπεριφορές και το γύρω περιβάλλον.
Όσοι έχουν μεγαλώσει με σκύλο σίγουρα γνωρίζουν ότι οι τετράποδοι φίλοι μας έχουν την ικανότητα να διαισθανθούν πότε είμαστε λυπημένοι, στρεσαρισμένοι ή χαρούμενοι.  
Αυτό που μπορεί να μην ξέρετε είναι ότι οι σκύλοι είναι ικανοί να αισθανθούν και πολλά άλλα πράγματα, όπως έναν σεισμό ή μια αρρώστια.
Σας παρουσιάζουμε μερικά από τα πιο απίστευτα πράγματα που μπορούν να αισθανθούν οι σκύλοι.
Σεισμοί
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι σκύλοι καταλαβαίνουν τους σεισμούς. 
Δεν είναι λίγα τα περιστατικά, στα οποία οι σκύλοι έχουν μια ιδιαίτερη αναστάτωση πριν αυτός συμβεί. 
Αυτό αποδίδεται στην ευαίσθητη ακοή τους, που τους καθιστά ικανούς να ακούσουν τις πλάκες να θρυμματίζονται κάτω από την επιφάνεια του εδάφους. 
Επιπλέον, οι σεισμολόγοι πιστεύουν ότι οι σκύλοι νιώθουν τη σεισμική δραστηριότητα μέσω των πελμάτων τους. 
Είτε έτσι, είτε αλλιώς, αν ένας σκύλος σε μια σεισμογενή περιοχή αρχίσει να συμπεριφέρεται περίεργα, τότε ίσως κάτι πρόκειται να συμβεί.
Κρίσεις επιληψίας
Υπάρχουν σκυλιά που είναι εκπαιδευμένα να ειδοποιούν για τις κρίσεις επιληψίας πριν αυτές συμβούν. 
Ειδικότερα τα σκυλιά όταν αντιληφθούν ότι έρχεται μία ακόμα κρίση, ξαπλώνουν πάνω στους ιδιοκτήτες τους και “ζητούν” βοήθεια με τον τρόπο τους όταν μπορούν. 
Δεν είναι όλα τα σκυλιά εκπαιδευμένα στο να αναγνωρίζουν τα σημάδια μιας επικείμενης κρίσης επιληψίας. 
Ενστικτωδώς ξέρουν τι πρόκειται να συμβεί, ωστόσο κανείς δεν γνωρίζει με ποιον τρόπο το αισθάνονται.
Παθήσεις (συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου)
Είναι γνωστό ότι οι σκύλοι είναι πολύ κοντά στους ιδιοκτήτες τους, όταν αισθάνονται ότι δεν είναι καλά. 
Ακόμα πιο εντυπωσιακή είναι η υπόθεση που κάνουν κάποιοι ότι οι σκύλοι μπορούν να εντοπίσουν τον καρκίνο. 
Μια έρευνα βρήκε ότι οι σκύλοι μπόρεσαν να εντοπίσουν τον καρκίνο του μαστού με 88% ακρίβεια και τον καρκίνου του πνεύμονα με 99%. 
Αυτό πιθανώς να οφείλεται στις διαφορετικές μυρωδιές που εκκρίνουν τα άτομα που πάσχουν από κάποια ασθένεια.
Εγκυμοσύνη
Όσο απίστευτο κι αν ακούγεται οι σκύλοι έχουν τη δυνατότητα να μυρίσουν τις ορμονολογικές διαφορές της γυναίκας που συμβαίνουν στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. 
Πολλοί είναι οι σκύλοι που θα αρχίζουν να κάθονται πάνω στην κοιλιά της μέλλουσας μαμάς και γίνοται πιο προστατευτικοί μαζί της, όταν το αντιληφθούν.
Θυμός
Ο υψηλός τόνος της φωνής και το επιτακτικό ύφος είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που κάνουν τους σκύλους να αντιλαμβάνονται το θυμό. 
Η ανησυχία και η δυσφορία τους είναι έντονη σε αυτές τις περιπτώσεις. 
Κάποιοι σκύλοι έχει παρατηρηθεί ότι φέρνουν στους ανθρώπους τους τα αγαπημένα τους παιχνίδια, οδηγώντας τους ερευνητές να υποθέσουν ότι μάλλον νιώθουν ενσυναίσθηση. 
Σε ένα πείραμα παρατηρήθηκε ότι οι σκύλοι έτειναν να προσεγγίζουν τους ανθρώπους που ήταν αναστατωμένοι, παρά εκείνους που δεν ήταν.
Φόβος
Όταν ο ιδιοκτήτης ενός ζώου τρομάξει, αμέσως ο σκύλος θα καταλάβει ότι αισθάνεται φόβο και θα αρχίσει να γαβγίζει, σημάδι που για εκείνον σημαίνει έκκληση βοήθειας. 
Μάλιστα, θα σταθεί στα πόδια του στην προσπάθειά του να τον ηρεμήσει.
tvxs.gr

12 μυστηριώδεις φωτογραφίες τεράστιων κινεζικών πόλεων,οι οποίες είναι εντελώς άδειες από ανθρώπους

Σε ολόκληρη την Κίνα, υπάρχουν εκατοντάδες πόλεις που έχουν σχεδόν όλα όσα χρειάζονται για έναν σύγχρονο, αστικό τρόπο ζωής:
πολυκατοικίες,
ουρανοξύστες,
αίθουσες τέχνη ακόμα και
οργανωμένες πλαζ...
Τα ΄χουν όλα,εκτός από έναν σημαντικό παράγοντα: τους ανθρώπους.
Αυτές οι μυστηριώδεις - και σχεδόν εντελώς άδειες - πόλεις αποτελούν μέρος του μεγαλύτερου σχεδίου της Κίνας να μετακομίσει μέχρι 300 εκατομμύρια πολίτες  που ζουν σήμερα σε αγροτικές περιοχές σε αστικές περιοχές. Τοποθεσίες όπως η περιοχή Kangbashi του Ordos είναι ήδη προετοιμασμένες και έτοιμες να κατηκοιθούν.
Ο φωτογράφος Kai Caemmerer έμεινε εντυπωσιασμένος με αυτά τα αστικά τοπία,με αυτές τις άδειες και έρημες πόλεις και αποφάσισε το 2015 να ταξιδέψει  στην Κίνα για να τα εξερευνήσει και να τα τεκμηριώσει όλα αυτά..
To project του " Unborn Cities ", απεικονίζει έναν εντελώς νέο τύπο αστικής ανάπτυξης.
"Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, όπου οι πόλεις συχνά αρχίζουν από μικρές και στη συνέχεια εξελίσσονται και αναπτύσσονται σύμφωνα με τις τοπικές βιομηχανίες, αυτές οι νέες κινεζικές πόλεις χτίζονται ολοκληρωτικά,παρέχουν δηλαδή τα πάντα και το μόνο που τους λείπει είναι οι άνθρωποι"δήλωσε ο φωτογράφος στο
Business Insider.

Όταν ο Caemmerer ανακάλυψε αυτές τις άδειες πόλεις, γοητεύτηκε αμέσως.
"Ως φωτογράφος αρχιτεκτονικής φωτογραφίας,βρήκα την ιδέα μιας σύγχρονης πόλης-φάντασμα ελκυστική κατά έναν ανησυχητικό τρόπο», είπε.
και 12 απόκοσμες φωτογραφίες από τη σειρά του:


 "Πολλές από αυτές τις νέες πόλεις δεν πρόκειται να κατοικηθούν πλήρως ακόμα και μετά 15 με 25 χρόνια από την έναρξη της κατασκευής τους.
Οι πόλεις αυτές κατασκευάζονται για το απώτερο μέλλον και προς το παρόν μπορούμε μόνο να σκεφτούμε ποια θα είναι η μορφή τους όταν φτάσει η στιγμή να κατοικηθούν"
 ο Caemmerer περιγράφει τις πόλεις ως "σουρεαλιστικές" και "παράξενες".
businessinsider.com