Παγκόσμιο ενδιαφέρον για το νησί «πυραμίδα» του Αιγαίου. Χτίστηκε και οχυρώθηκε με πέτρα 1.000 χρόνια πριν από τις Μυκήνες.

Παγκόσμιο ενδιαφέρον για το νησί «πυραμίδα» του Αιγαίου.Χτίστηκε και οχυρώθηκε με πέτρα 1.000 χρόνια πριν από τις Μυκήνες.Οι έρευνες του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ αποκαλύπτουν μεταλλουργικά εργαστήρια και υπόγεια τούνελ... 

Νέα ευρήματα έρχονται στο φως για το νησάκι Δασκαλιό που βρίσκεται δίπλα στην Κέρο και προκαλούν παγκόσμιο θαυμασμό.Το νησί που συνδέθηκε με μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας στον κόσμο, φαίνεται οτι κρύβει πολλά ακόμα μυστικά και ειδικά στο σημείο αποκαλύφθηκε προϊστορικός οικισμός.Τα νέα ευρήματα εκθειάζουν με δημοσιεύματά τους οι βρετανικές εφημερίδες.

Το Δασκαλιό βρίσκεται απέναντι από το ακρωτήριο Κάβος της Κέρου, όπου τη δεκαετία του ’60 έγινε μια τεράστια λαθρανασκαφή.
Τις επόμενες δεκαετίες οι αρχαιολογικές έρευνες στο νησάκι έφεραν στο φως  υπολείμματα ενός αρχαίου οικισμού.
Συγκεκριμένα εντοπίστηκε ένα ορθογώνιο κτίριο, το οποίο χρονολογούνταν την ίδια περίοδο με τα ευρήματα στον Κάβο.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγους κατά την προϊστορική περίοδο η Κέρος συνδεόταν με το Δασκαλιό με μια λωρίδα στεριάς, η οποία τα σύγχρονα χρόνια βυθίστηκε και χάθηκε.
Μετά τους αρχαιοκαπήλους έγιναν οργανωμένες ανασκαφές από αρχαιολόγους  Φ. Ζαφειροπούλου και Κ. Τσάκο και ήρθαν στο φως επιπλέον μαρμάρινα θραύσματα ειδωλίων, ένας τάφος που περιείχε αγγεία και ένα ολόκληρο μαρμάρινο ειδώλιο.
Ετσι επιβεβαιώθηκε ότι η έρημη σήμερα Κέρος αποτελούσε σημαντικό κέντρο μαρμαρογλυπτικής των Κυκλάδων κατά τη 3η χιλιετία π. Χ.
Ο αρχαιολόγος και διδάκτορας του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, σερ Κόλιν Ρένφριου, που βρέθηκε στο νησί ως φοιτητής τη δεκαετία του ’60, πραγματοποίησε επιπλέον ανασκαφές.
Από τότε δεν έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να λύσει τον γρίφο γιατί οι αρχαίοι επισκέπτονταν το σημείο και έκαναν τελετές στις οποίες άφηναν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια.

Η «πυραμίδα» του Δασκαλιού

Τα αποτελέσματα της επίμονης προσπάθειας του Κόλιν Ρέμφριου και των συνεργατών του στην Ελλάδα, δημοσιεύτηκε πρόσφατα και τα ευρήματα δείχνουν  ότι το Δασκαλιό  την 3η χιλιετία π.Χ υπήρξε σημαντικό σημείο στην καρδιά των Κυκλάδων.
Οι νέες ανασκαφές έφεραν στο φως υπόγεια τούνελ και στοιχεία εξελιγμένης μεταλλοτεχνίας.
Όπως παρατήρησαν οι επιστήμονες, το Δασκαλιό είναι καλυμμένο από πέτρινες κατασκευές.
Ο καθηγητής Ρένφριου πιστεύει ότι αποτελούσε ένα φυσικό λιμάνι της Κέρου, με θέα στο βόρειο, νότιο και δυτικό Αιγαίο.
Το Δασκαλιό  είχε ένα φυσικό σχήμα πυραμίδας που με την ανθρώπινη παρέμβαση ενισχύθηκε από  μια σειρά πέτρινων τειχών που το έκαναν να μοιάζει με βαθμιδωτή πυραμίδα.
Οι επίπεδες επιφάνειες σχηματίστηκαν με πέτρα που μεταφέρθηκαν από την γειτονική Νάξο.
Οι αρχαιολόγοι του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ και από το Ινστιτούτο της Κύπρου υπολογίζουν ότι εισήχθησαν περισσότεροι από  1.000 τόνοι πέτρας από τη Νάξο και πως μεγάλο μέρος του νησιού έχει χτιστεί προϊστορικά δίνοντας την εντύπωση ενός μνημείου που βγαίνει από τη θάλασσα.

Ο Ρένφριου σημειώνει ότι οι έρευνες δίνουν μια νέα εικόνα για την αρχιτεκτονική και τη μετακίνηση των πληθυσμών.

Καθώς γίνονταν οι ανασκαφές στα χαμηλότερα επίπεδα οι αρχαιολόγοι εντόπισαν την πολυπλοκότητα ενός πολιτισμού που άκμασε 1.000 χρόνια πριν ανεγερθούν τα διάσημα παλάτια των Μυκηναίων.
Κάτω από τις σκάλες και μέσα στα τοιχώματα εντοπίστηκαν εξελιγμένα συστήματα αποχέτευσης που ήταν πολύπλευρα και μελετημένα με κάθε λεπτομέρεια.
Προς το παρόν δεν έχουν ανακαλύψει αν χρησιμοιούνταν για τη διαχείριση του καθαρού νερού ή για αποχέτευση.

Η αρχαιολόγος Εύη Μαργαρίτη από το Κυπριακό Ινστιτούτο ανέφερε ότι το Δασκαλιό έδωσε σημαντικά στοιχεία σχετικά με την παραγωγή ελιάς και σταφυλιού στο Αιγαίο την 3η χιλιετία π.Χ.
Για τον λόγο αυτό επικεντρώθηκαν στην ανάλυση του χώματος που έφεραν στο φως καμένους σπόρους, φυτολίθους (φυτικά υπολείμματα που διατηρούνται ως πυριτία), καμένα ξύλα ή οστά ζώων και ψαριών.
Η κ. Μαργαρίτη επισήμανε, ότι τα υπολείμματα τροφής αποδεικνύουν ότι «η Κέρος δεν ήταν αυτοσυντηρούμενη, αλλά έκανε εισαγωγές τροφίμων από άλλες περιοχές που θα  οδηγήσει σε νέα στοιχεία σχετικά με την ανταλλαγή τροφίμων».
Ένα ακόμη σημαντικό στοιχείο που έχουν βρει είναι η ανάπτυξη της μεταλλουργίας που αποτελούσε σημαντική «τεχνολογία» της εποχής.
Οι κάτοικοι του Δασκαλιού ήταν καταρτισμένοι μεταλλουργοί και επειδή στην Κέρο δεν υπάρχουν πηγές μεταλλευμάτων πιθανολογείται ότι οι πρώτες ύλες εισήχθησαν από άλλα νησιά των Κυκλάδων ή από την Ηπειρωτική χώρα.
Η τήξη των μετάλλων και η χύτευση  γινόταν στα κτίρια του Δασκαλιού.
Οι νέες ανασκαφές έφεραν στο φως δύο νέα κτίρια μεταλλουργίας γεμάτα υπολείμματα μεταλλουργίας.
Μάλιστα σε ένα από τα δύο δωμάτια βρέθηκε ένας μολύβδινος μύλος με ένα καλούπι που χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή μαχαιριών από χαλκό και δεκάδες κεραμικά θραύσματα.
Όπως αναφέρει ο επικεφαλής της ανασκαφής Michael Boyd του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, «οι ανακαλύψεις αυτές συνδέονται με την προσπάθεια αστικοποίησης τη συγκεκριμένη εποχή».
Στο Δασκαλιό βλέπουμε την αρχή της αστικοποίησης,  την εντατικοποίηση της βιοτεχνίας, της γεωργικής παραγωγής, την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής και τη σταδιακή ενσωμάτωση των τελετουργικών πτυχών του ιερού στο πλαίσιο της λειτουργίας του χώρου»....

Ο θησαυρός της Κέρου και η μεγάλη λεηλασία των αρχαιοκαπήλων στο ιερό νησί των Κυκλάδων στα Κουφονήσια.Πως άρπαξαν τα περίφημα μαρμάρινα ειδώλια, τα οποία αργότερα εντοπίστηκαν σε μουσεία του εξωτερικού και επώνυμες ιδιωτικές συλλογές... 

Με τον όρο «Θησαυρός της Κέρου» αποκαλούνται τα δεκάδες μαρμάρινα αρχαία γλυπτά που κλάπηκαν από το ακατοίκητο νησί της Κέρου απέναντι από τα Κουφονήσια των Κυκλάδων, τον περασμένο αιώνα.Από τη δεκαετία του ‘50 και μετά οι αρχαιοκάπηλοι έσκαβαν συστηματικά στη θέση Κάβος και άρπαξαν αναρίθμητες αρχαιότητες.Ανάμεσά τους ήταν πολλά μαρμάρινα ειδώλια, τα οποία αποτελούν κορυφαία δημιουργήματα γλυπτικής του Κυκλαδίτικου πολιτισμού.

Τα κλεμμένα γλυπτά διοχετεύτηκαν παράνομα στην διεθνή αγορά και κατέληξαν σε ιδιωτικές συλλογές και σε μουσεία.

Η λαθρανασκαφή της Κέρου αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας στον κόσμο.... 

Οι αρχαιολόγοι στην Κέρο... 
Οι αρχαιολόγοι πληροφορήθηκαν για την αρπαγή του πλούτου που πραγματοποιούταν για μεγάλο διάστημα στο νησάκι των Κυκλάδων και τον Σεπτέμβριο του ’63 ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας, που διακρίθηκε για την δουλειά του στην Σαντορίνη, πήγε στην Κέρο.
Οι αρχαιοκάπηλοι όμως και τα ευρήματα που είχαν ανακαλύψει είχαν εξαφανιστεί…...
Η εικόνα που αντίκρισε ο Ντούμας ήταν απογοητευτική.
Ολόκληρη η δυτική πλευρά του νησιού ήταν σκαμμένη μέχρι τη θάλασσα.
Οι αρχαιολόγοι πραγματοποίησαν ανασκαφές στη λεηλατημένη περιοχή και ανακάλυψαν επιπλέον θραύσματα από ειδώλια και μαρμάρινα αντικείμενα.
Ο διακεκριμένος αρχαιολόγος ερεύνησε επιπλέον το νησί Δασκαλιό που βρίσκεται κοντά από το ακρωτήριο Κάβος και ανακάλυψε ένα ορθογώνιο κτίριο το οποίο χρονολογούνταν την ίδια περίοδο με τα ευρήματα στον Κάβο.
Εκεί βρέθηκαν υπολείμματα ενός αρχαίου οικισμού.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Ντούμα κατά την προϊστορική περίοδο η Κέρος συνδεόταν με το Δασκαλιό με μια λωρίδα στεριάς.
Το 1966 έως το 1967 πραγματοποιήθηκαν επιπλέον ανασκαφές από τους αρχαιολόγους Φ. Ζαφειροπούλου και Κ. Τσάκο και ανακαλύφτηκαν επιπλέον μαρμάρινα θραύσματα ειδωλίων, ένας τάφος που περιείχε αγγεία και ένα ολόκληρο μαρμάρινο ειδώλιο....
Κέρος
Για χρόνια οι αρχαιολόγοι είχαν προβληματιστεί σχετικά με τον ρόλο του νησιού τα αρχαία χρόνια.
Ο αρχαιολόγος Χρίστος Ντούμας είχε συμπεράνει ότι στη θέση Κάβος που έδρασαν οι αρχαιοκάπηλοι λειτουργούσε νεκροταφείο που πιθανόν καταστράφηκε από κάποια φυσική καταστροφή.
Το νεκροταφείο άνηκε στον οικισμό Δασκαλιό, ο οποίος αποτελούσε σημαντικό εμπορικό λιμάνι της αρχαιότητας.
Σύμφωνα με την Φ. Ζαφειροπούλου, η οποία ανακάλυψε ανάμεσα στα ευρήματα πολλά μαρμάρινα αντικείμενα, η Κέρος αποτελούσε σημαντικό κέντρο μαρμαρογλυπτικής των Κυκλάδων κατά τη 3η χιλιετία π. Χ...
Τη δεκαετία του ’70 διατυπώθηκε η άποψη ότι η περιοχή Κάβος ήταν ένας αποθέτης που σχετιζόταν με τελετουργίες προς τιμήν των νεκρών.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο και διδάκτορα του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, Κόλιν Ρένφριου, που βρέθηκε στο νησί τη δεκαετία του ’60 και πραγματοποίησε επιπλέον ανασκαφές το 2006, τα ειδώλια ήταν ήδη σπασμένα από την αρχαιότητα.
Με αυτή τη διαπίστωση έλυσε ένα ακόμη μεγάλο μυστήριο της Κέρου.
Όπως ανέφερε, οι δημιουργοί τους κατέστρεφαν τα γλυπτά κατά τη διάρκεια κάποιας τελετουργίας, τα μετέφεραν από τις Κυκλάδες στην Κέρο και τα εναπόθεταν στον Κάβο, που αποτελούσε την περίοδο εκείνη ένα μεγάλο ιερό.
Η άποψη του Ρένφριου είναι η επικρατέστερη σχετικά με τη λειτουργία του Κάβου και επιβεβαιώνει τις παλαιότερες θεωρίες ότι το νησί ήταν μέρος μεγάλης λατρευτικής σημασίας για τους Κυκλαδίτες....
Ο επαναπατρισμός του «θησαυρού της Κέρου»
Τη δεκαετία του ’80 η P. Getz-Preziosi-Gentle εισήγαγε τον όρο «θησαυρός της Κέρου» και ερεύνησε την κατάληξη των κλεμμένων αντικειμένων του νησιού. Σύμφωνα με την ίδια ο θησαυρός αποτελούνταν από 350 ειδώλια εκ των οποίων τα δώδεκα ήταν ολόκληρα ενώ τα υπόλοιπα ήταν θραύσματα.
Τα κλεμμένα ειδώλια εντοπίστηκαν σε επώνυμες ιδιωτικές συλλογές και σε δημοπρασίες μεγάλων οίκων του εξωτερικού την δεκαετία του ’90.
Μερικά είχαν πωληθεί από τους αρχαιοκάπηλους σε μουσεία των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Αυστραλίας.
Το μεγαλύτερο μέρος των κλεμμένων ειδωλίων της Κέρου άνηκαν στην χήρα του Καθηγητή Έρλενμαγιερ, που ήταν κάτοχος μιας πλούσιας συλλογής αρχαιοτήτων....
Τη δεκαετία του ’90 η χήρα αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή από αρχαιότητες που είχε στην κατοχή της η οποία αποτελούταν από 110 θραύσματα του «θησαυρού της Κέρου».
Η εκποίηση της συλλoγής πραγματοποιήθηκε σε δημοπρασίες του οίκου Sotheby’s στο Λονδίνο και στη Νέα Υόρκη.
Το ίδρυμα Ν.Π. Γουλανδρή και η Εμπορική Τράπεζα κατάφεραν να αποκτήσουν μετά από πολλές δημοπρασίες συνολικά 81 θραύσματα, τα οποία στεγάζονται σήμερα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης....
πηγή του άρθρου:mixanitouxronou.gr