Θέσσασθαι, Θεσσαλός και Θεσσαλία

     

...πολλές φορές ανατρέχω εδώ https://smerdaleos.wordpress.com/ όταν κάποιες λέξεις με παιδεύουν...

    «Θεσσαλός» είναι «αυτός που προσεύχεται (στην Δωδώνη)»

...3) Σχέση με περιοχές του βορειοδυτικού ελλαδικού χώρου που θεωρείται το urheimat των Δωριέων. 

Το όνομα «Θεσσαλός» στην Ιλιάδα δεν πρέπει να συσχετιστεί με την ιστορική Θεσσαλία που ονομάζεται «Ἄργος Πελασγικόν», αλλά με την περιοχή της Δωδώνης, της κοιτίδας των Θεσσαλών. 
Ετυμολογικά, η λέξη Θεσσαλός/Πετθαλός/Φετταλός/Θετταλός ανάγεται στο πρώιμο ελληνικό *kwheth-i-alos και είναι παράγωγο της ΙΕ ρίζας *gwhedh- «προσεύχομαι, ζητώ» που έδωσε τα ελληνικά θέσσασθαι = «προσεύχεσθαι» και πόθος. 
Με άλλα λόγια, «Θεσσαλός» είναι «αυτός που προσεύχεται (στην Δωδώνη)».
Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι οι Θεσσαλοί ήρθαν από την Θεσπρωτία στην Αιολίδα (= ιστορική Θεσσαλία) και ο Θουκυδίδης προσθέτει ότι σε αυτήν την μετανάστευση έδιωξαν τους Βοιωτούς από την Θεσσαλία στην Βοιωτία. 
Η παράδοση θέλει την Δωδώνη αρχικά Θεσπρωτική πριν γίνει Μολοσσική στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα (λ.χ. ο Στράβων γράφει «οἱ τραγικοί τε καὶ Πίνδαρος Θεσπρωτίδα εἰρήκασι τὴν Δωδώνην. Ὕστερον δὲ ὑπὸ Μολοττοῖς ἐγένετο»). 
Όπως το όνομα Θεσσαλός έτσι και το Θεσπρωτός σχετίζεται με την Δωδωνική λατρεία (το εθνωνύμιο Θεσπρωτός υπονοεί ένα τοπωνύμιο *Θέσπρον -λ.χ. Βόιον > Βοιωτός- που φαίνεται να είναι παράγωγο σε *-ro του θέματος θεσπ- των όρων θεσπέσιος = «θέσφατος» = ειπωμένος από τον θεό και θεσπίζω = «προφητεύω»). Θυμίζω την πλατωνική κριτική στους «εὐηθεῖς» ιερείς του Δωδωναίου Διός που έψαχναν την αλήθεια σε «δρυός και πέτρας λόγους».

[Ηρόδοτος, 7.176] ἔδειμαν δὲ Φωκέες τὸ τεῖχος δείσαντες, ἐπεὶ Θεσσαλοὶ ἦλθον ἐκ Θεσπρωτῶν οἰκήσοντες γῆν τὴν Αἰολίδα τήν νῦν ἐκτέαται.

[Θουκυδίδης, 1.12.3] Βοιωτοί τε γὰρ οἱ νῦν ἑξηκοστῷ ἔτει μετὰ Ἰλίου ἅλωσιν ἐξ Ἄρνης ἀναστάντες ὑπὸ Θεσσαλῶν τὴν νῦν μὲν Βοιωτίαν, πρότερον δὲ Καδμηίδα γῆν καλουμένην ᾤκισαν (ἦν δὲ αὐτῶν καὶ ἀποδασμὸς πρότερον ἐν τῇ γῇ ταύτῃ, ἀφ᾽ ὧν καὶ ἐς Ἴλιον ἐστράτευσαν), Δωριῆς τε ὀγδοηκοστῷ ἔτει ξὺν Ἡρακλείδαις Πελοπόννησον ἔσχον.

Σύμφωνα με τα παραπάνω χωρία λοιπόν, οι Θεσσαλοί 60 χρόνια μετά την άλωση της Τροίας μετανάστευσαν από την Δωδώνη στην ιστορική Θεσσαλία διώχνοντας τους Βοιωτούς στην ιστορική Βοιωτία και, 20 χρόνια αργότερα, οι Δωριείς μαζί με τους Ηρακλείδες κατέκτησαν την Πελοπόννησο. 
Η σχέση των Θεσσαλών με την Δωδώνη υπονοείται στην Ιλιάδα από την προσευχή του «Θεσσαλού» Αχιλλέα στον «πελασγικό» (~ προγονικό) Δωδωναίο Δία:

[Ιλιάδα, 16.233-5]

Ζεῦ ἄνα Δωδωναῖε Πελασγικὲ τηλόθι ναίων
Δωδώνης μεδέων δυσχειμέρου, ἀμφὶ δὲ Σελλοὶ
σοὶ ναίουσ᾽ ὑποφῆται ἀνιπτόποδες χαμαιεῦναι,

Σύμφωνα με τον Θεόπομπο τον Χίο, ένα κοινό στοιχείο των Θεσσαλών και των Δωριέων της Σπάρτης ήταν το ότι ήταν οι μόνοι Έλληνες που είχαν υποδουλώσει άλλους Έλληνες: Οι Θεσσαλοί τους Αιολείς Πενέστες (= «εργάτες» ~ πόνος = κόπος) που ήταν ομόφυλοι των Μαγνήτων και των Περραιβών και οι Δωριείς τους Αχαιούς Είλωτες.

https://smerdaleos.wordpress.com