Ηλίας Βενέζης, και η νέα έκδοση του βιβλίου του «Το Νούμερο 31328»

Ο Ηλίας Βενέζης το 1925
Το πατρικό του Ηλία Βενέζη στο Αϊβαλί πριν από την καταστροφή.

Το «Νούμερο 31328», η προσωπική μαρτυρία του Ηλία Βενέζη από τα Τάγματα Εργασίας το 1922 και η δραματική πορεία στην Ανατολή μαζί με άλλους 3.000 Αϊβαλιώτες, είναι όχι μόνο ένα από τα κορυφαία αντιπολεμικά βιβλία αλλά και «η διαμαρτυρία ενός παιδιού», όπως έλεγε ο Βενέζης.

Ξαναδιαβάζοντας το «Νούμερο 31328» του Ηλία Βενέζη, έρχεται μπροστά η σκέψη για τη βασική παιδεία της ελληνικής λογοτεχνίας.
Για τις «βάσεις».
Και είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη η πολιτική των εκδόσεων «Εστία» να επανεκδίδουν σταδιακά, σε σχήμα τσέπης και σε μονοτονικό, κάποια από αυτά τα λογοτεχνικά έργα που μεγάλωσαν γενιές, και που όταν τα ξαναδιαβάσεις σήμερα καταλαβαίνεις γιατί.
Καταλαβαίνεις την ανάγκη να διαβάζονται.

Το «Νούμερο 31328», η προσωπική μαρτυρία του Ηλία Βενέζη από τα Τάγματα Εργασίας το 1922 και η δραματική πορεία στην Ανατολή μαζί με άλλους 3.000 Αϊβαλιώτες, είναι όχι μόνο ένα από τα κορυφαία αντιπολεμικά βιβλία (συγκρίσιμο με τη «Ζωή εν Τάφω» του Μυριβήλη, που αναφέρεται στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο) αλλά και «η διαμαρτυρία ενός παιδιού», όπως έλεγε ο Βενέζης.
Η νέα έκδοση από την «Εστία», με ένα συγκινητικό νεανικό πορτρέτο του Βενέζη στο εξώφυλλο, περιλαμβάνει το εξαιρετικό επίμετρο του ιστορικού Σωτήρη Μετεβελή, ο οποίος μας δίνει το δοκίμιο «Το τέλος του μικρασιατικού ελληνισμού (1908-1923)», μία πολυεπίπεδη και πυκνή ανάλυση για την έξοδο των ελληνικών πληθυσμών.
«Αποφάσισα να γράψω ένα κείμενο καθαρά ιστορικό, το οποίο θα αποτελούσε μια μικρή εισαγωγή στα τελευταία χρόνια του μικρασιατικού ελληνισμού, με έμφαση στους διωγμούς, καθώς είχα παρατηρήσει σε συζητήσεις ότι πολύς κόσμος αγνοούσε και τα βασικά», λέει ο Σωτήρης Μετεβελής, ο οποίος επιμελήθηκε και το γλωσσάριο.

«Οσα λέγονται μέσα στο βιβλίο είναι αληθή (το ίδιο ισχύει και για πολλά χωρία από τη “Γαλήνη” και την “Αιολική Γη”), και γι’ αυτό χρησιμοποίησα και μερικά αποσπάσματα για να δείξω αυτήν τη στενή σχέση λογοτεχνίας και ιστορίας.
Αυτό που ήθελα επίσης να επισημάνω είναι ότι ο μικρασιατικός ελληνισμός δεν αποτελούσε ένα σώμα και ότι το 1922 δεν ήρθε έτσι ξαφνικά ούτε ήταν μόνο απότοκο του Α΄ Παγκοσμίου, των συνεδρίων ειρήνης και βέβαια της μικρασιατικής εκστρατείας.
Ηταν η κατάληξη μιας εθνικιστικής πολιτικής που είχε ήδη ξεκινήσει από το 1908, με τραγικές συνέπειες για τον ελληνισμό, αλλά και φυσικά για τις υπόλοιπες μειονότητες της οθωμανικής αυτοκρατορίας.
Σε αυτό το πλαίσιο έβαλα και μια ενδεικτική βιβλιογραφία, για να βοηθήσω κάποιον που θα ήθελε να εντρυφήσει λίγο περισσότερο».

Ο Ηλίας Βενέζης ήταν ένας από τους ελάχιστους διασωθέντες από την απάνθρωπη εμπειρία των Ταγμάτων Εργασίας.
Ηταν 18 ετών.
Οσα εξιστορεί, τα έγραψε σε πρώτη μορφή σχεδόν αμέσως (1924) και ξαναδούλεψε το χειρόγραφο το 1931, όταν το βιβλίο κυκλοφόρησε.
Πάλεψε πολύ για να το ξαναπιάσει στα χέρια του, τον βασάνιζε η επαφή με όσα είχε καταγράψει. Οσα αφηγείται, θα μείνουν στη μνήμη χιλιάδων αναγνωστών και όσα τρομερά διαδραματίζονται δεν κορυφώνονται σε αισθήματα μίσους αλλά στην ανάγκη να ζήσει κανείς χωρίς την επανάληψη ανάλογων τραγωδιών.
Ο Βενέζης δίνει στο «Νούμερο» πολλούς και αξέχαστους ήρωες, όπως τον φίλο και συμμαθητή Αργύρη, που στα 18 του χρόνια λιντσάρεται αναίτια από τον όχλο.
Για τον Αργύρη και τον «κάθε Αργύρη», το «Νούμερο» πρέπει να διαβάζεται.
πηγή του άρθρου:kathimerini.gr

galatsinews:togalatsi.blogspot.gr