[...] η τέχνη αποτελεί για τον Αντόρνο έναν αυτόνομο χώρο και τα έργα της εκφράζουν μια κριτική αρνητικότητα σε σχέση με την κοινωνία που τα παράγει.
Μόνο η ενσωμάτωση αυτής της αρνητικότητας που δίνει στο έργο έναν ριζοσπαστικό και συχνά βίαιο χαρακτήρα τού επιτρέπει να είναι αυθεντικό.
Σε μια εποχή που η επικοινωνία αποτελεί έννοια η οποία καλύπτει σχεδόν κάθε δραστηριότητα, ο Adorno μάς θυμίζει ότι η μόνη νόμιμη επικοινωνία στον "διοικούμενο κόσμο" είναι εκείνη που προκύπτει από την άρνηση πρόσληψης και μεταφοράς των αξιών του.
Ωστόσο το έργο τέχνης δεν εξαντλείται σε αυτή την, απαραίτητη παρ' όλα αυτά, αρνητικότητά του.
Ταυτόχρονα οφείλει να δείχνει και τα σημάδια μιας ειρηνευμένης εποχής, χωρίς το ίδιο ποτέ να ειρηνεύει, μιας εποχής που ο κόσμος θα έχει γίνει ανθρωπότητα: "χωρίς την προοπτική της ειρήνης η τέχνη θα ήταν τόσο αναληθής όσο και όταν θέλει να παρουσιάσει τη συμφιλίωση ως ήδη πραγματοποιημένη".
Με αυτόν τον τρόπο το έργο τέχνης, εξ ορισμού προϊόν κοινωνικής εργασίας, επαναπροσεγγίζει την κοινωνία και, καταγράφοντας τον συσσωρευμένο πόνο της, δίνει στον άνθρωπο τη δυνατότητα του στοχασμού.
(Νίκος Δασκαλοθανάσης, Το Βήμα, 8/7/2001)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου