από την Ειρήνη Καρύδη-Ζιώρη :https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid02V8XdqufX8m1JhQtqu7WYg622Lx9ZrcRYB8mKGyQ7JZ6KyNtQvoXrfbji2uL3wogBl&id=100078487148115
Την δεκαετία του ’70, η ψυχιατρική έχαιρε απίστευτης εκτίμησης και ουδείς σκεφτόταν να την αμφισβητήσει, εκτος από τον David Rosenhan
Το πείραμα του είχε τίτλο:
On being sane in insane place κι έγινε η αφορμή για πολλές αλλαγές, αν μη τι άλλο, στη βίβλο των ψυχιάτρων, το περίφημο D.S.M. - Diagnostic Statistic Manual
Η μεγαλύτερη αξία του πειράματος, είναι ότι έβαλε τα θεμέλια για να αμφισβητηθούν οι επιστημονικές γνωματεύσεις και ν’ αναδειχτούν τα στερεότυπα, βάση των οποίων οι ψυχίατροι ταξινομούν τους ‘ασθενείς’.
Τι έκανε λοιπόν ο Rosenhan, που τότε δεν κατείχε καμία θέση κύρους (μετέπειτα δίδαξε στο Stanford);
Ζήτησε από 8 ανθρώπους (μια νοικοκυρά, ένα ζωγράφο, τρεις ψυχολόγους, έναν ψυχίατρο, έναν μεταπτυχιακό φοιτητή και έναν παιδίατρο),
να υποκριθούν τους ψυχικά πάσχοντες, για να δει αν οι ψυχίατροι των αντίστοιχων ψυχιατρείων στα οποία θα παρουσιαζόντουσαν οι ψευδοασθενείς, μπορούσαν όντως να καταλάβουν την ‘απάτη’.
Οι οδηγίες που είχαν τα άτομα αυτά, ήταν οι εξής:
πέντε μέρες, πριν από την ημερομηνία που θα παρουσιαζόντουσαν στα διάφορα ιδρύματα, να σταματήσουν να κάνουν ντους, να ξυρίζονται και να βουρτσίζουν τα δόντια τους.
Κι όταν θα παρουσιαζόντουσαν, να έλεγαν ότι ακούν μια φωνή που τους λέει: «γκντουπ!» (στο πείραμα οι αμερικάνικες λέξεις ήταν σαν βγαλμένες από καρτούν π.χ. «Quack», κι οι φωνές υποτίθεται πως έλεγαν “empty,” “hollow,” και “thud” δηλαδή «άδειο», «κοίλο», «κάτι που κάνει θόρυβο»).
Ο λόγος που ο πειραματιστής έκανε αυτή την επιλογή, είναι ότι είχε ψάξει και είχε βρει, ότι πουθενά στην βιβλιογραφία δεν αναφέρονταν περιστατικά ανθρώπων, που να άκουγαν φωνές, με προφανή παραπομπή σε κινούμενα σχέδια.
Πέραν αυτών των οδηγιών, τους ζήτησε να απαντήσουν ειλικρινά σε κάθε ερώτηση που θα τους γίνει απ’ το νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό,
αποκρύπτοντας μόνο το αληθινό τους όνομα καθώς και το επάγγελμά τους και να μην προσποιηθούν κανένα, μα κανένα άλλο σύμπτωμα.
Σε περίπτωση που τους γινόταν εισαγωγή, αμέσως έπρεπε να πουν πως η φωνή εξαφανίστηκε και αισθάνονται περίφημα.
Το παράδειγμά τους ακολούθησε κι ο ίδιος ο ερευνητής, μιας και ήθελε ιδίοις όμασι να διαπιστώσει, τι θα συμβεί.
Αναρωτιέστε για το αποτέλεσμα;
Όλοι τους εισήχθησαν σε ψυχιατρεία με διάγνωση σχιζοφρένειας πλην ενός που διεγνώσθη ως μανιοκαταθλιπτικός, έλαβαν φαρμακευτική αγωγή, πάμπολλα χάπια τους δίνονταν τρεις φορές τη μέρα κι ευτυχώς είχαν εκπαιδευτεί να τα φτύνουν,
και παρέμειναν ως νοσηλευόμενοι από 7 ως 52 μέρες, μέσος όρος 19 μέρες εγκλεισμού, αν και πλέον συμπεριφέρονταν απολύτως φυσιολογικά.
Μάλιστα, το ότι κρατούσε σημειώσεις ο Rosenhan, θεωρήθηκε ως ένα ακόμα σύμπτωμα της σχιζοφρένειας του!
Αν κατάλαβαν κάποιοι ότι αυτοί οι 8 ‘ασθενείς’ προσποιούνταν;
Μα βέβαια.
Οι άλλοι νοσηλευόμενοι!
Οι οποίοι τους πλησίαζαν και τους δήλωναν ξεκάθαρα πως έχουν καταλάβει πως δεν είναι τρελοί και άρα για άλλο λόγο βρίσκονται εκεί.
Ένας μάλιστα ρώτησε τον Rosenham, αν κάνει κρυφά, έλεγχο στο νοσοκομείο..
Τι έγινε μετά τη δημοσίευση αυτού του πειράματος;
Πολλά.
Ο Rosenhan δέχτηκε κριτική, οι ψυχίατροι εξανέστηκαν, το σύστημα θορυβήθηκε κι από κάποιο νοσοκομείο έγινε η ‘πρόταση’ στον ερευνητή, να στείλει μες τους επόμενους 3 μήνες, όσους ψευδοασθενείς θέλει κι οι ψυχίατροι, θα τους ξεσκεπάσουν.
Εκείνος δέχτηκε την πρόκληση τους κι όταν πέρασε το τρίμηνο, το προσωπικό του νοσοκομείου, ανέφερε στον Rosenhan, ότι με επιτυχία είχαν ανακαλύψει 41 ψευδοασθενείς!
Μόνο που εκείνος, δεν τους είχε στείλει κανέναν…
`````````
David Rosenhan
Rosenhan experiment
Σαράντα χρόνια αργότερα, η ψυχολόγος και συγγραφέας εκλαϊκευμένων επιστημονικών βιβλίων Lauren Slater θέλησε να επαναλάβει μόνη της το πείραμα του Rosenhan. Παρουσιάσθηκε σε οκτώ νοσοκομεία των Η.Π.Α. λέγοντας, όπως και οι ψευδοασθενείς του Rosenhan, ότι εδώ και κάποιο διάστημα ακούει μια φωνή να της επαναλαμβάνει τη λέξη "thud" χωρίς να αναφέρει κανένα άλλο σύμπτωμα.
Η Lauren Slater παρατήρησε ότι πολλά πράγματα είχαν αλλάξει από την εποχή που ο Ρόζενχαν δημοσίευσε τη μελέτη του:
Οι ψυχίατροι ήταν κατά κανόνα ευγενικοί απέναντί της, με ειλικρινή διάθεση να τη βοηθήσουν, και πουθενά δεν συνάντησε την απαξιωτική συμπεριφορά του προσωπικού που στιγμάτιζε στη μελέτη του ο Rosenhan.
Κανείς από τους ψυχιάτρους που την εξέτασαν δεν θεώρησε ότι υπήρχε αναγκαιότητα εισαγωγής της στο νοσοκομείο.
Σχεδόν όλοι τους, όμως, "διέγνωσαν", κατάθλιψη με ψυχωτικά χαρακτηριστικά ή ψυχωτική κατάθλιψη και της συνταγογράφησαν με μεγάλη ευκολία αντιψυχωτικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα
Το "πείραμα" της Lauren Slater, αν και δεν έχει τις προδιαγραφές ενός επιστημονικού πειράματος, καταδεικνύει ωστόσο ότι, παρά τις όποιες προόδους, η εγκυρότητα της ψυχιατρικής διάγνωσης παραμένει και στις μέρες μας προβληματική.
Το πείραμα του Rosenhan ενέπνευσε τη σύγχρονη όπερα
Το 2008, ο Βρετανός συνθέτης Tim Benjamin εμπνεόμενος από το άρθρο του Rosenhan "On Being Sane in Insane Places" - Υγιείς σε μέρη για παράφρονες, δημιούργησε την ομώνυμη μοντέρνα όπερα, η οποία παρουσιάσθηκε στο κοινό με διευθυντή ορχήστρας τον Έκτορα Ταρτανή.
Την δεκαετία του ’70, η ψυχιατρική έχαιρε απίστευτης εκτίμησης και ουδείς σκεφτόταν να την αμφισβητήσει, εκτος από τον David Rosenhan
Το πείραμα του είχε τίτλο:
On being sane in insane place κι έγινε η αφορμή για πολλές αλλαγές, αν μη τι άλλο, στη βίβλο των ψυχιάτρων, το περίφημο D.S.M. - Diagnostic Statistic Manual
Η μεγαλύτερη αξία του πειράματος, είναι ότι έβαλε τα θεμέλια για να αμφισβητηθούν οι επιστημονικές γνωματεύσεις και ν’ αναδειχτούν τα στερεότυπα, βάση των οποίων οι ψυχίατροι ταξινομούν τους ‘ασθενείς’.
Τι έκανε λοιπόν ο Rosenhan, που τότε δεν κατείχε καμία θέση κύρους (μετέπειτα δίδαξε στο Stanford);
Ζήτησε από 8 ανθρώπους (μια νοικοκυρά, ένα ζωγράφο, τρεις ψυχολόγους, έναν ψυχίατρο, έναν μεταπτυχιακό φοιτητή και έναν παιδίατρο),
να υποκριθούν τους ψυχικά πάσχοντες, για να δει αν οι ψυχίατροι των αντίστοιχων ψυχιατρείων στα οποία θα παρουσιαζόντουσαν οι ψευδοασθενείς, μπορούσαν όντως να καταλάβουν την ‘απάτη’.
Οι οδηγίες που είχαν τα άτομα αυτά, ήταν οι εξής:
πέντε μέρες, πριν από την ημερομηνία που θα παρουσιαζόντουσαν στα διάφορα ιδρύματα, να σταματήσουν να κάνουν ντους, να ξυρίζονται και να βουρτσίζουν τα δόντια τους.
Κι όταν θα παρουσιαζόντουσαν, να έλεγαν ότι ακούν μια φωνή που τους λέει: «γκντουπ!» (στο πείραμα οι αμερικάνικες λέξεις ήταν σαν βγαλμένες από καρτούν π.χ. «Quack», κι οι φωνές υποτίθεται πως έλεγαν “empty,” “hollow,” και “thud” δηλαδή «άδειο», «κοίλο», «κάτι που κάνει θόρυβο»).
Ο λόγος που ο πειραματιστής έκανε αυτή την επιλογή, είναι ότι είχε ψάξει και είχε βρει, ότι πουθενά στην βιβλιογραφία δεν αναφέρονταν περιστατικά ανθρώπων, που να άκουγαν φωνές, με προφανή παραπομπή σε κινούμενα σχέδια.
Πέραν αυτών των οδηγιών, τους ζήτησε να απαντήσουν ειλικρινά σε κάθε ερώτηση που θα τους γίνει απ’ το νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό,
αποκρύπτοντας μόνο το αληθινό τους όνομα καθώς και το επάγγελμά τους και να μην προσποιηθούν κανένα, μα κανένα άλλο σύμπτωμα.
Σε περίπτωση που τους γινόταν εισαγωγή, αμέσως έπρεπε να πουν πως η φωνή εξαφανίστηκε και αισθάνονται περίφημα.
Το παράδειγμά τους ακολούθησε κι ο ίδιος ο ερευνητής, μιας και ήθελε ιδίοις όμασι να διαπιστώσει, τι θα συμβεί.
Αναρωτιέστε για το αποτέλεσμα;
Όλοι τους εισήχθησαν σε ψυχιατρεία με διάγνωση σχιζοφρένειας πλην ενός που διεγνώσθη ως μανιοκαταθλιπτικός, έλαβαν φαρμακευτική αγωγή, πάμπολλα χάπια τους δίνονταν τρεις φορές τη μέρα κι ευτυχώς είχαν εκπαιδευτεί να τα φτύνουν,
και παρέμειναν ως νοσηλευόμενοι από 7 ως 52 μέρες, μέσος όρος 19 μέρες εγκλεισμού, αν και πλέον συμπεριφέρονταν απολύτως φυσιολογικά.
Μάλιστα, το ότι κρατούσε σημειώσεις ο Rosenhan, θεωρήθηκε ως ένα ακόμα σύμπτωμα της σχιζοφρένειας του!
Αν κατάλαβαν κάποιοι ότι αυτοί οι 8 ‘ασθενείς’ προσποιούνταν;
Μα βέβαια.
Οι άλλοι νοσηλευόμενοι!
Οι οποίοι τους πλησίαζαν και τους δήλωναν ξεκάθαρα πως έχουν καταλάβει πως δεν είναι τρελοί και άρα για άλλο λόγο βρίσκονται εκεί.
Ένας μάλιστα ρώτησε τον Rosenham, αν κάνει κρυφά, έλεγχο στο νοσοκομείο..
Τι έγινε μετά τη δημοσίευση αυτού του πειράματος;
Πολλά.
Ο Rosenhan δέχτηκε κριτική, οι ψυχίατροι εξανέστηκαν, το σύστημα θορυβήθηκε κι από κάποιο νοσοκομείο έγινε η ‘πρόταση’ στον ερευνητή, να στείλει μες τους επόμενους 3 μήνες, όσους ψευδοασθενείς θέλει κι οι ψυχίατροι, θα τους ξεσκεπάσουν.
Εκείνος δέχτηκε την πρόκληση τους κι όταν πέρασε το τρίμηνο, το προσωπικό του νοσοκομείου, ανέφερε στον Rosenhan, ότι με επιτυχία είχαν ανακαλύψει 41 ψευδοασθενείς!
Μόνο που εκείνος, δεν τους είχε στείλει κανέναν…
`````````
David Rosenhan
Rosenhan experiment
Σαράντα χρόνια αργότερα, η ψυχολόγος και συγγραφέας εκλαϊκευμένων επιστημονικών βιβλίων Lauren Slater θέλησε να επαναλάβει μόνη της το πείραμα του Rosenhan. Παρουσιάσθηκε σε οκτώ νοσοκομεία των Η.Π.Α. λέγοντας, όπως και οι ψευδοασθενείς του Rosenhan, ότι εδώ και κάποιο διάστημα ακούει μια φωνή να της επαναλαμβάνει τη λέξη "thud" χωρίς να αναφέρει κανένα άλλο σύμπτωμα.
Η Lauren Slater παρατήρησε ότι πολλά πράγματα είχαν αλλάξει από την εποχή που ο Ρόζενχαν δημοσίευσε τη μελέτη του:
Οι ψυχίατροι ήταν κατά κανόνα ευγενικοί απέναντί της, με ειλικρινή διάθεση να τη βοηθήσουν, και πουθενά δεν συνάντησε την απαξιωτική συμπεριφορά του προσωπικού που στιγμάτιζε στη μελέτη του ο Rosenhan.
Κανείς από τους ψυχιάτρους που την εξέτασαν δεν θεώρησε ότι υπήρχε αναγκαιότητα εισαγωγής της στο νοσοκομείο.
Σχεδόν όλοι τους, όμως, "διέγνωσαν", κατάθλιψη με ψυχωτικά χαρακτηριστικά ή ψυχωτική κατάθλιψη και της συνταγογράφησαν με μεγάλη ευκολία αντιψυχωτικά και αντικαταθλιπτικά φάρμακα
Το "πείραμα" της Lauren Slater, αν και δεν έχει τις προδιαγραφές ενός επιστημονικού πειράματος, καταδεικνύει ωστόσο ότι, παρά τις όποιες προόδους, η εγκυρότητα της ψυχιατρικής διάγνωσης παραμένει και στις μέρες μας προβληματική.
Το πείραμα του Rosenhan ενέπνευσε τη σύγχρονη όπερα
Το 2008, ο Βρετανός συνθέτης Tim Benjamin εμπνεόμενος από το άρθρο του Rosenhan "On Being Sane in Insane Places" - Υγιείς σε μέρη για παράφρονες, δημιούργησε την ομώνυμη μοντέρνα όπερα, η οποία παρουσιάσθηκε στο κοινό με διευθυντή ορχήστρας τον Έκτορα Ταρτανή.
