Η Θεσσαλονίκη εκείνα τα χρόνια ήταν η πρωτεύουσα του καπνού.
Μια βασίλισσα που είχε στη δούλεψή της χιλιάδες ανθρώπους.
Και, προς Θεού, μόνο καλή δεν ήταν η δουλειά.
Ήταν κουραστική και βρόμικη.
Μια βασίλισσα που είχε στη δούλεψή της χιλιάδες ανθρώπους.
Και, προς Θεού, μόνο καλή δεν ήταν η δουλειά.
Ήταν κουραστική και βρόμικη.
Οι συνθήκες ήταν άθλιες.
Θυμάμαι πως, όταν φεύγαμε από το εργοστάσιο, ήμασταν τόσο βρόμικοι, που δεν σταματούσε ούτε το αστικό λεωφορείο να μας πάρει.
Οι αναμνήσεις των καπνεργατών της δεκαετίας του ʼ80 στη Θεσσαλονίκη κρύβουν το άρωμα του καπνού που τύλιγε την πόλη, κάποιοι λένε πως θυμούνται τη μυρωδιά του καπνού πάνω στους ανθρώπους της Σταυρούπολης και που σε κάποια σημεία της το μυρίζει κανείς ακόμα.
Ένα άρωμα που είναι συνδεδεμένο με τα χρόνια της νιότης πολλών ανθρώπων εκείνων των χρόνων και πολλοί από αυτούς θα το χαρακτήριζαν περισσότερο ως βρώμα παρά ως άρωμα.
Θυμάμαι πως, όταν φεύγαμε από το εργοστάσιο, ήμασταν τόσο βρόμικοι, που δεν σταματούσε ούτε το αστικό λεωφορείο να μας πάρει.
Οι αναμνήσεις των καπνεργατών της δεκαετίας του ʼ80 στη Θεσσαλονίκη κρύβουν το άρωμα του καπνού που τύλιγε την πόλη, κάποιοι λένε πως θυμούνται τη μυρωδιά του καπνού πάνω στους ανθρώπους της Σταυρούπολης και που σε κάποια σημεία της το μυρίζει κανείς ακόμα.
Ένα άρωμα που είναι συνδεδεμένο με τα χρόνια της νιότης πολλών ανθρώπων εκείνων των χρόνων και πολλοί από αυτούς θα το χαρακτήριζαν περισσότερο ως βρώμα παρά ως άρωμα.
Ένα άρωμα που είναι συνδεμένο με την ιστορία της Θεσσαλονίκης, καθώς τα 50 και πλέον καπνομάγαζα, οι γνωστές καπναποθήκες, αποτέλεσαν σημείο αναφοράς για την πόλη από την εμφάνιση του καπνεμπορίου, που τοποθετείται γύρω στο 1870.
Η μυρωδιά του καπνού ήταν έντονη έως το 1990, αφού στη συνέχεια άρχισε να χάνεται λόγω της κατασκευής νέων κτιρίων με διαφορετική, πιο σύγχρονη τεχνολογία, αλλάζοντας, όπως ήταν αναμενόμενο, τα δεδομένα στο εμπόριο.
Στα καπνομάγαζα εργαζόταν αρκετός κόσμος στα καπνά.
Με μέσον.
Όσο γλαφυρό κι αν ακούγεται, κατά βάση έπρεπε να έχεις πολιτικό μέσον για να δουλέψεις στα καπνά.
Και αντοχές, μεγάλες αντοχές στη βρώμα.
Ήταν καλή όμως δουλειά για όσους άντεχαν, εποχιακή εργασία με ένσημα και σταθερό ταμείο ανεργίας το χειμώνα, σε μια εποχή που ελάχιστοι εργοδότες κολλούσαν ένσημα στους εργάτες τους.
Καπνεργάτες για χρόνια στα καπνά της Θεσσαλονίκης εξιστορούν:
Η μυρωδιά του καπνού ήταν έντονη έως το 1990, αφού στη συνέχεια άρχισε να χάνεται λόγω της κατασκευής νέων κτιρίων με διαφορετική, πιο σύγχρονη τεχνολογία, αλλάζοντας, όπως ήταν αναμενόμενο, τα δεδομένα στο εμπόριο.
Στα καπνομάγαζα εργαζόταν αρκετός κόσμος στα καπνά.
Με μέσον.
Όσο γλαφυρό κι αν ακούγεται, κατά βάση έπρεπε να έχεις πολιτικό μέσον για να δουλέψεις στα καπνά.
Και αντοχές, μεγάλες αντοχές στη βρώμα.
Ήταν καλή όμως δουλειά για όσους άντεχαν, εποχιακή εργασία με ένσημα και σταθερό ταμείο ανεργίας το χειμώνα, σε μια εποχή που ελάχιστοι εργοδότες κολλούσαν ένσημα στους εργάτες τους.
Καπνεργάτες για χρόνια στα καπνά της Θεσσαλονίκης εξιστορούν:
"Ήμουν
εργάτρια από το 1982 έως και τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1990.
Καλή δουλειά και σταθερή, για όποιον είχε ανάγκη να δουλέψει.
Καλή δουλειά και σταθερή, για όποιον είχε ανάγκη να δουλέψει.
Εποχική, βέβαια, γιατί
δουλεύαμε από τον Μάιο μέχρι και τον Οκτώβριο.
Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τις άθλιες συνθήκες εργασίας.
Κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει τις άθλιες συνθήκες εργασίας.
Βρομιά, υγρασία και
ανυπόφορη ζέστη.
Εγώ και πολλές ακόμα γυναίκες την είχαμε μεγάλη ;omvw ανάγκη τη δουλειά, που όπως και σήμερα που οι δουλειές είναι λίγες και ο καθένας δίνει μάχη για μια θέση εργασίας, τα καπνομάγαζα ήταν μια δουλειά όπως πολλές άλλες.
Όταν φεύγαμε για να πάμε στο σπίτι, δεν σταματούσε ούτε το λεωφορείο της γραμμής να μας πάρει.
Όσο για ταξί, ούτε λόγος"
Εγώ και πολλές ακόμα γυναίκες την είχαμε μεγάλη ;omvw ανάγκη τη δουλειά, που όπως και σήμερα που οι δουλειές είναι λίγες και ο καθένας δίνει μάχη για μια θέση εργασίας, τα καπνομάγαζα ήταν μια δουλειά όπως πολλές άλλες.
Ο κόσμος άντεχε αν πληρωνόταν και άντεξαν χιλιάδες άνθρωποι εκείνα τα χρόνια
Δεν
θα ξεχάσω όμως την κούραση που ήταν πολύ μεγάλη, αλλά μεγαλύτερη ήταν η βρομιά.Όταν φεύγαμε για να πάμε στο σπίτι, δεν σταματούσε ούτε το λεωφορείο της γραμμής να μας πάρει.
Όσο για ταξί, ούτε λόγος"
Από τη δεκαετία του 1980 μέχρι και τα πρώτα χρόνια του ʼ90 στη Θεσσαλονίκη δούλευαν περισσότεροι από 17.000 άνθρωποι στα καπνομάγαζα.
Το 80% ήταν γυναίκες.
Η δουλειά ήταν εποχική, κι αυτό βόλευε τις γυναίκες που τους υπόλοιπους μήνες αφιερώνονταν στην οικογένεια και στα παιδιά.
Το 80% ήταν γυναίκες.
Η δουλειά ήταν εποχική, κι αυτό βόλευε τις γυναίκες που τους υπόλοιπους μήνες αφιερώνονταν στην οικογένεια και στα παιδιά.
Εξάλλου, όπως θυμούνται πολλές καπνεργάτριες, το διάστημα που τα καπνομάγαζα ήταν κλειστά, την περίοδο του χειμώνα, το ταμείο ανεργίας ήταν σταθερή... αξία, σε μια εποχή μάλιστα που ελάχιστοι εργοδότες κολλούσαν ένσημα στους εργάτες.
Πολλές γυναίκες δεν άντεχαν τη δουλειά λόγω των αντιξοοτήτων και της ανυπόφορης βρομιάς και δυσοσμίας, ωστόσο οι περισσότερες ήταν αναγκασμένες να την κάνουν.
Δεν ξέραμε άλλη δουλειά.
Σήμερα, η εικόνα των καπνομάγαζων, τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη, έχει ξεθωριάσει.
Πολλές γυναίκες δεν άντεχαν τη δουλειά λόγω των αντιξοοτήτων και της ανυπόφορης βρομιάς και δυσοσμίας, ωστόσο οι περισσότερες ήταν αναγκασμένες να την κάνουν.
Δεν ξέραμε άλλη δουλειά.
Σήμερα, η εικόνα των καπνομάγαζων, τουλάχιστον στη Θεσσαλονίκη, έχει ξεθωριάσει.
Τα καπνομάγαζα μετά το 1990 άρχισαν να κλείνουν ένα ένα.
Πολύς κόσμος έχασε τη δουλειά του.
Κάποιοι για να συμπληρώσουν τα ένσημα πηγαινοερχόντουσαν καθημερινά σε καπνομάγαζα εκτός Θεσσαλονίκης.
Και μοιραία άλλαξαν χρήση.
Άλλα στεγάζουν ξενοδοχεία και άλλα διοικητικές υπηρεσίες.
Και μοιραία άλλαξαν χρήση.
Άλλα στεγάζουν ξενοδοχεία και άλλα διοικητικές υπηρεσίες.
Δεν παύουν όμως, δικαίως να απαιτούν μια θέση στην ιστορία της Θεσσαλόνικης και κατ’ επέκταση στην ιστορία της Σταυρούπολης, όπου ακόμα στέκουν σαν θεριά, διότι μέσα από αυτά, μια – κατά βάση - αγράμματη γενιά μεγάλωσε και μόρφωσε τα παιδιά της με την ελπίδα ενός καλύτερου αύριο.
Στο τέλος της δεκαετίας του 1950, παρ' ότι ο καπνός κάλυπτε μόλις το 5% της συνολικής καλλιεργούμενης έκτασης στην Ελλάδα, συντηρούσε 200.000 οικογένειες, προσφέροντας πρόσθετη απασχόληση σε ακόμη 40.000 ανθρώπους.Επίσης το 1954 οι εξαγωγές καπνού κάλυπταν το ήμισυ των εσόδων από όλες τις εξαγωγές της χώρας.
Χάρτης Θεσσαλονίκης 17ος αιώνας – Piri Reis
Ένας εικαστικά πανέμορφος χάρτης της Θεσσαλονίκης που βλέπουμε στο flickr από το Walters Art Museum Illuminated Manuscripts.
Ο χάρτης βασίστηκε στον αρχικό χάρτη του Piri Reis του 1525 για τον Sultan Süleyman I.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου