Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης Howard Gardner

«Στην κρίσιμη στιγμή, ο άνθρωπος δεν κρίνεται από το τι έχει διαβάσει, αλλά από το τι έχει κάνει.

Και δεν κρίνεται από το πόσο καλά έχει μιλήσει, αλλά από το πόσο ηθικά έχει ζήσει.»

Howard Gardner

Η θεωρία της Πολλαπλής Νοημοσύνης αποτελεί μια κριτική θέση απέναντι στην άποψη σύμφωνα με την οποία γεννιόμαστε με μια μόνο νοημοσύνη, την οποία δεν έχουμε τη δυνατότητα να αλλάξουμε και την οποία οι ψυχολόγοι μπορούν να μετρήσουν.
Σύμφωνα µε τη θεωρία αυτή, που βασίζεται σε ένα ευρύ φάσμα επιστημονικών ερευνών (ψυχολογικών, ανθρωπολογικών, βιολογικών), η νοημοσύνη µας χωρίζεται σε εννιά τομείς οι οποίοι έχουν την έδρα τους σε διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου µας.
Είναι εξίσου σημαντικοί, όχι όμως και το ίδιο αναπτυγμένοι σε κάθε άτομο.
Υποστηρίζεται, λοιπόν, ότι η νοημοσύνη είναι προϊόν μιας μακράς και συμμετοχικής αλληλεπίδρασης μεταξύ της φύσης (βιολογικές δυνάμεις και κληρονομικές προδιαθέσεις) και της ανατροφής (περιβαλλοντικές δυνάμεις και εμπειρίες της ζωής).
Ο Howard Gardner, λοιπόν, τονίζει το ρόλο του πολιτισμού στην ανάπτυξη κάθε είδους νοημοσύνης.
Κύριος «ένοχος» βέβαια για την άνιση μεταξύ τους ανάπτυξη θεωρείται το σχολείο, το οποίο επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δύο µόνο ευφυϊών – γλωσσικής και λογικοµαθηµατικής – αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τις υπόλοιπες (μουσική ευφυΐα, ευφυΐα του χώρου, ενδοπροσωπική ευφυΐα, διαπροσωπική ευφυΐα, φυσιογνωστική ευφυΐα, σωµατική – κιναισθητική ευφυΐα και υπαρξιακή ευφυΐα).

Τα τέσσερα σημαντικότερα σημεία της θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης του Gardner είναι:
1. Κάθε άτομο έχει ένα συνδυασμό των εννέα ή και περισσότερων ειδών νοημοσύνης.
Αυτή η τυχαία κατάταξη των δυνάμεων και αδυναμιών καθιστά κάθε πρόσωπο μοναδικό με αποτέλεσμα κάθε τάξη να διαθέτει μια ποικιλομορφία σκέψης.
2. Κάθε άτομο μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του σε επαρκές επίπεδο.
Με ενθάρρυνση, εμπλουτισμό και κατάλληλη καθοδήγηση, οποιοσδήποτε μαθητής ή άτομο, μπορεί να αναπτύξει τις νοημοσύνες του.
3. Οι νοημοσύνες συνεργάζονται. Πάντα αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
4. Καμιά νοημοσύνη δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της.
Εξαιτίας γενετικών καταβολών και του περιβάλλοντος, δεν υπάρχουν δύο άνθρωποι που να έχουν το ίδιο προφίλ νοημοσύνης -ούτε ακόμη και οι απαράλλακτοι δίδυμοι- επειδή οι εμπειρίες τους είναι διαφορετικές και η νοημοσύνη τους συνεχώς εξελίσσεται.
Για παράδειγμα, αν δυο άτομα διαθέτουν το ίδιο επίπεδο ισχυρής γλωσσικής νοημοσύνης, το ένα μπορεί να είναι καλύτερο στην ανάγνωση, ενώ το άλλο στο γραπτό λόγο.
Η εφαρμογή της θεωρίας του Gardner έχει αλλάξει πολλά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα, η θεωρία του Gardner δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την εφαρμογή ενός διαφορετικού σχολείου που αξιοποιούνται οι ΠΤΝ ως «γλώσσες» που μιλούν όλοι οι μαθητές και εκλαμβάνονται ως «εργαλεία» για μάθηση, με σκοπό τη βαθύτερη κατανόηση των επιστημονικών κλάδων, την επίλυση προβλημάτων και την αξιοποίηση των όσων μαθαίνονται.
Στο πλαίσιο του σχολείου αυτού, διαμορφώνεται μια «σχολική οικολογία» και μια «κοινότητα μάθησης», όπου τα γνωστικά αντικείμενα προσωποποιούνται και αναλύονται με βάση τον «πυρήνα» ενός κεντρικού θέματος, το οποίο άσχετα από την πολυπλοκότητά του, παρουσιάζεται μέσα από «πολλαπλές αναπαραστάσεις», οι οποίες ενισχύουν όλο το φάσμα των ΠΤΝ, εναρμονίζοντας τη σχολική με τη βιωματική γνώση.
Η εφαρμογή της θεωρίας των ΠΤΝ δίνει, επίσης, ποικίλες δυνατότητες στους εκπαιδευτικούς να διευρύνουν τις οπτικές γωνίες, μέσα από τις οποίες οι μαθητές αντιλαμβάνονται τον «κόσμο», να προσαρμόσουν το διδακτικό τους έργο στο ατομικό προφίλ των μαθητών, να δημιουργήσουν ποικίλες ευκαιρίες μάθησης και να τους οδηγήσουν στην πολύπλευρη ανάπτυξη, στην πληρότητα και τον επαγγελματικό τους προσανατολισμό.
Η υιοθέτηση της θεωρίας της πολλαπλής νοημοσύνης από πολλούς εκπαιδευτικούς ανά τον κόσμο, έχει αλλάξει το «χάρτη» της εκπαίδευσης σε παγκόσμιο επίπεδο, 25 χρόνια μετά την αρχική σύλληψή της.
Έχει συμβάλει στον εκδημοκρατισμό της τάξης, στην «αποποινικοποίηση» των εξεταστικών διαδικασιών και στην κατάργηση του «εργοστασιακού μοντέλου του σχολείου», το οποίο προωθούσε τις ομογενοποιημένες λειτουργίες και τα ανελαστικά προγράμματα, εφαρμόζοντας μια ισοπεδωτική τακτική για όλους τους μαθητές, η οποία αγνοεί τις κλίσεις, τη δημιουργικότητα, τα ταλέντα και το αμάλγαμα των διαφορετικών τους ικανοτήτων.
~~~~~~~~~~~~~
πηγή του άρθρου:pappanna.wordpress.com