Daniel Ellsberg - Ποιός ήταν πάλι αυτός;

από το χρονολόγιο του Christos Rikoudis:https://www.facebook.com/ricudis/posts/pfbid0hPctoqgrUa8isd5dRC9QtxDEErcr9QiuRxj4UWZrEH5LHmWmJeFic4Pu6AaQVADYl
Προχθές, στις 16 Ιουνίου, πέθανε ο Daniel Ellsberg. 
"Ποιός ήταν πάλι αυτός", σας ακούω να λέτε.
     Γεννήθηκε το 1935 σε κείνη την πολιτεία των ΗΠΑ που δεν έχει τσιγγάνους. 

Τελείωσε καμμια πενηνταριά πανεπιστήμια, κατατάχθηκε στους Μπεζονάυτες το 1954, πέρασε τη σχολή υπαξιωματικώνε μπλά μπλά μπλά, πήρε ενα διδακτορικό, και κατέληξε στη RAND να κάνει αναλύσεις σεναρίων ψυχρού πολέμου. 
     Το 1964 τον βρίσκει σύμβουλο του Υπουργού Άμυνας Ρόμπερτ ΜακΠαπάρα, ο οποίος τον στέλνει στο Βιετνάμ μαζί με μια  ομάδα που κοίταζαν να μπαλώσουν τις καφρίλες των  Αμερικανών με τον ντόπιο πληθυσμό ("to evaluate civilian pacification programs").
     Κάθησε 18 μήνες στο Βιετνάμ και του γύρισαν τα άντερα με τις  φρίκες που είδε με τα καμμένα χωριά και τις κατα συρροή δολοφονίες αμάχων και μη να αποκρύπτονται κάτω απο αναφορές οτι "ολα πηγαίνουν καλως". 

Οι αναφορές του στον  ΜακΝαμάρα επισήμαιναν το αδιέξοδο του πολέμου, και προφανώς αγνοήθηκαν. Το 1968 ο Ellsberg γυρίζει στη RAND,  και αρχίζει να συμμετέχει κρυφά σε αντιπολεμικές εκδηλώσεις.
     Να σημειωθεί εδω οτι μεγάλο μέρος του αντιπολεμικου κινήματος εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ στην Αμερική, με εξαίρεση ορισμένους πραγματικά ιδεολόγους, δεκάρα δεν έδινε για το άδικο του πολέμου του ίδιου η τους καημένους τους βιετναμέζους. 

Οι περισσότεροι Αμερικανοί απλά φρικάριζαν βλέποντας τους δικούς τους να επιστρέφουν οριζοντίως απο ένα πόλεμο που ξεκάθαρα έχαναν.
     Σε μια απο αυτές τις αντιπολεμικές εκδηλώσεις, τελικά ο Ellsberg σπάει βλέποντας εναν απο τους όντως ιδεολόγους ακτιβιστές να δηλώνει οτι θα πάει ευχαρίστως φυλακή ως αντιρρησίας πολέμου. Εκεί ο Ellsberg αποφασίζει να δράσει.
     Πρίν παραιτηθεί απο τη RAND κάτω απο πιέσεις των ανωτέρων του, και με τη βοήθεια ενος πρώην συναδέλφου, φωτοτυπεί 47 τόμους μιας απόρρητης ιστορικής έκθεσης του Πεντάγωνου που έγινε κατα παραγγελία του ΜακΝαμάρα (παραμένει άγνωστο το γιατί ακριβώς την παρήγγειλε) - τα λεγόμενα Pentagon Papers, τα οποία συνόψιζαν όλη την πολιτική και στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στην Ινδοκίνα απο το 1945 μέχρι και το 1967.
     Στην έκθεση περιγράφοταν ολη η σαπίλα των παρασκηνίων του πολέμου, και όλες οι παρεμβάσεις και τα πραξικοπήματα που οργάνωσε η ΗΠΑ στη χώρα απο την εποχή του Τρούμαν, αποκαλύπτοταν οτι ο Λύντον Τζόνσον ψεύδοταν συστηματικά τόσο στο Κογκρέσσο όσο και στον Αμερικανικό λαό σχετικά με τον πόλεμο του Βιετνάμ, και αποκαλύπτει οτι οι Αμερικανοί υπολόγιζαν απο πολύ νωρίς την επικείμενη ήττα τους.
     Μεταξύ άλλων απο την έκθεση προκύπτει οτι:
1) Υπο την προεδρία του Τρούμαν, οι ΗΠΑ προσέφεραν στήριξη στο αποικιοκρατικό καθεστώς των Γάλλωνε εναντίων των Βιετ Μίνχ στον πρώτο πόλεμο της Ινδοκίνας.
2) Υπο την προεδρία του Αιζενχάουερ, οι ΗΠΑ υπονόμευσαν συστηματικά την Συμφωνία της Γενεύης - που τερμάτισε τον πρώτο πόλεμο της Ινδοκίνας - με παρεμβάσεις υπέρ του  Νοτιοβιετναμέζικου καθεστώτος. Αναφέρεται οτι το Νότιο Βιετνάμ ήταν στην ουσία γεωπολιτικό δημιούργημα των ΗΠΑ.
3) Υπο προεδρίας Κέννεντι αποφασίστηκε η εντατικοποίηση των παρεμβάσεων των ΗΠΑ στο Βιετνάμ.
4) Υπο προεδρίας Τζόνσον, οι ΗΠΑ άρχισαν τις μυστικές στρατιωτικές επεμβάσεις εναντίων των Βορειοβιετναμέζων. 

Ο Λύντον Τζόνσον ψεύδοταν εν γνώσει του όταν προεκλογικά δήλωνε οτι δε θα στείλει πεζικό στο Βιετνάμ - ήδη  προετοιμάζοταν για κάτι τέτοιο.
5) Τόσο η εγκαθίδρυση της κυβέρνησης του Ngô Đình Diệm (μη δοκιμάσετε κάν να το προφέρετε) στο Νότιο Βιετνάμ όσο και το πραξικόπημα που τον ανέτρεψε (και δολοφόνησε) ύστερα απο λίγα χρόνια, έγιναν με την ενεργή υποστήριξη της CIA.
Παρεμπιπτόντως, καλός μαλάκας κι ο Diệm. 

Διαβάζοντας την ιστορία του θυμήθηκα κάτι βλαμμένους Αλβανούς την εποχή  του πολέμου στο Κόσοβο να πανηγυρίζουν οτι "τώρα που έχουμε τους Αμερικανούς μαζί μας δε μας σταματάει τίποτα, θα κάνουμε Αλβανία όλα τα Βλακάνια". 

Καλά πήγε κι αυτό.
6) Οι Αμερικάνοι κλιμάκωναν συνεχώς τις επιθέσεις με βομβαρδισμούς στην Καμπότζη, το Λάος, τις ακτές του Βόρειου Βιετνάμ, καθώς και επιδρομές πεζοναυτώνε, καμμία εκ των οποίων δεν έγινε με την έγκριση του Κογκρέσσου, και με πλήρη απόκρυψη απο τον Αμερικανικό τύπο.
6) Πολύ πρίν την εποχή της εμπλοκής στον Κόλπο του Τόνκιν, που ήταν η επίσημη αφορμή για την εμπλοκή των Αμερικανών στο Βιετνάμ, η CIA είχε σχεδιάσει διάφορα εναλλακτικά σχέδια προβοκάτσιας που θα τους επέτρεπαν να ξεκινήσουν τον πόλεμο.
7) Στρατηγικός στόχος του πολέμου στο Βιετνάμ ήταν η περικύκλωση της Κίνας παρά η παροχή βοήθειας στο ίδιο το Βιετνάμ (σας θυμίζει κάτι;)
     Ο Ellsberg αρχίζει να διαρέει τα Pentagon Papers σε φιλικούς προς το αντιπολεμικό κίνημα γερουσιαστές, οι οποίοι ωστόσο τον γράφουν στα παλιά τους τα παπάργια. 

Απογοητευμένος ο Ellsberg, αρχίζει τις επαφές με δημοσιογράφους, και τελικά καταλήγει στο βετεράνο δημοσιογράφο Neil Sheehan των New York Times, ο οποίος για κάλυψη ουσιαστικά παριστάνει οτι κλέβει τα έγγραφα κάτω απο τη μύτη του Ellsberg - ο Ellsberg του "εδωσε το δικαίωμα να τα δεί αλλά οχι να τα φωτοτυπήσει", και ύστερα του άφησε το κλειδί του δωματίου με τα έγγραφα και την κοπάνησε. 

Ο Sheehan τα φωτοτυπεί ολα και τα μεταφέρει στη Νεα Υορκη οπου ενα επιτελείο δημοσιογράφων και διορθωτώνε δουλεύει επι βδομάδες για να τα προετοιμάσει για δημοσίευση.
     Στις 13 Ιουνίου του 1971, οι New York Times δημοσιεύουν το πρώτο άρθρο βασισμένο στα Pentagon Papers, και γίνεται της ποτάνας. 

Σχεδόν ταυτόχρονα, ο γερουσιαστής της Αλάσκας, Mike Gravel, ο παίρνει 4000 απο τις 7000 σελίδες της έκθεσης, τις καταθέτει στα πρακτικά, και αρχίζει να διαβάζει αποσπάσματα στο Κογκρέσσο, ωστε να καταγραφούν στα δημόσια αρχεία - ένας έξυπνος τρόπος να προσπεράσει την λογοκρισία του απορρήτου των εγγράφων, μια και δια νόμου ένας γερουσιαστής δε μπορούσε να διωχθεί για ο,τιδήποτε κατέθετε ενωπίων του  κογκρέσσου.
     Η κυβέρνηση προσπαθεί να σταματήσει τις δημοσιεύσεις λογοκρίνοντας προληπτικά τον τύπο, όμως λίγο αργότερα οι προσπάθειες πέφτουν στο κενό μετά απο απόφαση του ανωτάτου δικαστηρίου που κρίνει συνταγματικά απαράδεκτη την προληπτική λογοκρισία του τύπου, και τόσο οι New York Times οσο και η Washington Post που φοβόταν μη μείνει πίσω, συνεχίζουν να δημοσιεύουν αρθρογραφία βασισμένη στα Pentagon Papers. 

Ακολουθούν και όλες οι υπόλοιπες μεγάλες εφημερίδες, στις οποίες ο Ellsberg έχει στείλει αντίτυπα των Pentagon Papers.
     Ο Προεδρονίξονας, αρχικά προτιμά να μην κυνηγήσει τον Ellsberg, δεδομένου οτι οι αποκαλύψεις των Pentagon Papers έβλαπταν κυρίως τις τέσσερις προηγούμενες κυβερνήσεις των Τρούμαν, Αιζενχάουερ, Κέννετι και Τζόνσον, παρά τη δικιά του που είχε ήδη αρχίσει τις διαδικασίες απεμπλοκής απο το Βιετνάμ και τις προετοιμασίες για επαναπροσέγγιση με την Κίνα. Ωστόσο, ο Κίσσινγκερ (του οποίου μέντορας σε θέματα εθνικής ασφαλείας ήταν ο ίδιος ο Ellsberg!) μεταπείθει τον Νίξον, με το επιχείρημα οτι αν ο Ellsberg δεν διωχθεί, θα μείνει ως κακό προηγούμενο σε περιπτώσεις μελλοντικών διαρροώνε απορρήτων εγγράφων.
     Ο Νίξον τελικά πορώνεται και η κυβέρνηση του αρχίζει να κυνηγάει τον Ellsberg με κάθε μέσο που διαθέτει. To FBI ξεκινάει ανθρωποκυνηγητό, και ο Ellsberg παραδίνεται στις 28 Ιουνίου του 1971 και κατηγορείται με τον νόμο περι αντικατασκοπείας, αντιμετωπίζοντας ποινή που φτάνει μέχρι τα 113 χρόνια ψειρούς.
     Ταυτόχρονα ο Νίξον οργανώνει μια μικρή μυστική ομάδα δικών του, τους "Whitehouse Plumbers", η οποία επιφορτίζεται με το να βουλώνει διαρροές και να βρίσκει βρωμιές εναντίον των αντιπάλωνε του. 

Είναι η ίδια ομάδα που λίγα χρόνια αργότερα θα συλληφθεί κατα λάθος στο ξενοδοχείο Watergate προσπαθώντας να παρακολουθήσει τα τηλέφωνα των "δημοκρατικώνε". 

Οι "υδραυλικοί" κάνουν διάρρηξη στο γραφείο του ψυχιάτρου του Ellsberg ψάχνοντας πληροφορίες που θα τον έβλαπταν, χωρίς όμως αποτέλεσμα.
     Ο Ellsberg τελικά θα τη γλυτώσει λόγω συγκυριών και κωλοφαρδίας. Ενας εκ των στενών συνεργατώνε του Νίξονα υπόσχεται στο δικαστή τη θέση του διοικητή του FBI, προφανώς σε περίπτωση που καταδικάσει τον Ellsberg. H δίκη ωστόσο καθυστερεί, και τελικά γίνεται το 1973, ενω ήδη έχει ξεσπάσει το παράλληλο σκάνδαλο του Watergate. 
     Αποκαλύπτεται οτι το FBI παρακολουθούσε το τηλέφωνο του Ellsberg και οτι η διάρρηξη στο γραφείο του ψυχιάτρου του Ellsberg ήταν δουλειά των συνεργατών του Νίξονα, και ο δικαστής - όχι απο την καλή του την καρδιά η απο κανένα βαθύ αίσθημα ευθύνης, όπως αφήνουν όλα τα σχετικά άρθρα να εννοηθεί, αλλά προφανώς απλά απο φόβο για τον κώλο του - αποκαλύπτει ο ίδιος τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης Νίξον στη δίκη και παύει τη δίωξη εναντίον του Ellsberg σε μια απόφαση που σίγουρα η ΕφΣυν, αν υπήρχε τότε, θα χαρακτήριζε ως "απόφαση-κολαφό κατά της κυβέρνησης".
     Ακόμα και μετά την παύση της δίωξης του, η ομάδα του Νίξον συνέχισε τις βρωμιές εναντίον του Ellsberg, με σχέδια δολοφονίας η δημόσιου εξευτελισμού του, τα οποία και πάλι ναυάγησαν λόγω συγκυριών.
     Ο Ellsberg δε θα σταματήσει τον ακτιβισμό. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου 2001, καταφέρεται εναντίον των Αμερικανικών επεμβάσεων σε Αυγατηγανιστάν και Ιράκ. 

Έγραψε αρκετά άρθρα και βιβλία, μεταξύ των οποίων το “Papers on the War” (1972) και το “Secrets: A Memoir of Vietnam and the Pentagon Papers” (2002), το οποίο ο Βιετναμέζος διπλωμάτης Tran Van Dinh αποκάλεσε "τη συγκινητική ιστορία ενός πεφωτισμένου πολίτη που τόλμησε να αντιπαραθέσει την Αλήθεια απέναντι στην Εξουσία, έχοντας πίστη στην προστασία που του προσέφερε η Χάρτα των Δικαιωμάτων" (το διαβάζεις  και σου έρχεται εμετούλης).
     Συμμετείχε άλλοτε ενεργά και άλλοτε βοηθητικά σε διάφορες διαρροές των wikileaks. Συνελήφθηκε αρκετές φορές όταν  συμμετείχε σε συγκεντρώσεις υποστήριξης της Chelsea Manning και του Julian Assange. 

Στην περίπτωση της Chelsea Manning, δήλωσε οτι τα έγγραφα που δημοσίευσε τότε ο ίδιος ήταν πολύ πιο επιζήμια για την κυβέρνηση απο τις διαρροές της Manning.
     Το 2021 όταν άρχισαν ξανά τα μπαλαμούτια μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας σχετικά με την Ταϊβάν, ο Ellsberg ανακοίνωσε οτι σε μία απο τις μελέτες που είχε αντιγράψει αναφέροταν σχέδια των ΗΠΑ για πυρηνικό χτύπημα στην Κίνα το 1958, όταν οι δυνάμεις του Μαου (ο Μάος του Μάου) άρχισαν να σφυροκοπάνε με πυροβολικό τα νησιά που ελέγχονταν απο την Ταιπεϊ στα στενά της Ταϊβάν. Η κρίση τελικά αποφεύχθηκε οταν η Κίνα σταμάτησε τις επιθέσεις, αφήνοντας τα νησιά στον έλεγχο του Τσάνγκ Καϊ-Σεκ.
     Σχετικά με τα Pentagon Papers, η ιστορία έχει ενδιαφέρουσα συνέχεια: Αποχαρακτηρίστηκαν επισήμως στο σύνολο τους το 2011, και μπορείτε να τα βρείτε στους Ιντερνέδες (είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ανάγνωσμα αν και μακρόσυρτο). 
     Αλλά το ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι οτι κατα τη διαδικασία αποχαρακτηρισμού τους, οι λογοκριτές έκοψαν μια πρόταση 11 λέξεων. 

Την τελευταία στιγμή κάποιος εξυπνάκιας παρατήρησε οτι οι 11 αυτές λέξεις περιέχονται ηδη στο δημοσιευμένο αντίτυπο του γερουσιαστή Gravel, και οτι μια απλή  αντιπαράθεση θα τραβούσε την προσοχή ακριβώς σε αυτό που κάποιος ενδιαφερόταν να αποκρύψει ακόμα και 40 χρόνια μετά - ενω εαν οι 11 λέξεις δε λογοκρίνοταν, μόνο υποθέσεις θα μπορούσαν να γίνουν για το ποιές είναι αυτές.

Υποθέσεις που όντως έγιναν, και μπορείτε να τις διαβάσετε ψάχνοντας στο Google για "11  words pentagon papers".

Οσο για τους Βιετναμέζους, σήμερα θέλουν όλοι να γίνουν Αμερικανάκια. Θα πρέπει κάποια στιγμή να ρωτήσω κάποιον απο τους Βιετναμέζους φίλους μου εδω πέρα τι ακριβώς τους οδήγησε σε τέτοια εθελοτυφλία υπέρ αυτών που, όσων δεν έσφαζαν, τούς έκαναν τη ζωή κόλαση επι 30 χρόνια...