Δευτέρα 12 Αυγούστου 2024

Fred Hoyle: ο επιστήμονας που επινόησε την ονομασία Big Bang, για να διακωμωδήσει τη θεωρία της Big Bang/Μεγάλης Έκρηξης και που η αυθάδειά του, του κόστισε το βραβείο Νόμπελ

"Οι λέξεις είναι σαν τα καμάκια, μόλις μπουν μέσα, είναι πολύ δύσκολο να τις βγάλεις". 
Ο Fred Hoyle, 80 ετών τότε, αναφερόταν στον όρο Big Bang/Μεγάλη Έκρηξη, τον οποίο είχε επινοήσει ο ίδιος στις 28 Μαρτίου 1949 σε μια ραδιοφωνική εκπομπή του BBC, το κείμενο της οποίας δημοσιεύθηκε το 1950. 
Ο Sir Fred Hoyle δεν χρησιμοποίησε τον όρο για να περιγράψει μια θεωρία, αλλά για να διακωμωδήσει τη μικρή κοινότητα των κοσμολόγων που πίστευαν ότι το Σύμπαν είχε μια βίαιη αρχή-
Ο Sir Fred Hoyle, γεννήθηκε στις 24 Ιουνίου 1915, Bingley, στο
Yorkshire στην Αγγλία, πρωτοπόρος επιστήμονα, 
μαθηματικός, 
αστρονόμος, 
κοσμολόγος,
συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας και ένας από τους μεγαλύτερους αστροφυσικούς του 20ού αιώνα, περισσότερο γνωστός ως ο κύριος υποστηρικτής και υπερασπιστής της θεωρίας της "σταθερής κατάστασης του σύμπαντος", την αντίπαλη θεωρία της Big Bang, που υποστηρίζει ότι το σύμπαν διαστέλλεται αιωνίως και ότι η ύλη δημιουργείται συνεχώς για να διατηρεί σταθερή τη μέση πυκνότητά της στο διάστημα, έτσι παρέμεινε και παραμένει σταθερό, χωρίς καμία απολύτως αλλαγή στην αιωνιότητα. 
Η ιδέα ήταν ιδιαίτερα λαμπρή - το Σύμπαν είναι ομογενές, το ίδιο δηλαδή σε κάθε σημείο του και ισοτροπικό, φαίνεται δηλαδή το ίδιο από όλες τις κατευθύνσεις, παραμένοντας το ίδιο όλες τις ώρες.
Και παρατηρούμε λοιπόν μια ονομασία-Big Bang- που ειπώθηκε για να διακωμωδήσει μια θεωρία, μέχρι τη δεκαετία του 1980  εδραιώθηκε σταθερά στη λογοτεχνία και στον κοινό λόγο. 
Η φράση έχει υιοθετηθεί σε πολλές γλώσσες εκτός από τα αγγλικά, συμπεριλαμβανομένων των γαλλικών-théorie du Big Bang, 
των Ιταλικών-teoria del Big Bang και των Σουηδικών-Big Bang teorin.
Οι Γερμανοί έχουν κατασκευάσει τη δική τους εκδοχή, το Urknall, που σημαίνει το αρχικό bang, μια λέξη που είναι κοντά στην ολλανδική oerknal. 
Οι μεταγενέστερες προσπάθειες να αντικατασταθεί ο όρος του Hoyle με εναλλακτικά και πιο κατάλληλα ονόματα απέτυχαν παταγωδώς.
"Για να πετύχει κανείς οτιδήποτε πραγματικά αξιόλογο στην έρευνα, είναι απαραίτητο να πάει ενάντια στις απόψεις των συναδέλφων του. Για να το κάνεις αυτό με επιτυχία, χωρίς απλώς να γίνεσαι τρελός, απαιτείται λεπτή κρίση, ειδικά σε μακροπρόθεσμα ζητήματα που δεν μπορούν να διευθετηθούν γρήγορα". Fred Hoyle
Και γιατί δεν πήρε ο Fred Hoyle ποτέ το βραβείο Νόμπελ;
Γιατί κατηγορήθηκε, αυτός ο ευφυέστατος και ιδιοφυής επιστήμονας -εμμέσως πλην σαφώς- για αγένεια,
αυθάδεια,
αλαζονεία και περιφρόνηση και όπως χαρακτηριστικά είχε πει ο βιογράφος του Simon Mitton "ήταν τόσο επικριτικός με την επιτροπή που φαντάζομαι ότι κάποιος εκεί απλά πήρε ένα μεγάλο στυλό και διέγραψε το όνομά του από τη λίστα εκείνων που εξετάζονταν για μελλοντικά βραβεία"
Και αναφερόταν ο Simon Mitton στην επιστολή που είχε στείλει ο Fred Hoyle στην επιτροπή της Σουηδικής Ακαδημίας του βραβείου Nobel, για την περίπτωση του Antony Hewish.
Το 1974, ο Βρετανός ραδιοαστρονόμος Antony Hewish είχε βραβευτεί με Nobel για την ανακάλυψη του πρώτου pulsar - ενός περιστρεφόμενου αστέρα νετρονίων. 
Όμως η μαθήτριά του, η Jocelyn Bell Burnell, δεν είχε αναγνωριστεί, παρά το γεγονός ότι εκείνη ήταν η πρώτη που παρατήρησε την αστρική ραδιοπηγή που αργότερα διαπιστώθηκε ότι ήταν pulsar.
Ο Fred Hoyle κατηγόρησε τότε τον Antony Hewish  ότι έκλεψε τα δεδομένα της, μια παρατήρηση που έγινε πρωτοσέλιδο σε όλο τον κόσμο και άφησε τον Fred Hoyle αντιμέτωπο με μήνυση για συκοφαντική δυσφήμιση. 
Έτσι, έγραψε μια υποτιμητική- κατ' αυτούς- επιστολή στους Times, κατηγορώντας την επιτροπή του βραβείου Νόμπελ για το λάθος της.
Και ο επιστήμονας που είχε αναπτύξει, μεταξύ άλλων, την ιδέα της πυρηνοσύνθεσης ως βασικό συστατικό της θεωρίας της σταθερής κατάστασης, που έλεγε πως, μέσα στα αστέρια, κάτω από κολοσσιαίες πιέσεις και θερμοκρασίες, πυρήνες υδρογόνου συντήχθηκαν για να σχηματίσουν πυρήνες ηλίου και που στη συνέχεια οι πυρήνες ηλίου συνδυάστηκαν για να σχηματίσουν βηρύλλιο και ούτω καθεξής έως ότου δημιουργήθηκαν άνθρακας, 
οξυγόνο, 
σίδηρος, 
πυρίτιο και άλλα βαριά στοιχεία, είχε κάνει και πολλά άλλα ατοπήματα, πάντα κατ΄αυτούς, όπως το ότι υποστήριζε πως τα υπολείμματα του αρχαιοπτέρυξ, το απολίθωμα του Βρετανικού Μουσείου που καταδεικνύει την πρώιμη σχέση μεταξύ δεινοσαύρων και πτηνών - ήταν ψεύτικο. 
Τέτοιες αντιλήψεις έπεφταν άσχημα στους επιστημονικούς κύκλους!
              κείμενο και επιμέλεια κειμένου:ntina
https://www.nature.com/articles/d41586-024-00894-z

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου