Πες το με ένα ποίημα - Ενώ εις την οδόν έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί.

Κωνσταντίνος Καβάφης –  Kοσμοπολίτης κυριολεκτικά από τα γεννοφάσκια του, αφού οι οικογενειακές του ρίζες απλώνονταν από την Kωνσταντινούπολη στην Aλεξάνδρεια και από την Tραπεζούντα στο Λονδίνο -αλλά και τη Xίο, την Tεργέστη, τη Bενετία και τη Bιέννη-, που η διεθνής απήχηση της ποίησής του, πιστοποιείται από τις πολλαπλές μεταφράσεις του έργου του σε ξένες γλώσσες, κάτι που,βέβαια,δεν θα ξένιζε διόλου τον ίδιον.

Πόσο επίκαιρα συνεχίζουν να είναι τα ποιήματα του Μεγάλου Ποιητή 
σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται.
Τα μέλλοντα γνωρίζουν οι θεοί,
πλήρεις και μόνοι κάτοχοι πάντων των φώτων.
Εκ των μελλόντων οι σοφοί τα προσερχόμενα
αντιλαμβάνονται. Η ακοή
αυτών κάποτε εν ώραις σοβαρών σπουδών
ταράττεται. Η μυστική βοή
τούς έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων.
Και την προσέχουν ευλαβείς. Ενώ εις την οδόν
έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί.
έξω, ουδέν ακούουν οι λαοί.
το ποίημα αυτό έχει γραφτεί το 1915
Eίναι, το ξέρω, δύσκολο ν’ αξιολογείς το σημερινό μολύβι σαν χθεσινό χρυσάφι και όμως αν θέλεις να κρίνεις αντικειμενικά (θέλω να πω να ’ρθείς στη θέση ενός μεγαλοαστού την εποχή που οι μεγαλοαστοί αντί να παίζουν κουμ-καν, δημιουργούσανε την Eλλάδα) πρέπει να το πράξεις? 
Oδυσσέας Eλύτης, «Aναφορά στον Aνδρέα Eμπειρίκο»
Θεοί μεν γαρ μελλόντων, άνθρωποι δε γιγνομένων,
Φιλόστρατος, Τα ες τον Τυανέα Aπολλώνιον, VΙΙΙ, 7
Οι άνθρωποι γνωρίζουν τα γινόμενα.
Ενώ εις την οδόν
Κωνσταντίνος Καβάφης
photo: the school of Athens του Raphael
H συρρίκνωση του Eλληνισμού μετά την επικράτηση των εθνικισμών –δεν το συνειδητοποιήσαμε ποτέ όσο έπρεπε– μας αποστέρησε από τον τρόπο να βλέπουμε τα πράγματα με την ανοιχτωσύνη εκείνη και την ισχύ που διέθετε το ίδιο μας το γλωσσικό όργανο σε μια μεγάλη έκταση του πολιτισμένου τότε κόσμου. 
Aπ’ αυτή την άποψη, όσο περίεργο και αν φαίνεται, ο πριν από τους δύο παγκόσμιους πολέμους υπήκοος του μικροσκοπικού τούτου κράτους, ανάσαινε τον αέρα μιας περίπου αυτοκρατορίας. 
Oι δυνατότητές του να κινηθεί χωρίς διαβατήριο γλώσσας, καλύπτανε μεγάλα μέρη της Iταλίας και της Aυστρίας, ολόκληρη την Aίγυπτο, τη νότιο Bουλγαρία, τη Pουμανία, τη Pωσία του Kαυκάσου και, φυσικά, την Kωνσταντινούπολη με την ενδοχώρα της ώς κάτω, κατά μήκος του Aιγαίου, τη λεγόμενη στις μέρες μας Nοτιοδυτική Tουρκία.
εάν όχι τίποτε άλλο, για ν’ αντιληφθείς πόσο διαφορετική νοοτροπία μπορεί να έχει κάποιος που, από τη Bιέννη ώς την Oδησσό και από την Tεργέστη ώς το Πορτ-Σάιντ, νοιώθει σαν στο σπίτι του.

kavafis.gr

Ο Αϊνστάιν ήταν μια ιδιοφυΐα της φυσικής,αλλά δεν ήταν άγιος

Ο Αϊνστάιν ,όπως όλοι γνωρίζουμε,ήταν μια ιδιοφυΐα της φυσικής,αλλά ήταν και αυτός άνθρωπος και δεν ήταν άγιος.
Τα ημερολόγια του ταξιδιού στην Ασία αποκαλύπτουν μια «συγκλονιστική» ξενοφοβία
Τα ημερολόγιά του,τα οποία φύλαγε ο επιστήμονας, δείχνουν προκατειλημμένες συμπεριφορές απέναντι στους ανθρώπους που γνώρισε ενώ ταξιδεύουν στην Ασία

Η ανθρωπιστική φήμη του Albert Einstein ταιριάζει σχεδόν με το επιστημονικό του μέγεθος. Από τη δεκαετία του 1930, ο ίδιος καταγγέλλει έντονα τον ρατσισμό.
Χαρακτηριστικά έλεγε πως  “ο ρατσισμός μια ασθένεια λευκών ανθρώπων, και σαν εβραίος εγώ, ίσως μπορώ να καταλάβω και να συνειδητοποιήσω πως αισθάνονται οι άνθρωποι που είναι θύματα διακρίσεων”
Τα ημερολόγια ,λοιπόν, δημοσιεύτηκαν και περιγράφουν λεπτομερώς την περιήγησή του Albert Einstein στην Ασία τη δεκαετία του 1920.
Μέσα από αυτά εξάγεται η θεωρία περί των ρατσιστικών στάσεων του επιστήμονα απέναντι των ανθρώπων που συνάντησε  στα ταξίδια του, ιδιαίτερα των Κινέζων.
Και είναι ιδιαίτερα συγκλονιστικό να μαθαίνουμε τα σχόλια που έκανε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του αυτού στην Ασία τη δεκαετία του 1920.
Περιγράφει τους Κινέζους ως “εργατικούς, βρωμιάρηδες και αργόστροφους.Δουλεύουν σαν άλογα, δεν δίνουν ποτέ την εντύπωση του συνειδητού πόνου. 
Ένα ιδιόμορφο έθνος που μοιάζει με αγέλη,συχνά μοιάζουν περισσότερο με αυτοματοποιημένα συστήματα παρά με ανθρώπους”.
Περιγράφει ακόμα τον τρόπο με τον οποίο τρώνε σχολιάζοντας ότι, όταν τρώνε, “κάθονται στις φτέρνες τους όπως κάνουν οι Ευρωπαίοι όταν θέλουν να ανακουφίσουν τις ανάγκες τους στα φυλλώδη δάση.
Όλα αυτά συμβαίνουν ήσυχα και γελοία. 
Ακόμα και τα παιδιά είναι αδηφάγα,άψυχα και μοιάζουν κουτά”
Και αφήνει να εννοηθεί πως οι Κινέζοι αποτελούν δημογραφική απειλή,καθώς  έχουν “πληθώρα απογόνων και θα ήταν κρίμα αν αυτοί οι Κινέζοι αντικαταστήσουν όλες τις άλλες φυλές.Απλά και μόνο η σκέψη είναι απίστευτα θλιβερή”.
Σε άλλο σημείο του ημερολογίου,όπως λέει ο Rosenkranz,σημειώνει ο lbert Einstein “Παρατήρησα πόσο μικρή διαφορά υπάρχει μεταξύ των ανδρών και γυναικών. Δεν καταλαβαίνω τι είδους μοιραία έλξη διαθέτουν οι κινέζες, οι οποίες παγιδεύουν τους άνδρες σε τέτοιο βαθμό που δεν είναι σε θέση να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και ούτε να αντισταθούν στον πειρασμό να τεκνοποιήσουν μαζί τους”
Στο Κολόμπο της Κεϋλάνης, ο Albert Einstein  γράφει πώς οι ντόπιοι “ζουν μέσα σε μεγάλη και απίστευτη βρωμιά και αξιοσημείωτη δυσοσμία,κάνουν λίγα και χρειάζονται λίγα. 
Ο απλός οικονομικός κύκλος της ζωής.”
Οι αντιλήψεις του Αϊνστάιν για τους Ιάπωνες που συνάντησε είναι, αντιθέτως, πιο θετικές: 
“Οι Ιάπωνες είναι ανεπιτήδευτοι, διακριτικοί, αξιοπρεπείς, πολύ ελκυστικοί.
Είναι καθαρές ψυχές, κάτι που δεν βρίσκεις πουθενά αλλού μεταξύ των ανθρώπων.
Θα έπρεπε να αγαπάμε και να θαυμάζουμε αυτή τη χώρα, παρά το ότι οι πνευματικές ανάγκες αυτού του λαού φαίνεται να είναι πιο αδύναμες από τις καλλιτεχνικές τους λόγω φυσικής προδιάθεσης”
Ο Ze’ev Rosenkranz, ανώτερος συντάκτης και βοηθός διευθυντής του προγράμματος Einstein Papers στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας, δήλωσε: 
“Νομίζω ότι πολλά σχόλια φαντάζουν αρκετά δυσάρεστα – ειδικά αυτά που αναφέρονται στους Κινέζους”
“Έρχονται σε αντίθεση με την δημόσια εικόνα του μεγάλου ανθρωπιστή. 
Νομίζω ότι είναι πολύ σοκαριστικό όταν τα συγκρίνουμε με άλλες δημόσιες δηλώσεις του. 
Βέβαια αυτά τα ημερολόγια δεν σκόπευε να τα δημοσιεύσει”.
Ο Rosenkranz είναι αυτός που επεξεργάστηκε και μετέφρασε τα ημερολόγια του φυσικού τα οποία μόλις κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά ως ανεξάρτητος τόμος.
Οι αποκαλύψεις αυτές έχουν προκαλέσει σύγχυση διεθνώς, καθώς ο Αϊνστάιν και οι δηλώσεις του έχουν αποτελέσει κατά καιρούς ανθρωπιστικά σλόγκαν και σύμβολα εδώ και χρόνια.
Στην εισαγωγή του, ο Rosenkranz γράφει πώς είναι σημαντικό να διερευνηθεί πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος και επιστήμονας σαν τον Αϊνστάιν, η ανθρωπιστική εικόνα του οποίου χρησιμοποιήθηκε κάποτε για μια εκστρατεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, να έχει γράψει ξενοφοβικά σχόλια για τους λαούς που γνώρισε.
“Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση φαίνεται πολύ σημαντική για τον σημερινό κόσμο, όπου το μίσος του άλλου είναι τόσο ασταθές σε τόσα πολλά μέρη του κόσμου.
Φαίνεται ότι ακόμη και ο Αϊνστάιν μερικές φορές δυσκολευόταν πολύ να αναγνωρίσει τον εαυτό του στο πρόσωπο του άλλου”
theguardian.com
ntina

Η γλώσσα που μιλάμε αλλάζει την αντίληψή μας για το χρόνο

Η γλώσσα που μιλάμε αλλάζει την αντίληψή μας για το χρόνο.
Ο χρόνος είναι σχετικός
Οι γλωσσικές διαφορές, σύμφωνα με δημοσιευμένη μελέτη στην Εφημερίδα της Πειραματικής Ψυχολογίας,επηρεάζουν στην πραγματικότητα την αντίληψή μας για το πέρασμα του χρόνου.
Η γλώσσα έχει τόσο ισχυρό αποτέλεσμα που μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο βιώνουμε χρόνο, επισημαίνουν οι ερυνητές.
Ο καθηγητής Πάνος Αθανασόπουλος, γλωσσολόγος από το Πανεπιστήμιο του Lancaster και ο καθηγητής Emanuel Bylund, γλωσσολόγος από το Πανεπιστήμιο Stellenbosch και το Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, έχουν ανακαλύψει ότι οι άνθρωποι που μιλούν δύο γλώσσες σκέφτονται τον χρόνο διαφορετικά ανάλογα με το γλωσσικό πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούνται.
Το να μαθαίνουμε ξένες γλώσσες κάνει καλό, λένε οι επιστήμονες οι οποίοι μελέτησαν την εγκεφαλική λειτουργία ατόμων που μιλούν περισσότερες από μία γλώσσες. 
Όπως διαπίστωσαν, εκτός των άλλων χαρακτηριστικών των δίγλωσσων ανθρώπων, μπορούν να αντιλαμβάνονται τον χρόνο διαφορετικά.
Τα συμπεράσματα της κοινής έρευνας των Πανεπιστημίων δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Journal of Experimental Psychology».
Συχνά οι άνθρωποι που μιλούν περισσότερες από μία γλώσσες προκαλούν στους γύρω τους ερωτήματα του τύπου: 
Σε ποια γλώσσα σκέφτονται; Μπορούν να αλλάξουν γλώσσα ομιλίας στη μέση μιας φράσης; 
Μπορούν να ονειρεύονται σε όλες τις γλώσσες που μιλούν;
Σύμφωνα με την έρευνα των γλωσσολόγων καθηγητών Emanuel Bylund και Πάνου Αθανασόπουλου, όλα τα παραπάνω ερωτήματα έχουν σημασία διότι όταν κάποιος μιλά δύο γλώσσες (σουηδικά και ισπανικά, για παράδειγμα) μπορεί να βιώνει τον χρόνο με διαφορετικό τρόπο από τους ανθρώπους που μιλούν μόνο μία γλώσσα.
Δηλαδή αντιλαμβάνονται τον χρόνο και τη διάρκεια των γεγονότων βάσει του γλωσσικού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο αυτά περιγράφονται.
Ειδικά όσοι είναι δίγλωσσοι, μπορούν τόσο συνειδητά όσο και ασυνείδητα να πηγαίνουν από τη μία γλώσσα στην άλλη και να σκέπτονται μέσα σε αυτές.
Κάθε γλώσσα αναφέρεται στον χρόνο διαφορετικά και τον περιγράφει διαφορετικά.
Για παράδειγμα,οι Σουηδοί και οι Άγγλοι, τείνουν να σκέφτονται το χρόνο από την άποψη της απόστασης.
Οι Ισπανοί και Έλληνες, από την άλλη πλευρά, τείνουν να σκέφτονται τον χρόνο από την άποψη του όγκου.
Taking a short break, λένε οι αγγλόφωνοι, το οποίο σε κατά λέξη μετάφραση σημαίνει: κάνω ένα κοντό διάλειμμα.
Οι ισπανόφωνοι όμως λένε «tomamos una pequeña pausa», δηλαδή: κάνω ένα μικρό διάλειμμα.
Οι ερευνητές κάλεσαν ανθρώπους με μητρική γλώσσα τη σουηδική, αλλά που μιλούν επίσης ισπανικά, να εκτιμήσουν πόσος χρόνος πέρασε ενόσω παρακολουθούσαν μια γραμμή να μεγαλώνει στην οθόνη ενός υπολογιστή ή ένα δοχείο να γεμίζει.
Τους είπαν επίσης να χρησιμοποιήσουν πότε την ισπανική λέξη για τη διάρκεια (duración) και τη σουηδική αντίστοιχή της (tid).
Όταν τους προέτρεπαν στα ισπανικά, οι δίγλωσσοι έκαναν εκτιμήσεις του χρόνου βάσει του δοχείου που γέμιζε, ενώ όταν τους μιλούσαν στα σουηδικά, άλλαζα συμπεριφορά και μετρούσαν τον χρόνο με μετρικές αποστάσεις και βάσει της γραμμής που μεγάλωνε.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Πάνο Αθανασόπουλο, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η γλώσσα διατρέχει τις αισθήσεις και τα συναισθήματά μας, αλλά και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα περισσότερο από όσο μπορούμε να αντιληφθούμε.
«Το γεγονός ότι οι δίγλωσσοι μετρούν τον χρόνο, χωρίς να προσπαθούν και χωρίς να το συνειδητοποιούν, διαφορετικά, ανάλογα με τη γλώσσα, είναι ένα ακόμη στοιχείο που προστίθεται σε εκείνα που αποδεικνύουν την ευκολία με την οποία η γλώσσα εισέρχεται ασυνείδητα στις βασικές μας αισθήσεις, ακόμη και τα συναισθήματά μας, την οπτική μας αντίληψη, και πλέον και τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο», τόνισε.
Και ο καθηγητής Emanuel Bylund διευκρινίζει:
Υπάρχει μια έκφραση, μάλλον Πολωνικής προέλευσης, που λέει ότι αν μάθεις μια νέα γλώσσα κερδίζεις μια νέα ψυχή.
Ο Bylund, ο οποίος μιλά τρεις γλώσσες, δεν φτάνει μέχρι εκεί. 
Ωστόσο σημειώνει  ότι “Αν μιλάμε δύο γλώσσες, τότε μπορούμε να κατανοούμε και να εισερχόμαστε σε  δυο διαφορετικές απόψεις του κόσμου ταυτόχρονα και μπορούμε ευέλικτα να κινούμαστε ανάμεσά τους.
Ως δίγλωσσοι ομιλητές, μπορούμε να έχουμε  δύο διαφορετικές αντιλήψεις του χρόνου. Αυτό είναι συναρπαστικό.”
Σύμφωνα πάλι με τον Πάνο Αθανασόπουλο, τα στοιχεία δείχνουν ότι όσοι μιλούν περισσότερες από μία γλώσσες «είναι πιο ευέλικτοι στη σκέψη» συγκριτικά με όσους μιλούν μία μόνο γλώσσα.
«Υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία ότι η κινητικότητα του εγκεφάλου μεταξύ διαφορετικών γλωσσών σε καθημερινή βάση αυξάνει την ικανότητα της μάθησης, της υλοποίησης πολλών και διαφορετικών εργασιών και, σε μακροπρόθεσμο επίπεδο, βελτιώνει την πνευματική μας υγεία», επισήμανε.

efsyn.gr
αναφορές:
ncbi.nlm.nih.gov
popsci.com
www.sciencedaily.com
www.weforum.org

Μαύρη σοκολάτα: Η κατανάλωσή της μειώνει το στρες και τη φλεγμονή

Μαύρη σοκολάτα,με 70% περιεκτικότητα σε κακάο,και πως η κατανάλωσή της μειώνει το στρες και τη φλεγμονή
Τα ευρήματα από νέες μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας μειώνει το στρες και τη φλεγμονή, βελτιώνοντας παράλληλα τη μνήμη, την ανοσία και τη διάθεση.
Νέα έρευνα δείχνει ότι μπορεί να υπάρξουν οφέλη για την υγεία από την κατανάλωση ορισμένων τύπων μαύρης σοκολάτας. 
Τα ευρήματα από δύο μελέτες που παρουσιάστηκαν στην ετήσια συνάντηση της Experimental Biology 2018 στο Σαν Ντιέγκο δείχνουν ότι η κατανάλωση μαύρης σοκολάτας με υψηλή περιεκτικότητα σε κακάο,70% περιεκτικότητα σε κακάο και 30% βιολογική ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο, έχει θετικές επιδράσεις στο άγχος, τη διάθεση, τη μνήμη και την ανοσία ενάντια στις ασθένειες . 
Ενώ είναι γνωστό ότι το κακάο είναι μια σημαντική πηγή φλαβονοειδών,αυτή είναι η πρώτη φορά που το αποτέλεσμα έχει μελετηθεί σε ανθρώπους ώστε να προσδιοριστεί πώς μπορεί να υποστηρίξει τη γνωστική, ενδοκρινική και καρδιαγγειακή υγεία.
Κύριος ερευνητής και στις δύο μελέτες ήταν ο DrPH Lee Berk
“Για χρόνια, εξετάσαμε την επίδραση της μαύρης σοκολάτας στις νευρολογικές λειτουργίες από την άποψη της περιεκτικότητας σε ζάχαρη”, δήλωσε ο Berk .
 “Αυτή είναι η πρώτη φορά που εξετάσαμε τον αντίκτυπο μεγάλων ποσοτήτων κακάου σε δόσεις τόσο μικρές όσο η περιεκτικότητα στις κανονικές σοκολάτες.
Η έρευνα έδειξε πως όσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωση του κακάο στη σοκολάτα,τόσο μεγαλύτερη είναι η θετική επίδραση στη γνώση, στη μνήμη, στη διάθεση, στην ανοσία,στην καρδια και σε άλλες διεργασίες του ανθρώπινου οργανισμού».
Τα φλαβονοειδή που βρίσκονται στο κακάο είναι εξαιρετικά ισχυρά αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη μέσα, με γνωστούς μηχανισμούς άκρως επωφελείς για τον εγκέφαλο και την καρδιαγγειακή υγεία.
Η μαύρη σοκολάτα,με 70% περιεκτικότητα σε κακάο,επηρεάζει την έκφραση του ανθρώπινου γονιδιώματος.Το κακάο ρυθμίζει την κυτταρική ανοσοαπόκριση, τη νευρική σηματοδότηση και την αισθητηριακή αντίληψη.Συμβάλει στην υγεία του εγκεφάλου: Βελτίωση της νευροπλαστικότητας, του νευρικού συγχρονισμού, 
της γνωστικής επεξεργασίας, της μάθησης, της μνήμης, της ανάκλησης,στάδιο της μνήμης, και  “η μαύρη σοκολάτα είναι το βάλσαμο της ψυχής, ένα φάρμακο που μπορεί να τονώσει το πνεύμα και την ψυχή” και μας δίνει μια ιδέα για αυτό το ιδιαίτερο είδος διαλογισμού,όταν τη γευόμαστε.
Ο DrPH Lee Berk  δήλωσε ότι οι μελέτες απαιτούν περαιτέρω διερεύνηση, ειδικά για τον προσδιορισμό της σημασίας αυτών των επιδράσεων για τα ανοσοκύτταρα και τον εγκέφαλο σε μεγαλύτερους πληθυσμούς μελέτης. 
Περαιτέρω έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη για την επεξεργασία των μηχανισμών που μπορεί να εμπλέκονται στη σχέση αιτίου-αποτελέσματος,εγκεφάλου-συμπεριφοράς με κακάο σε αυτή την υψηλή συγκέντρωση.
κείμενο και επιμέλεια κειμένου: ntina
αναφορές και πηγές:
sciencedaily.com