Françoise Gilot - η γυναίκα που έζησε μια ζωή με τους δικούς της όρους, αψηφώντας ακόμα και τον Pablo Picasso!

Κι όταν προσπάθησε να τον αφήσει, ο Πάμπλο Πικάσο/Pablo Picasso την κοίταξε και ξέσπασε σε γέλια:
"Κανείς δεν αφήνει τον Πικάσο"
Αλλά η Françoise Gilot το έκανε.
Ήταν η μόνη από τις γυναίκες του Pablo που πραγματικά κατάφερε να φύγει, αλλά και να συνεχίσει την ζωή της, μαζί με τα δυό της παιδιά!
Ο Picasso δεν κατέστρεφε τις γυναίκες μεταφορικά. 

Τις συνέθλιβε ψυχικά, συναισθηματικά, πνευματικά.
Κι εκείνες πλήρωσαν το τίμημα — πολλές φορές χρόνια μετά τον θάνατό του.
Η Marie-Thérèse Walter  αυτοκτόνησε το 1977, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατό του - η Marie Thérèse Walter  ήταν ένα Γαλλίδα μοντέλο και ερωμένη του Pablo, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη, τη Maya Widmaier Picasso. 

Είναι γνωστή ως η "χρυσή μούσα" του Πικάσο και ενέπνευσε πολλά έργα τέχνης και γλυπτά που δημιούργησε κατά τη διάρκεια της σχέσης τους. 

Η σχέση τους ξεκίνησε όταν εκείνη ήταν 17 ετών και εκείνος 45, παντρεμένος με την πρώτη του σύζυγο.

Η Jacqueline Picasso ή Jacqueline Roque αυτοπυροβολήθηκε το 1986.

Η Jacqueline Picasso δεν συνήλθε ποτέ από τον θάνατο του συζύγου της. 

Σύχναζε στον τάφο του Πικάσο κάθε όγδοη ημέρα του μήνα και έλεγε ότι ήθελε να τον συνοδεύσει.

Αυτοκτόνησε με το όπλο του Πικάσο στις 15 Οκτωβρίου 1986 στο σπίτι τους στο Mougins, το κάστρο όπου είχαν περάσει τον έγγαμο βίο τους. 

Ήταν 60 ετών. 

Θάφτηκε με τον σύζυγό της στη βεράντα έξω από το κάστρο του Vauvenargues.
Η Enriette Theodora Markovitch, η λαμπρή φωτογράφος, οδηγήθηκε σε καταρρεύσεις, νοσηλείες και μια ζωή σημαδεμένη από τα βάρη της συμβίωσης μαζί του.

Η Dora Maar η Γαλλίδα φωτογράφος και ζωγράφος ήταν πρωτοπόρος σουρεαλίστρια καλλιτέχνιδα και ντιφασίστρια ακτιβίστρια. 

Η Dora Maar απεικονίστηκε σε αρκετούς πίνακες του Pablo, συμπεριλαμβανομένων των έργων του "Πορτρέτο της Dora Maar" και "Dora Maar στο Σατ"

Ωστόσο, η Dora Maar είπε για τα έργα αυτά: "Όλα τα πορτρέτα μου είναι ένα ψέμα. 

Είναι όλα έργα του Πικάσο. 

Κανένα δεν είναι Dora Maar"
Όλες, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έσπασαν.
Άλλες έμειναν μέχρι να χαθούν.
Άλλες δεν άντεξαν τη φυγή.
Και καμία δεν βγήκε αλώβητη.
Εκτός από μία.
Παρίσι, 1943.
Μια πόλη κατεχόμενη από τους Ναζί. 

Σε ένα δωμάτιο γεμάτο καπνό, τέχνη, και έλεγχο, η 21χρονη φοιτήτρια ζωγραφικής συναντά τον Πικάσο.
Την κοιτάζει και της λέει: 

"Είσαι τόσο νέα. Θα μπορούσα να είμαι ο πατέρας σου"
Εκείνη απαντά, χωρίς να χαμηλώσει το βλέμμα:
"Δεν είσαι ο πατέρας μου"

Στο βιβλίο της "The Woman Who Says No, Francoise Gilot on Her Life With and Without Picasso" έγραψε: "Αν δεν υπήρχε ο πόλεμος σίγουρα θα σκεπτόμουν ότι δεν μπορώ να μπλέξω με έναν τόσο ηλικιωμένο. 
Αλλά, βλέπετε, οι άντρες της ηλικίας μου, που θα μπορούσαν τότε να με ελκύουν, ήταν στον πόλεμο, είχαν εξαφανιστεί από προσώπου γης"

Ήταν ατσάλι μέσα στην κομψότητα.
Και εκείνος δεν ήταν συνηθισμένος σε γυναίκες που δεν λύγιζαν.
Έμειναν μαζί 10 χρόνια.
Του γέννησε δύο παιδιά — τον Κλοντ και την Παλόμα.
Την ζωγράφισε εκατοντάδες φορές, αποκαλώντας την "η γυναίκα που βλέπει πάρα πολλά"
Και πράγματι έβλεπε. 

Έβλεπε την παγίδα που οι άλλες δεν είχαν καταφέρει να αναγνωρίσουν όσο ήταν μέσα της.
"Τον αγαπούσα, αλλά είδα πώς κατέστρεψε αυτό που ισχυριζόταν ότι αγαπούσε" είχε πει!
Το 1953, ύστερα από άλλη μία νύχτα θυμωμένων σιωπών, χειραγώγησης και εξουσίας, κοίταξε τον εαυτό της στον καθρέφτη.
Ήταν μόλις 32.
Αλλά ένιωθε γριά, άδεια, εξαντλημένη.
Πίσω της, οι πίνακές του την κοιτούσαν σαν παγιδευμένα μάτια.
Γύρισε προς το μέρος του και είπε ήρεμα:
-. Φεύγω.
Εκείνος γέλασε.
Ένα γέλιο κρύο, ειρωνικό, σίγουρο:
-. Κανείς δεν αφήνει τον Πικάσο
Αλλά εκείνη δεν φώναξε. 

Δεν έκλαψε. 

Δεν δραματοποίησε τίποτα.
Μάζεψε τις βαλίτσες της.
Πήρε τα παιδιά της.
Και έφυγε.
Με τη σιωπηλή, ανίκητη δύναμη μιας γυναίκας που αποφάσισε να σώσει τον εαυτό της.
Τότε άρχισε η δεύτερη ζωή της.
Η ζωή που εκείνος νόμιζε ότι δεν θα είχε ποτέ χωρίς αυτόν.
Συνέχισε να ζωγραφίζει. 

Με πάθος, με συνέπεια, με πειθαρχία.
Έχτισε την καριέρα της από το μηδέν, έκθεση με έκθεση, χωρίς να κρύβεται πίσω από το όνομα κανενός άντρα.
Και το 1964 δημοσίευσε το διάσημο πλέον βιβλίο της, "Ζώντας με τον Πικάσο" αποκαλύπτοντας τη φωτεινή και σκοτεινή πλευρά της ιδιοφυΐας του.

Ανακαλώντας τα λόγια του πρώην συντρόφου της θυμόταν ότι της είχε πει: "Φαντάζεσαι ότι οι άνθρωποι θα ενδιαφέρονται για σένα; 

Δεν θα το κάνουν ποτέ πραγματικά μόνο για σένα… 

Θα είναι απλώς ένα είδος περιέργειας που θα έχουν για ένα άτομο του οποίου η ζωή άγγιξε τη δική μου τόσο στενά"

Ο Πικάσο προσπάθησε να σταματήσει την κυκλοφορία του νομικά.
Απέτυχε.
Το βιβλίο έγινε παγκόσμια επιτυχία και έσπασε για πρώτη φορά το άβατο της σιωπής γύρω από τη συμπεριφορά του.
Και η Φρανσουάζ δεν σταμάτησε εκεί.
Τα επόμενα χρόνια, η τέχνη της ταξίδεψε, αναγνωρίστηκε, αγαπήθηκε.
Έγινε η πρώτη σύντροφός του που δεν έζησε στη σκιά του — αλλά στο δικό της φως.
Δεκαετίες μετά, γνώρισε τον Jonas Salk, τον γιατρό που ανέπτυξε το εμβόλιο κατά της πολιομυελίτιδας και έσωσε εκατομμύρια ζωές.
Η σχέση τους είχε ό,τι δεν είχε ποτέ με τον Πικάσο:
Σεβασμό. 

Ήρεμη αγάπη. 

Αμοιβαιότητα.
Ζωή χωρίς εξουσία.
"Ο Πικάσο ήθελε να κυριαρχήσει στον κόσμο,
Ο Jonas ήθελε να τον θεραπεύσει" έλεγε
Στο πλευρό του, η ζωή της άνθισε. 

Έζησε με αξιοπρέπεια, δημιουργία, αφοσίωση στα παιδιά της και στην τέχνη της.
Οι πίνακές της έφτασαν στο MoMA, στο MET, στο Pompidou — εκεί όπου κάποτε πίστευαν ότι θα φτάσει μόνο ο μύθος του Πικάσο.
Εκείνη έζησε μέχρι το 2023.
Πέθανε στα 101 της.
Ειρηνικά.
Με μια ζωή γεμάτη χρώμα, ελευθερία, έρωτα, μάθηση, τέχνη, και ένα βαθύ μήνυμα προς όλες τις γυναίκες:
Μπορείς να αγαπάς… χωρίς να καταστρέφεις τον εαυτό σου.
Μπορείς να φύγεις, ακόμα κι όταν σου λένε ότι "κανείς δεν φεύγει"
Μπορείς να ξαναγεννηθείς.
Όταν τη ρώτησαν πώς βρήκε το θάρρος να φύγει, χαμογέλασε:
"Επειδή η ελευθερία είναι η μόνη αγάπη που αξίζει να κρατηθεί"

"Λογικά θα έπρεπε να φοβάται να κάνει αυτά που έκανε· γιατί εκείνος ήταν γέρος πια ενώ εγώ ήμουν στην πρώτη μου νιότη.

Πρόσεχε, τον προειδοποίησα, είμαι εδώ γιατί σ’ αγαπώ. 

Τη στιγμή όμως που α πάψω να σε αγαπάω, έφυγα“

Ο Πικάσο την ζωγράφισε εκατοντάδες φορές, προσπαθώντας να την αιχμαλωτίσει.
Αλλά η Φρανσουάζ ήταν εκείνη που ζωγράφισε το δικό της πεπρωμένο.
21 όταν τον γνώρισε.
32 όταν τον άφησε.
101 όταν πέθανε.
Κι ανάμεσα σε αυτά τα χρόνια, απέδειξε κάτι απλό και θεμελιώδες:
Μερικές φορές, η μεγαλύτερη πράξη δημιουργίας…
είναι να αρνηθείς να καταστραφείς.

Στο βιβλίο του με τίτλο "Η γυναίκα που είπε όχι", ο Malte Herwig αναφέρεται στη ζωή της γράφοντας: "Ο διασημότερος ζωγράφος όλων των εποχών ήταν αυτάρεσκος. 

Εκτός από τον εαυτό του και την τέχνη του, δεν υπήρχε πολύς χώρος στη ζωή του για άλλους ανθρώπους και πράγματα. 

Η τυραννία της ιδιοφυΐας αποδομούσε τα πάντα. 

Μόνο η Françoise Gilot κατάφερε να ταρακουνήσει αυτό το κοσμοείδωλο"

"Εξελισσόμεθα συνεχώς. 

Αλλάζουμε συνεχώς.

Κανείς δεν μένει ο ίδιος.

Το να προσπαθείς να είσαι φυσιολογικός, να είσαι πραγματικά ο εαυτός σου - αυτό είναι το πιο δύσκολο έργο.

Πρέπει να προσπαθείς να είσαι ο εαυτός σου, ό,τι κι αν είναι αυτό" Françoise Gilot

                       επιμέλεια κειμένου:ntina