Δουλειά, οικογένεια, λογαριασμοί, υποχρεώσεις… η καθημερινότητα πολλές φορές μοιάζει με έναν ατελείωτο διάδρομο.
Αρκετοί κουραζόμαστε υπερβολικά, ενώ γνωρίζουμε ότι η συνεχής πίεση δεν έχει καλές επιδράσεις στην υγεία μας.
Ωστόσο, συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε την ίδια ρουτίνα, οδηγούμενοι από την λανθασμένη αντίληψη ότι το στρες είναι μόνο για τους αδύνατους.
Η αντίληψη αυτή δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα.
Το φυσικό και ψυχολογικό στρες αποτελούν μείζονα αίτια μίας σύγχρονης επιδημίας που έχει συνδεθεί με κάθε πάθηση από καρδιακή νόσο, κατάθλιψη και χρόνιο πόνο μέχρι νευροεκφυλιστικές παθήσεις.
Η επιδημία αυτή είναι η φλεγμονή.
Μέχρι προσφάτως, γνωρίζαμε ελάχιστα για τον τρόπο με τον οποίο μία προστατευτική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού παρεκκλίνει της φυσιολογικής λειτουργίας της.
Επίσης, οι πληροφορίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού ήταν εξίσου περιορισμένες.
Σήμερα, ωστόσο, νέα δεδομένα έρχονται στο φως για τους μηχανισμούς της φλεγμονής, τη σύνδεση μεταξύ σώματος και εγκεφάλου, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να την περιορίσουμε.
Τα νέα, αυτά, στοιχεία οδηγούν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που μας επιτρέπουν να σβήσουμε τη συνεχή αυτή φλόγα, όχι αποτρέποντας την εμφάνισή της, αλλά περιορίζοντάς την όταν δεν είναι πλέον απαραίτητη.
Οι θεραπείες αυτές θα προσφέρουν ανακούφιση σε εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως που πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, άσθμα και κοιλιοκάκη.
Η διαχείριση της φλεγμονής θα προσφέρει τρόπους να αποτρέψουμε τις βλάβες που προκαλεί η καθημερινότητα στη μακροχρόνια υγεία.
Η φλεγμονή αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού.
Χωρίς αυτή, θα κινδυνεύαμε από κάθε παθογόνο που εισέρχεται στο σώμα.
Όταν οι προστατευτικοί φραγμοί του σώματος διαρρυγνύονται λόγω ενός τραυματισμού ή μίας λοίμωξης, η τυπική φλεγμονώδης απόκριση προκαλεί ερυθρότητα, κάυσο, οίδημα και άλγος.
Αρχικά, τα κύτταρα που έχουν υποστεί βλάβες εκκρίνουν χημικά γνωστά ως κυτοκίνες, τα οποία αυξάνουν τη ροή του αίματος στην πληγείσα περιοχή και σηματοδοτούν στον υπόλοιπο οργανισμό να προετοιμαστεί για «μάχη».
Ο καύσος είναι αποτέλεσμα της αυξημένης ροής του αίματος, η ερυθρότητα αποτέλεσμα της αγγειοδιαστολής η οποία φέρνει το αίμα πιο κοντά στο δέρμα ενώ το οίδημα είναι αποτέλεσμα αύξησης της διαπερατότητας των αγγείων γεγονός που επιτρέπει τη διαρροή υγρών και λευκών αιμοσφαιρίων από αυτά.
Τα κύτταρα αυτά στη συνέχεια επιτίθενται και καταστρέφουν τα παθογόνα.
Τέλος, καθαρίζουν τα υπολείματα της «μάχης».
Η πρώτη, αυτή, απόκριση έχει διαφορετικές μορφές, ανάλογα με το σημείο του σώματος που νοσεί.
Σε ένα διάστρεμμα του αστραγάλου, για παράδειγμα, δημιουργείται οίδημα στην άρθρωση, ανεβαίνει η θερμοκρασία της και υπάρχει απώλεια της κινητικότητας.
Αρκετοί κουραζόμαστε υπερβολικά, ενώ γνωρίζουμε ότι η συνεχής πίεση δεν έχει καλές επιδράσεις στην υγεία μας.
Ωστόσο, συνεχίζουμε να επαναλαμβάνουμε την ίδια ρουτίνα, οδηγούμενοι από την λανθασμένη αντίληψη ότι το στρες είναι μόνο για τους αδύνατους.
Η αντίληψη αυτή δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την πραγματικότητα.
Το φυσικό και ψυχολογικό στρες αποτελούν μείζονα αίτια μίας σύγχρονης επιδημίας που έχει συνδεθεί με κάθε πάθηση από καρδιακή νόσο, κατάθλιψη και χρόνιο πόνο μέχρι νευροεκφυλιστικές παθήσεις.
Η επιδημία αυτή είναι η φλεγμονή.
Μέχρι προσφάτως, γνωρίζαμε ελάχιστα για τον τρόπο με τον οποίο μία προστατευτική ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού παρεκκλίνει της φυσιολογικής λειτουργίας της.
Επίσης, οι πληροφορίες για την αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού ήταν εξίσου περιορισμένες.
Σήμερα, ωστόσο, νέα δεδομένα έρχονται στο φως για τους μηχανισμούς της φλεγμονής, τη σύνδεση μεταξύ σώματος και εγκεφάλου, καθώς και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να την περιορίσουμε.
Τα νέα, αυτά, στοιχεία οδηγούν στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που μας επιτρέπουν να σβήσουμε τη συνεχή αυτή φλόγα, όχι αποτρέποντας την εμφάνισή της, αλλά περιορίζοντάς την όταν δεν είναι πλέον απαραίτητη.
Οι θεραπείες αυτές θα προσφέρουν ανακούφιση σε εκατομμύρια ασθενείς παγκοσμίως που πάσχουν από χρόνιες φλεγμονώδεις νόσους, όπως ρευματοειδή αρθρίτιδα, άσθμα και κοιλιοκάκη.
Η διαχείριση της φλεγμονής θα προσφέρει τρόπους να αποτρέψουμε τις βλάβες που προκαλεί η καθημερινότητα στη μακροχρόνια υγεία.
Η φλεγμονή αποτελεί την πρώτη γραμμή άμυνας του οργανισμού.
Χωρίς αυτή, θα κινδυνεύαμε από κάθε παθογόνο που εισέρχεται στο σώμα.
Όταν οι προστατευτικοί φραγμοί του σώματος διαρρυγνύονται λόγω ενός τραυματισμού ή μίας λοίμωξης, η τυπική φλεγμονώδης απόκριση προκαλεί ερυθρότητα, κάυσο, οίδημα και άλγος.
Αρχικά, τα κύτταρα που έχουν υποστεί βλάβες εκκρίνουν χημικά γνωστά ως κυτοκίνες, τα οποία αυξάνουν τη ροή του αίματος στην πληγείσα περιοχή και σηματοδοτούν στον υπόλοιπο οργανισμό να προετοιμαστεί για «μάχη».
Ο καύσος είναι αποτέλεσμα της αυξημένης ροής του αίματος, η ερυθρότητα αποτέλεσμα της αγγειοδιαστολής η οποία φέρνει το αίμα πιο κοντά στο δέρμα ενώ το οίδημα είναι αποτέλεσμα αύξησης της διαπερατότητας των αγγείων γεγονός που επιτρέπει τη διαρροή υγρών και λευκών αιμοσφαιρίων από αυτά.
Τα κύτταρα αυτά στη συνέχεια επιτίθενται και καταστρέφουν τα παθογόνα.
Τέλος, καθαρίζουν τα υπολείματα της «μάχης».
Η πρώτη, αυτή, απόκριση έχει διαφορετικές μορφές, ανάλογα με το σημείο του σώματος που νοσεί.
Σε ένα διάστρεμμα του αστραγάλου, για παράδειγμα, δημιουργείται οίδημα στην άρθρωση, ανεβαίνει η θερμοκρασία της και υπάρχει απώλεια της κινητικότητας.
Στο κοινό κρυολόγημα, τα αγγεία των αεραγωγών διαστέλλονται, προκαλώντας φραγμό στη μύτη.
Παράλληλα οι φλεγμονώδεις ισταμίνες επιτείνουν την έκκριση φλέγματος η οποία με τη σειρά της προκαλεί βήχα και φτέρνισμα.
Στη γρίπη, εκτός από τα παραπάνω, η φλεγμονή εξαπλώνεται στον οργανισμό προκαλώντας μυαλγίες και αρθραλγίες.
Στο σύνολο της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου, η οξεία φλεγμονή λειτουργούσε ορθώς.
Παρουσιαζόταν όταν ο οργανισμός αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα, το αντιμετώπιζε και στη συνέχεια υποχωρούσε όταν ο κίνδυνος είχε παρέλθει.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ωστόσο, έχει διαταράξει αυτή την εύθραυστη ισορροπία.
Η παχυσαρκία, το στρες, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η κακή διατροφή και η γήρανση δημιουργούν μία γενικευμένη φλεγμονή που δεν περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο ιστό και διατηρεί το σώμα σε μία κατάσταση ετοιμότητας για μία απειλή που δεν υλοποιείται ποτέ.
Η διαρκής αυτή φλεγμονή συνήθως δεν προκαλεί άμεσα προβλήματα, ωστόσο αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικών νόσων, από καρδιακή νόσο μέχρι διαβήτη τύπου 2 και νευροεκφυλιστικές νόσους.
Το στρες αποτελεί σοβαρό αιτιολογικό παράγοντα του φαινομένου αυτού.
Η ορμόνη νοραδρεναλίνη, που απελευθερώνεται εν αναμονή μίας καταστάσεως «ζωής ή θανάτου», προκαλεί την ίδια σειρά αντιδράσεων με μία λοίμωξη ή ένα τραυματισμό.
Το στρες στα παλαιότερα χρόνια είχε μικρή διάρκεια, ωστόσο σήμερα αρκετοί από εμάς έχουμε μία βόμβα έτοιμη να εκραγεί σε μορφή χρόνιας φλεγμονής που προκαλείται από το στρες.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η χρόνια ήπια φλεγμονή αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στη σύνδεση του στρες με τη νοσηρότητα.
Για παράδειγμα, η μακροχρόνια φροντίδα ενός συγγενικού προσώπου με βαριά χρόνια νόσο σε συνδυασμό με το άγχος της καθημερινότητας αυξάνει τους δείκτες φλεγμονής σε κατά τα άλλα υγιή άτομα.
Η παχυσαρκία αποτελεί έναν ακόμα παράγοντα που επιτείνει τη φλεγμονή.
Η μικρή ποσότητα λίπους στο σώμα είναι όχι μόνο υγιεινή, αλλά και απαραίτητη για τη ρύθμιση τόσο του ανοσοποιητικού συστήματος, όσο και της όρεξης, της διάθεσης και του μεταβολισμού.
Όταν, ωστόσο, το ποσοστό σωματικού λίπους ξεπεράσει το 25-30%, η ισορροπία αυτή διαταρράσεται.
Το σωματικό λίπος αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες φλεγμονωδών κυτοκινών και, αν αυτό διηθεί διάφορα όργανα, απελευθερώνει τις τελευταίες σε αυτά, προκαλώντας συνεχή, ήπια φλεγμονή.
Το περιττό λίπος σε μεγάλες ποσότητες θεωρείται σήμερα φλεγμονώδης ιστός.
Η, πλούσια σε ζάχαρη, διατροφή των ημερών μας μπορεί να οδηγήσει σε παθήσεις των ούλων.
Οι παθήσεις αυτές έχει διαπιστωθεί ότι ωθούν τον οργανισμό σε μία κατάσταση φλεγμονής που έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.
Το λίπος που εναποτίθεται στις αρτηρίες αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την καρδιακή ανακοπή και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όσο περισσότερο παραμένουν οι παραπάνω παράγοντες κινδύνου, αυξάνεται η πιθανότητα να προκληθούν προβλήματα από την συνεχή φλεγμονή.
Αυτά μπορεί να είναι σχετικά ήπια, όπως η παρατεταμένη διάρκεια του κρυολογήματος, με την ανοσολογική απόκριση να διατηρείται περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται.
Μπορεί, ωστόσο, να είναι ακόμα και απειλητικά για τη ζωή.
Μία πρόσφατη έρευνα με σχεδόν 300 άτομα διαπίστωσε ότι η φλεγμονή συνδέεται άμεσα με τα πρώιμα στάδια της καρδιακής νόσου.
Στα 3 χρόνια της έρευνας, παρατηρήθηκε ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα άγχους είχαν τόσο αυξημένους δείκτες φλεγμονής (πχ. CRP), όσο και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Φαίνεται ότι όταν υπάρχουν αυξημένα επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων στην κυκλοφορία, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προσκολληθούν στις λιπώδες πλάκες των αρτηριών, προκαλώντας έτσι αυξημένο κίνδυνο να συσσωρευτούν εκεί και να προκαλέσουν διάρρηξη των τελευταίων.
Αυτό οδηγεί σε αιμορραγία του τοιχώματος των αγγείων και σχηματισμό θρόμβου, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η χρόνια φλεγμονή αυξάνει επίσης τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Αρκετά ψυχολογικά συμπτώματα που συνδέονται με τη φλεγμονή (κόπωση, αίσθημα αδιαθεσίας και απώλεια της όρεξης) ομοιάζουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Αρκετοί ερευνητές σήμερα υποπτεύονται ότι η χρόνια φλεγμονή ενοχοποιείται για πολλά περιστατικά κατάθλιψης αλλά και άλλων ψυχιατρικών νόσων.
Τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, το γεγονός ότι δεν είναι αποτελεσματικά σε αρκετά περιστατικά κατάθλιψης που είναι φλεγμονώδους αιτιολογίας.
Ο στόχος, επομένως, σήμερα είναι να διατηρηθούν οι ευεργετικές δράσεις της οξείας φλεγμονής χωρίς όμως αυτή να γίνεται χρόνια.
Προσφάτως, μία ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι η φλεγμονή έχει ένα «διακόπτη».
Μέχρι τότε, πιστεύαμε ότι η φλεγμονή προοδευτικά υποχωρούσε καθώς μειωνόταν ο αριθμός των ανοσιακών κυττάρων που εκκρίνουν κυτοκίνες.
Στην πραγματικότητα, τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα, τα λευκά αιμοσφαίρια που είναι υπεύθυνα για την έναρξη της φλεγμονής, αλλάζουν τη δράση τους μετά την ενεργοποίηση της τελευταίας και απελευθερώνουν ένα δεύτερο είδος χημικών που λέγονται ρεσολβίνες.
Αυτές απομακρύνουν τις εναπομείνουσες κυτοκίνες και «καθαρίζουν» τα απόβλητα.
Ο χαλασμένος διακόπτης
Το γεγονός αυτό έκανε τους ερευνητές να αναρωτηθούν αν η χρόνια φλεγμονή δεν προκαλείται από την μεγάλη ένταση του σήματος έναρξης, αλλά από διαταραχή του διακόπτη απενεργοποίησης.
Τα επόμενα χρόνια, η έρευνα επικεντρώθηκε στις ρεσολβίνες.
Οι ερευνητές προσπάθησαν να απομονώσουν και να αναπαράξουν τις δράσεις τους.
Ένας παράγοντας που δυσχεραίνει την έρευνα αυτή είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να διαχωριστεί η οξεία φλεγμονή (για παράδειγμα από ένα τραυματισμό ή ένα κρυολόγημα) από την πιο επικίνδυνη χρόνια ήπια φλεγμονή.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι κυτοκίνες και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος βρίσκονται στο σώμα και φυσιολογικά, επομένως οποιοδήποτε δείγμα αίματος ή ιστού μπορεί να φαίνεται ότι φλεγμαίνει χωρίς αυτό να είναι αληθές.
Τα επίπεδα των ρεσολβινών του αίματος ίσως είναι ένας καλύτερος δείκτης. Παρατηρήθηκε ότι οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 έχουν υψηλότερα επίπεδα κυτοκινών στην κυκλοφορία του αίματος και χαμηλότερα επίπεδα ρεσολβινών. Το εύρημα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί τα λευκά αιμοσφαίρια που ενεργοποιούν τη φλεγμονή πρέπει επίσης να εκκρίνουν ρεσολβίνες για τον τερματισμό της.
Επομένως, η αναντίστοιχη αύξηση των κυτοκινών σε σχέση με τις ρεσολβίνες αποτελεί ένδειξη χρόνιας φλεγμονής και διαταραχή του διακόπτη απενεργοποίησης.
Ήδη έχει παρασκευαστεί ένα στοματικό διάλυμα που περιέχει ρεσολβίνες και, μετά από δοκιμές σε ζώα, φαίνεται ότι περιορίζει τόσο την ουλίτιδα όσο και τους φλεγμονώδεις δείκτες για την καρδιαγγειακή νόσο.
Εκτός από τη διάγνωση και θεραπεία της ήπιας φλεγμονής σε υγιή κατά τα άλλα άτομα, η έρευνα επικεντρώνεται σήμερα και στην ανάπτυξη φαρμάκων που θα περιορίζουν τη φλεγμονή σε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
Τα σύγχρονα στεροειδή ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη αναστέλλουν την εμφάνιση της φλεγμονής, ωστόσο δεν μπορούν να προκαλέσουν τον τερματισμό της.
Τα φάρμακα αυτά περιορίζουν το επώδυνο οίδημα στις αρθρώσεις αποτρέποντας την ανοσιακή απόκριση.
Το γεγονός αυτό, όμως, καθιστά τους ασθενείς ευάλωτους σε λοιμώξεις και παρατείνει τη διάρκεια ανάρρωσης μετά από ένα τραυματισμό.
Η χρόνια φλεγμονή αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ καθημερινού στρες και νοσηρότητας.
Η αύξηση των επιπέδων ρεσολβίνης μπορεί να προσφέρει λύση σε αυτό το πρόβλημα.
Οι ρεσολβίνες βοηθούν στην απομάκρυνση βακτηριδίων και ιών από τον οργανισμό, επομένως είναι απίθανο να προκαλούν ανοσοκαταστολή ή να καθιστούν τον οργανισμό ευάλωτο σε λοιμώξεις όπως συμβαίνει με τα αντιφλεγμονώδη που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Το μόνο φάρμακο του οποίου οι ιδιότητες ομοιάζουν αυτές των ρεσολβινών είναι η ασπιρίνη.
Η τελευταία όχι μόνο αποκλείει τους μεσολαβητές που προκαλούν τη φλεγμονή, αλλά προάγει την παραγωγή σταθερών μορφών των φυσικών ρεσολβινών.
Η ασπιρίνη είναι, επομένως, το μοναδικό φάρμακο που, σε χαμηλές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει τερματισμό της φλεγμονής.
Αυτό, ωστόσο, ενδέχεται να αλλάξει σύντομα καθώς αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών ένα νέο φάρμακο, το anabasum.
Το φάρμακο αυτό έχει παρόμοια αναλγητική δράση με τα κανναβινοειδή.
Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των δοκιμών φαίνεται ότι η αντιφλεγμονώδης δράση του είναι αντίστοιχη με τα στεροειδή αλλά με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Το φάρμακο αυτό απομακρύνει επίσης τα βακτηρίδια από τα τραύματα. Αντίστοιχες δράσεις δεν έχουν παρατηρηθεί σε κανένα άλλο φάρμακο μέχρι σήμερα.
Αρχικά, το φάρμακο είχε δοκιμαστεί μόνο σε φλεγμονές του δέρματος, ωστόσο νεότερες έρευνες έδειξαν ότι είναι εξίσου αποτελεσματικό και στην κυστική ίνωση.
Η κατανόηση των μηχανισμών της φλεγμονής μπορεί να προσφέρει οφέλη και στην ανάπτυξη των αναλγητικών φαρμάκων.
Οι ρεσολβίνες έχει διαπιστωθεί ότι έχουν αναλγητική δράση και οι υποδοχείς τους βρίσκονται στο νωτιαίο γάγγλιο, μία σύνδεση μεταξύ αισθητικών νεύρων και νωτιαίου μυελού.
Αν οι ρεσολβίνες απομονωθούν και χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά, ενδέχεται να μπορούν να αντικαταστήσουν τα οπιοειδή στην αντιμετώπιση του πόνου.
Άλλοι ερευνητές, ωστόσο, είναι πιο συγκρατημένοι για τις θεραπευτικές χρήσεις των ρεσολβινών.
Ο λόγος που η φλεγμονή φαίνεται να βρίσκεται στη βάση όλων των προβλημάτων υγείας είναι η πολυπλοκότητά της.
Η φλεγμονή στη νόσο Alzheimer έχει διαφορετικούς φυσιολογικούς μηχανισμούς απ’ότι αυτή στον καρκίνο ή στα αυτοάνοσα νοσήματα (όπως η οστεοαρθρίτιδα). Είναι, επομένως, λογικό άλμα να υποθέσουμε ότι μία χημική ουσία μπορεί να προκαλέσει τερματισμό σε όλες αυτές τις φλεγμονώδεις παθήσεις.
Ένας κινούμενος στόχος
Το γεγονός αυτό αποτυπώθηκε σε μία πρόσφατη έρευνα που περιελάμβανε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα, μία χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή συνήθως λόγω κάποιας αυτοάνοσης νόσου.
Στους ασθενείς αυτούς εισήχθησαν βακτηρίδια υποδορίως.
Η φλεγμονή της οστεοαρθρίτιδας παρέμεινε, ωστόσο η φλεγμονή που προκλήθηκε από τα βακτηρίδια αντιμετωπίστηκε φυσιολογικά.
Συμπεραίνουμε, επομένως, ότι οι μηχανισμοί τερματισμού της φλεγμονής στις 2 αυτές καταστάσεις είναι εντελώς διαφορετικοί.
Το ίδιο ενδεχομένως ισχύει και για την ίδια πάθηση σε δύο διαφορετικούς ασθενείς, ακόμα και μεταξύ διαφορετικών ιστών στο ίδιο άτομο. Άλλος παράγοντας που επηρεάζει τους μηχανισμούς της φλεγμονής είναι πιθανώς και το φύλο.
Για λόγους που ακόμα δεν είναι γνωστοί, τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες παρά στους άντρες.
Φαίνεται έτσι ότι τα είδη της φλεγμονής είναι ποικίλλα και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως η νόσος, το όργανο που προσβάλλεται, το φύλο καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων.
Η ανακάλυψη νέων θεραπειών επομένως, δεν είναι κάτι απλό.
Είναι σαν να μπαίνουμε σε ένα μπαρ και να υπάρχει ένας μεγάλος καυγάς χωρίς όμως να γνωρίζουμε ποιος τον ξεκίνησε, ποιοι εμπλέκονται ή πώς αυτός μπορεί να σταματήσει.
Πρέπει να ασχοληθούμε μεμονωμένα με κάθε συνιστώσα προκειμένου να μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα και να προταθούν θεραπείες.
Καθώς οι έρευνες αυτές είναι ακόμα σε εξέλιξη, υπάρχουν μερικές απλές ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι για να περιορίσουμε τη χρόνια φλεγμονή. Όλες οι ρεσολβίνες που έχουν απομονωθεί σήμερα, παράγονται στον οργανισμό από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Τα τελευταία δεν παράγονται σε μεγάλες ποσότητες από τον οργανισμό επομένως πρέπει να λαμβάνονται με τη διατροφή.
Η καλύτερη πηγή είναι τα λιπαρά ψάρια.
Πρέπει, λοιπόν, να καταναλώνουμε τουλάχιστον 3 μερίδες λιπαρών ψαριών εβδομαδιαίως για να διασφαλίσουμε ότι ο οργανισμός έχει τις απαραίτητες πρώτες ύλες για να περιορίσει τη φλεγμονή.
Η επίδραση των ωμέγα-3 στον περιορισμό της φλεγμονής είναι μία πιθανή εξήγηση για τον μειωμένο κίνδυνο καρδιακής νόσου που σχετίζεται με την κατανάλωσή τους.
Διάφορες έρευνες έχουν συνδέσει τη διατροφή πλούσια σε λιπαρά και σάκχαρα με αυξημένη φλεγμονή.
Λαμβάνοντας υπ’ όψη και άλλες έρευνες που έχουν δείξει ότι ουσίες που περιέχονται στα φρούτα και τα λαχανικά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, γίνεται σαφές ότι πρέπει να καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και τρόφιμα ολικής αλέσεως και λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Ορισμένα είδη άσκησης προσφέρουν επίσης οφέλη στον περιορισμό της φλεγμονής.
Μία έρευνα σε ποντίκια που είχαν φλεγμονή στη σπονδυλική στήλη, παρατήρησε ότι οι ασκήσεις έκτασης των πληγέντων μυών δύο φορές ημερησίως προκαλούσε απελευθέρωση ρεσολβινών σε αυτούς, με αποτέλεσμα τα ποντίκια να θεραπεύονται και να ανακτούν την κινητικότητά τους γρηγορότερα.
Το επόμενο στάδιο είναι να διαπιστωθεί αν ισχύει το ίδιο και στους ανθρώπους.
Η φυσική άσκηση αδιαμφισβήτητα περιορίζει τη φλεγμονή.
Συγκεκριμένα, προκαλεί μία απότομη αύξηση στα επίπεδα της κυτοκίνης IL-6 στους μύες και το αίμα, που εκλαμβάνεται από τον οργανισμό ως προειδοποιητικό σημείο επερχόμενης φλεγμονής.
Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, η IL-6 λειτουργεί σαν αντιφλεγμονώδες μόριο, παρουσιάζοντας βραχεία αύξηση.
Στη συνέχεια, το ήπαρ μεταβολίζει το λίπος και περιορίζει τα επίπεδα της IL-6 στο αίμα.
Δεν υπάρχει ποσότητα φυσικής άσκησης που μπορεί να προκαλέσει χρόνια φλεγμονή, εφόσον δεν υπάρχουν τραυματισμοί.
Ακόμα και σε επαγγελματίες αθλητές, τα επίπεδα της IL-6 είναι πολύ χαμηλά.
Ωστόσο, τα οφέλη της άσκησης στον περιορισμό της φλεγμονής εμφανίζονται και σε ηπιότερη άσκηση.
Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και 20 λεπτά περπάτημα ημερησίως είναι αρκετά για να προσφέρουν οφέλη.
Η υγιεινή διατροφή και η άσκηση είναι σίγουρα ευεργετικά, ωστόσο σήμερα αρκετοί συνιστούν ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να περιοριστεί η χρόνια φλεγμονή.
Υπάρχουν, όμως, στοιχεία που να δείχνουν ότι το μπάνιο με φύλλα βασιλικού ή η κουρκουμίνη έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες;
Η κουρκουμίνη, σε περιβάλλον εργαστηρίου περιορίζει όντως τη φλεγμονή στα κύτταρα, ωστόσο οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους δεν έχουν επιβεβαιώσει το εύρημα αυτό.
Αυτό συμβαίνει γιατί η κουρκουμίνη μπορεί να διέλθει από τον γαστρεντερικό σωλήνα χωρίς να απορροφηθεί.
Ομοίως δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι το μπάνιο με φύλλα βασιλικού βοηθά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής.
Αν ωστόσο, τα παραπάνω μέτρα σάς βοηθούν να χαλαρώσετε, ακολουθήστε τα. Όλοι οι στρατιώτες είναι ευπρόσδεκτοι στη μάχη κατά της χρόνιας φλεγμονής.
Παράλληλα οι φλεγμονώδεις ισταμίνες επιτείνουν την έκκριση φλέγματος η οποία με τη σειρά της προκαλεί βήχα και φτέρνισμα.
Στη γρίπη, εκτός από τα παραπάνω, η φλεγμονή εξαπλώνεται στον οργανισμό προκαλώντας μυαλγίες και αρθραλγίες.
Στο σύνολο της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου, η οξεία φλεγμονή λειτουργούσε ορθώς.
Παρουσιαζόταν όταν ο οργανισμός αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα, το αντιμετώπιζε και στη συνέχεια υποχωρούσε όταν ο κίνδυνος είχε παρέλθει.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής, ωστόσο, έχει διαταράξει αυτή την εύθραυστη ισορροπία.
Η παχυσαρκία, το στρες, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η κακή διατροφή και η γήρανση δημιουργούν μία γενικευμένη φλεγμονή που δεν περιορίζεται σε ένα συγκεκριμένο ιστό και διατηρεί το σώμα σε μία κατάσταση ετοιμότητας για μία απειλή που δεν υλοποιείται ποτέ.
Η διαρκής αυτή φλεγμονή συνήθως δεν προκαλεί άμεσα προβλήματα, ωστόσο αυξάνει τον κίνδυνο μελλοντικών νόσων, από καρδιακή νόσο μέχρι διαβήτη τύπου 2 και νευροεκφυλιστικές νόσους.
Το στρες αποτελεί σοβαρό αιτιολογικό παράγοντα του φαινομένου αυτού.
Η ορμόνη νοραδρεναλίνη, που απελευθερώνεται εν αναμονή μίας καταστάσεως «ζωής ή θανάτου», προκαλεί την ίδια σειρά αντιδράσεων με μία λοίμωξη ή ένα τραυματισμό.
Το στρες στα παλαιότερα χρόνια είχε μικρή διάρκεια, ωστόσο σήμερα αρκετοί από εμάς έχουμε μία βόμβα έτοιμη να εκραγεί σε μορφή χρόνιας φλεγμονής που προκαλείται από το στρες.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι η χρόνια ήπια φλεγμονή αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στη σύνδεση του στρες με τη νοσηρότητα.
Για παράδειγμα, η μακροχρόνια φροντίδα ενός συγγενικού προσώπου με βαριά χρόνια νόσο σε συνδυασμό με το άγχος της καθημερινότητας αυξάνει τους δείκτες φλεγμονής σε κατά τα άλλα υγιή άτομα.
Η παχυσαρκία αποτελεί έναν ακόμα παράγοντα που επιτείνει τη φλεγμονή.
Η μικρή ποσότητα λίπους στο σώμα είναι όχι μόνο υγιεινή, αλλά και απαραίτητη για τη ρύθμιση τόσο του ανοσοποιητικού συστήματος, όσο και της όρεξης, της διάθεσης και του μεταβολισμού.
Όταν, ωστόσο, το ποσοστό σωματικού λίπους ξεπεράσει το 25-30%, η ισορροπία αυτή διαταρράσεται.
Το σωματικό λίπος αποθηκεύει μεγάλες ποσότητες φλεγμονωδών κυτοκινών και, αν αυτό διηθεί διάφορα όργανα, απελευθερώνει τις τελευταίες σε αυτά, προκαλώντας συνεχή, ήπια φλεγμονή.
Το περιττό λίπος σε μεγάλες ποσότητες θεωρείται σήμερα φλεγμονώδης ιστός.
Η, πλούσια σε ζάχαρη, διατροφή των ημερών μας μπορεί να οδηγήσει σε παθήσεις των ούλων.
Οι παθήσεις αυτές έχει διαπιστωθεί ότι ωθούν τον οργανισμό σε μία κατάσταση φλεγμονής που έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.
Το λίπος που εναποτίθεται στις αρτηρίες αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την καρδιακή ανακοπή και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Όσο περισσότερο παραμένουν οι παραπάνω παράγοντες κινδύνου, αυξάνεται η πιθανότητα να προκληθούν προβλήματα από την συνεχή φλεγμονή.
Αυτά μπορεί να είναι σχετικά ήπια, όπως η παρατεταμένη διάρκεια του κρυολογήματος, με την ανοσολογική απόκριση να διατηρείται περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται.
Μπορεί, ωστόσο, να είναι ακόμα και απειλητικά για τη ζωή.
Μία πρόσφατη έρευνα με σχεδόν 300 άτομα διαπίστωσε ότι η φλεγμονή συνδέεται άμεσα με τα πρώιμα στάδια της καρδιακής νόσου.
Στα 3 χρόνια της έρευνας, παρατηρήθηκε ότι τα άτομα με υψηλότερα επίπεδα άγχους είχαν τόσο αυξημένους δείκτες φλεγμονής (πχ. CRP), όσο και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου.
Φαίνεται ότι όταν υπάρχουν αυξημένα επίπεδα λευκών αιμοσφαιρίων στην κυκλοφορία, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να προσκολληθούν στις λιπώδες πλάκες των αρτηριών, προκαλώντας έτσι αυξημένο κίνδυνο να συσσωρευτούν εκεί και να προκαλέσουν διάρρηξη των τελευταίων.
Αυτό οδηγεί σε αιμορραγία του τοιχώματος των αγγείων και σχηματισμό θρόμβου, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει καρδιακή ανακοπή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Η χρόνια φλεγμονή αυξάνει επίσης τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Αρκετά ψυχολογικά συμπτώματα που συνδέονται με τη φλεγμονή (κόπωση, αίσθημα αδιαθεσίας και απώλεια της όρεξης) ομοιάζουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης.
Αρκετοί ερευνητές σήμερα υποπτεύονται ότι η χρόνια φλεγμονή ενοχοποιείται για πολλά περιστατικά κατάθλιψης αλλά και άλλων ψυχιατρικών νόσων.
Τα αντικαταθλιπτικά δεν είναι αντιφλεγμονώδη φάρμακα.
Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, το γεγονός ότι δεν είναι αποτελεσματικά σε αρκετά περιστατικά κατάθλιψης που είναι φλεγμονώδους αιτιολογίας.
Ο στόχος, επομένως, σήμερα είναι να διατηρηθούν οι ευεργετικές δράσεις της οξείας φλεγμονής χωρίς όμως αυτή να γίνεται χρόνια.
Προσφάτως, μία ομάδα ερευνητών ανακάλυψε ότι η φλεγμονή έχει ένα «διακόπτη».
Μέχρι τότε, πιστεύαμε ότι η φλεγμονή προοδευτικά υποχωρούσε καθώς μειωνόταν ο αριθμός των ανοσιακών κυττάρων που εκκρίνουν κυτοκίνες.
Στην πραγματικότητα, τα ουδετερόφιλα και τα μακροφάγα, τα λευκά αιμοσφαίρια που είναι υπεύθυνα για την έναρξη της φλεγμονής, αλλάζουν τη δράση τους μετά την ενεργοποίηση της τελευταίας και απελευθερώνουν ένα δεύτερο είδος χημικών που λέγονται ρεσολβίνες.
Αυτές απομακρύνουν τις εναπομείνουσες κυτοκίνες και «καθαρίζουν» τα απόβλητα.
Ο χαλασμένος διακόπτης
Το γεγονός αυτό έκανε τους ερευνητές να αναρωτηθούν αν η χρόνια φλεγμονή δεν προκαλείται από την μεγάλη ένταση του σήματος έναρξης, αλλά από διαταραχή του διακόπτη απενεργοποίησης.
Τα επόμενα χρόνια, η έρευνα επικεντρώθηκε στις ρεσολβίνες.
Οι ερευνητές προσπάθησαν να απομονώσουν και να αναπαράξουν τις δράσεις τους.
Ένας παράγοντας που δυσχεραίνει την έρευνα αυτή είναι ότι δεν υπάρχει τρόπος να διαχωριστεί η οξεία φλεγμονή (για παράδειγμα από ένα τραυματισμό ή ένα κρυολόγημα) από την πιο επικίνδυνη χρόνια ήπια φλεγμονή.
Αυτό συμβαίνει γιατί οι κυτοκίνες και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος βρίσκονται στο σώμα και φυσιολογικά, επομένως οποιοδήποτε δείγμα αίματος ή ιστού μπορεί να φαίνεται ότι φλεγμαίνει χωρίς αυτό να είναι αληθές.
Τα επίπεδα των ρεσολβινών του αίματος ίσως είναι ένας καλύτερος δείκτης. Παρατηρήθηκε ότι οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 έχουν υψηλότερα επίπεδα κυτοκινών στην κυκλοφορία του αίματος και χαμηλότερα επίπεδα ρεσολβινών. Το εύρημα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί τα λευκά αιμοσφαίρια που ενεργοποιούν τη φλεγμονή πρέπει επίσης να εκκρίνουν ρεσολβίνες για τον τερματισμό της.
Επομένως, η αναντίστοιχη αύξηση των κυτοκινών σε σχέση με τις ρεσολβίνες αποτελεί ένδειξη χρόνιας φλεγμονής και διαταραχή του διακόπτη απενεργοποίησης.
Ήδη έχει παρασκευαστεί ένα στοματικό διάλυμα που περιέχει ρεσολβίνες και, μετά από δοκιμές σε ζώα, φαίνεται ότι περιορίζει τόσο την ουλίτιδα όσο και τους φλεγμονώδεις δείκτες για την καρδιαγγειακή νόσο.
Εκτός από τη διάγνωση και θεραπεία της ήπιας φλεγμονής σε υγιή κατά τα άλλα άτομα, η έρευνα επικεντρώνεται σήμερα και στην ανάπτυξη φαρμάκων που θα περιορίζουν τη φλεγμονή σε ασθενείς με χρόνιες παθήσεις όπως η αρθρίτιδα και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
Τα σύγχρονα στεροειδή ή μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα, όπως η ιβουπροφαίνη και η ναπροξένη αναστέλλουν την εμφάνιση της φλεγμονής, ωστόσο δεν μπορούν να προκαλέσουν τον τερματισμό της.
Τα φάρμακα αυτά περιορίζουν το επώδυνο οίδημα στις αρθρώσεις αποτρέποντας την ανοσιακή απόκριση.
Το γεγονός αυτό, όμως, καθιστά τους ασθενείς ευάλωτους σε λοιμώξεις και παρατείνει τη διάρκεια ανάρρωσης μετά από ένα τραυματισμό.
Η χρόνια φλεγμονή αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ καθημερινού στρες και νοσηρότητας.
Η αύξηση των επιπέδων ρεσολβίνης μπορεί να προσφέρει λύση σε αυτό το πρόβλημα.
Οι ρεσολβίνες βοηθούν στην απομάκρυνση βακτηριδίων και ιών από τον οργανισμό, επομένως είναι απίθανο να προκαλούν ανοσοκαταστολή ή να καθιστούν τον οργανισμό ευάλωτο σε λοιμώξεις όπως συμβαίνει με τα αντιφλεγμονώδη που χρησιμοποιούνται σήμερα.
Το μόνο φάρμακο του οποίου οι ιδιότητες ομοιάζουν αυτές των ρεσολβινών είναι η ασπιρίνη.
Η τελευταία όχι μόνο αποκλείει τους μεσολαβητές που προκαλούν τη φλεγμονή, αλλά προάγει την παραγωγή σταθερών μορφών των φυσικών ρεσολβινών.
Η ασπιρίνη είναι, επομένως, το μοναδικό φάρμακο που, σε χαμηλές δόσεις, μπορεί να προκαλέσει τερματισμό της φλεγμονής.
Αυτό, ωστόσο, ενδέχεται να αλλάξει σύντομα καθώς αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο στάδιο των κλινικών δοκιμών ένα νέο φάρμακο, το anabasum.
Το φάρμακο αυτό έχει παρόμοια αναλγητική δράση με τα κανναβινοειδή.
Από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των δοκιμών φαίνεται ότι η αντιφλεγμονώδης δράση του είναι αντίστοιχη με τα στεροειδή αλλά με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες.
Το φάρμακο αυτό απομακρύνει επίσης τα βακτηρίδια από τα τραύματα. Αντίστοιχες δράσεις δεν έχουν παρατηρηθεί σε κανένα άλλο φάρμακο μέχρι σήμερα.
Αρχικά, το φάρμακο είχε δοκιμαστεί μόνο σε φλεγμονές του δέρματος, ωστόσο νεότερες έρευνες έδειξαν ότι είναι εξίσου αποτελεσματικό και στην κυστική ίνωση.
Η κατανόηση των μηχανισμών της φλεγμονής μπορεί να προσφέρει οφέλη και στην ανάπτυξη των αναλγητικών φαρμάκων.
Οι ρεσολβίνες έχει διαπιστωθεί ότι έχουν αναλγητική δράση και οι υποδοχείς τους βρίσκονται στο νωτιαίο γάγγλιο, μία σύνδεση μεταξύ αισθητικών νεύρων και νωτιαίου μυελού.
Αν οι ρεσολβίνες απομονωθούν και χρησιμοποιηθούν θεραπευτικά, ενδέχεται να μπορούν να αντικαταστήσουν τα οπιοειδή στην αντιμετώπιση του πόνου.
Άλλοι ερευνητές, ωστόσο, είναι πιο συγκρατημένοι για τις θεραπευτικές χρήσεις των ρεσολβινών.
Ο λόγος που η φλεγμονή φαίνεται να βρίσκεται στη βάση όλων των προβλημάτων υγείας είναι η πολυπλοκότητά της.
Η φλεγμονή στη νόσο Alzheimer έχει διαφορετικούς φυσιολογικούς μηχανισμούς απ’ότι αυτή στον καρκίνο ή στα αυτοάνοσα νοσήματα (όπως η οστεοαρθρίτιδα). Είναι, επομένως, λογικό άλμα να υποθέσουμε ότι μία χημική ουσία μπορεί να προκαλέσει τερματισμό σε όλες αυτές τις φλεγμονώδεις παθήσεις.
Ένας κινούμενος στόχος
Το γεγονός αυτό αποτυπώθηκε σε μία πρόσφατη έρευνα που περιελάμβανε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα, μία χρόνια πάθηση που χαρακτηρίζεται από χρόνια φλεγμονή συνήθως λόγω κάποιας αυτοάνοσης νόσου.
Στους ασθενείς αυτούς εισήχθησαν βακτηρίδια υποδορίως.
Η φλεγμονή της οστεοαρθρίτιδας παρέμεινε, ωστόσο η φλεγμονή που προκλήθηκε από τα βακτηρίδια αντιμετωπίστηκε φυσιολογικά.
Συμπεραίνουμε, επομένως, ότι οι μηχανισμοί τερματισμού της φλεγμονής στις 2 αυτές καταστάσεις είναι εντελώς διαφορετικοί.
Το ίδιο ενδεχομένως ισχύει και για την ίδια πάθηση σε δύο διαφορετικούς ασθενείς, ακόμα και μεταξύ διαφορετικών ιστών στο ίδιο άτομο. Άλλος παράγοντας που επηρεάζει τους μηχανισμούς της φλεγμονής είναι πιθανώς και το φύλο.
Για λόγους που ακόμα δεν είναι γνωστοί, τα αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζονται με πολύ μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες παρά στους άντρες.
Φαίνεται έτσι ότι τα είδη της φλεγμονής είναι ποικίλλα και εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως η νόσος, το όργανο που προσβάλλεται, το φύλο καθώς και μία σειρά άλλων παραγόντων.
Η ανακάλυψη νέων θεραπειών επομένως, δεν είναι κάτι απλό.
Είναι σαν να μπαίνουμε σε ένα μπαρ και να υπάρχει ένας μεγάλος καυγάς χωρίς όμως να γνωρίζουμε ποιος τον ξεκίνησε, ποιοι εμπλέκονται ή πώς αυτός μπορεί να σταματήσει.
Πρέπει να ασχοληθούμε μεμονωμένα με κάθε συνιστώσα προκειμένου να μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή συμπεράσματα και να προταθούν θεραπείες.
Καθώς οι έρευνες αυτές είναι ακόμα σε εξέλιξη, υπάρχουν μερικές απλές ενέργειες που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι για να περιορίσουμε τη χρόνια φλεγμονή. Όλες οι ρεσολβίνες που έχουν απομονωθεί σήμερα, παράγονται στον οργανισμό από ωμέγα-3 λιπαρά οξέα.
Τα τελευταία δεν παράγονται σε μεγάλες ποσότητες από τον οργανισμό επομένως πρέπει να λαμβάνονται με τη διατροφή.
Η καλύτερη πηγή είναι τα λιπαρά ψάρια.
Πρέπει, λοιπόν, να καταναλώνουμε τουλάχιστον 3 μερίδες λιπαρών ψαριών εβδομαδιαίως για να διασφαλίσουμε ότι ο οργανισμός έχει τις απαραίτητες πρώτες ύλες για να περιορίσει τη φλεγμονή.
Η επίδραση των ωμέγα-3 στον περιορισμό της φλεγμονής είναι μία πιθανή εξήγηση για τον μειωμένο κίνδυνο καρδιακής νόσου που σχετίζεται με την κατανάλωσή τους.
Διάφορες έρευνες έχουν συνδέσει τη διατροφή πλούσια σε λιπαρά και σάκχαρα με αυξημένη φλεγμονή.
Λαμβάνοντας υπ’ όψη και άλλες έρευνες που έχουν δείξει ότι ουσίες που περιέχονται στα φρούτα και τα λαχανικά έχουν αντιφλεγμονώδη δράση, γίνεται σαφές ότι πρέπει να καταναλώνουμε περισσότερα φρούτα, λαχανικά και τρόφιμα ολικής αλέσεως και λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Ορισμένα είδη άσκησης προσφέρουν επίσης οφέλη στον περιορισμό της φλεγμονής.
Μία έρευνα σε ποντίκια που είχαν φλεγμονή στη σπονδυλική στήλη, παρατήρησε ότι οι ασκήσεις έκτασης των πληγέντων μυών δύο φορές ημερησίως προκαλούσε απελευθέρωση ρεσολβινών σε αυτούς, με αποτέλεσμα τα ποντίκια να θεραπεύονται και να ανακτούν την κινητικότητά τους γρηγορότερα.
Το επόμενο στάδιο είναι να διαπιστωθεί αν ισχύει το ίδιο και στους ανθρώπους.
Η φυσική άσκηση αδιαμφισβήτητα περιορίζει τη φλεγμονή.
Συγκεκριμένα, προκαλεί μία απότομη αύξηση στα επίπεδα της κυτοκίνης IL-6 στους μύες και το αίμα, που εκλαμβάνεται από τον οργανισμό ως προειδοποιητικό σημείο επερχόμενης φλεγμονής.
Στην περίπτωση αυτή, ωστόσο, η IL-6 λειτουργεί σαν αντιφλεγμονώδες μόριο, παρουσιάζοντας βραχεία αύξηση.
Στη συνέχεια, το ήπαρ μεταβολίζει το λίπος και περιορίζει τα επίπεδα της IL-6 στο αίμα.
Δεν υπάρχει ποσότητα φυσικής άσκησης που μπορεί να προκαλέσει χρόνια φλεγμονή, εφόσον δεν υπάρχουν τραυματισμοί.
Ακόμα και σε επαγγελματίες αθλητές, τα επίπεδα της IL-6 είναι πολύ χαμηλά.
Ωστόσο, τα οφέλη της άσκησης στον περιορισμό της φλεγμονής εμφανίζονται και σε ηπιότερη άσκηση.
Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμα και 20 λεπτά περπάτημα ημερησίως είναι αρκετά για να προσφέρουν οφέλη.
Η υγιεινή διατροφή και η άσκηση είναι σίγουρα ευεργετικά, ωστόσο σήμερα αρκετοί συνιστούν ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να περιοριστεί η χρόνια φλεγμονή.
Υπάρχουν, όμως, στοιχεία που να δείχνουν ότι το μπάνιο με φύλλα βασιλικού ή η κουρκουμίνη έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες;
Η κουρκουμίνη, σε περιβάλλον εργαστηρίου περιορίζει όντως τη φλεγμονή στα κύτταρα, ωστόσο οι κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους δεν έχουν επιβεβαιώσει το εύρημα αυτό.
Αυτό συμβαίνει γιατί η κουρκουμίνη μπορεί να διέλθει από τον γαστρεντερικό σωλήνα χωρίς να απορροφηθεί.
Ομοίως δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι το μπάνιο με φύλλα βασιλικού βοηθά στην αντιμετώπιση της φλεγμονής.
Αν ωστόσο, τα παραπάνω μέτρα σάς βοηθούν να χαλαρώσετε, ακολουθήστε τα. Όλοι οι στρατιώτες είναι ευπρόσδεκτοι στη μάχη κατά της χρόνιας φλεγμονής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου